Uzeu copene:Lucyin/Egurniyaedjes 2018

2018

Bondjoû Lucyin, djusse on ptit messaedje po vos sohaitî ene boune anêye 2018. Amiståvmint, Reptilien.19831209BE1 (discussion) 2 d' djanvî 2018 a 09:15 (UTC)

Categoreyes avou les lingaedjes

Bondjoû, comint fåt i scrire :

« Sustantifs do walon scrit e Feller » (walon scrît e Feller)
« Sustantifs do walon scrît ezès vîs sistinmes »

u bén :

« Sustantifs do walon scrits e Feller » (sustantifs scrîts e Feller)
« Sustantifs do walon scrits ezès vîs sistinmes »

Li pus simpe pol programaedje sereut di rataetchî l' variante å lingaedje (walon, gåmès,...), metou å singulî, come dins

Mots gåmès scrît e Feller

Voste idêye ?

Reptilien.19831209BE1 (discussion) 3 d' djanvî 2018 a 11:33 (UTC)

«scrît», roci, rote come èn addjectif djondrece [épithète] ki s' acoirdêye avou «mots» =>

pol picård (ki finixh pa ene cossoune), c' est Categoreye:mots do picård sicrîts e Feller

a! dji voe ki vos av metou «escrîts»; ça va mî insi => Categoreye:Mots do picård escrîts e Feller

Dj' a coridjî so Modele:=pic-Fel=, mins dji n' sai nén si ça va tot seu insi.

--Lucyin (discussion) 3 d' djanvî 2018 a 11:48 (UTC)

Dji n' esteu nén pår dispierté cwand dj' a scrît cisse messaedje ci mins dj' a bén metou « scrît » avou on tchapea. Po ls ôtes categoreyes, comint dirîz :

« Nos walons d' åbes » → « Nos d' åbes do walon »
« Nos itålyins d' åbes » → « Nos d' åbes di l' itålyin »
« Mots walons d' djeyografeye » → « Mots d' djeyografeye do walon »
« Mots inglès d' djeyografeye » → « Mots d' djeyografeye di l' inglès »

~~Ôte kesse, todi po les categoreyes, po-z esse li pus sipepieus possibe :~~

« Mots » c' est l' minme ki « Lemmes » e francès ? don, seulmint po les mots omrins å singulî (e francès « formes non fléchies ») ? u co po les viebes a l' mode infinitif, nén codjowés (egzimpe, e francès li viebe « être » est on « lemme » mins nén « suis »), c' est bén çoula ?

A, dj' a trové : djivion.

Reptilien.19831209BE1 (discussion) 4 di djanvî 2018 a 10:09 (UTC)

Oyi, da! Poy k' on a ataké avou cist emantchåjhe [construction, syntaxe] la, c' est d' porshure => Nos d' åbes do walon; Nos d' åbes di l' itålyin; Mots d' djeyografeye do walon; Mots d' djeyografeye di l' inglès; + (dirî ene voyale) Mots des bokions d' l' inglès

On "mot", por mi, c' est tote troke di lete metowe eshonne (la-dvins, dji metreu eto les codjowas). "djivion", cwand dj' a tuzé ç' mot la, c' est l' idêye ki ça va esse ene intrêye di motî. Adon, on codjowa n' sereut nén on djivion.

Mins gn a ene ôte rujhe, c' est l' limotche inte on djivion et ene dijhêye. Por mi, les viebes å spitron (cori evoye, taper djus..., c' est des djivions) => tiesse d' årtike =={{=wa=}}== mins «si mete e-n alaedje» djivion (i l' est asteure) u nén (adon: =={{=wa-bl=}}==; {{==Vire}})? I fåt vey s' i replaece on seu mot dins èn ôte lingaedje. Tant k' a «si stitchî el påter mågré Diu», c' est aiwdirotchmint [clairement] nén on djivion => =={{=wa-bl=}}==; {{==Dijh-vi}}) => bokets do lingaedje do walon. Li ratournaedje e francès "jouer les {{t+|fr|intrus}}" ni serè måy ene intrêye di dico.

Minme rujhe po les sustantifs et sustantivires. La, po vey cwè, dji louke co voltî do costé d' l' almand, k' aplake toplin des sustantifs. «moxhe al låme», por mi, c' est clair come di l' aiwe di rotche ki c' est on djivion (inglès «bee», francès «abeille»). Mins «addjectif djondrece»? Come «djondrece» a ddja toplin des sinses come sustantif, dji sereu pol wårder todi come addjectif. Adon, po-z aveur ene intrêye po responde å francès «épithète», el fåt mete come djivion.

Asteure, divant d' bouter so les wikis, dji n' aveu måy oyou djåzer di «lemme» (tot come ene "djin ordinaire" ki n' a pont fwait di scole di linwince). Po fé avanci l' walon, bråmint des waloneus(es) pinsèt k' i fåt dmorer avou des mots "åjheys a comprinde". Mins, co on côp, wice est ele, li limotche? Avou Lorint Hendschel, å cmince del «Pitite croejhete», dji n' esteu nén tchôd po des mots come «morfinme», «foninme».

Mins poy ki vs av trové tot seu l' voye po moussî foû di spexheur, n' è cåzans pus.

--Lucyin (discussion) 4 di djanvî 2018 a 10:59 (UTC)

Po-z esse seur :

« Codjowas d' l' inglès »

u bén :

« Codjowas di l' inglès » come dins :
« Codjowas di l' atôtchî do cmandeu »

? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 4 di djanvî 2018 a 17:58 (UTC)

Teyoricmint, on pout awè «di l'» divant voyale si l' cåzaedje est foirt londjin, u si c' est tot ene troke di mots (atôtchî do cmandeu). Adon, i fåt bén respirer après «atôtchî», mins si on s' djoke la, et spotchî l' "di", li troke "codjowa d' l' atôtchî" si doet dire d' ene trake.

Årvierdimint, dins codjowas d' l' inglès, li "cåzaedje" s' arestêye totshûte. => Mågré ki ça n' doet nén esse plaijhant pol programaedje, di wådreu «codjowas d' l' inglès» eyet «Codjowas di l' atôtchî do cmandeu» (po poleur "respirer" après "codjowas" dins l' deujhinme cas. On åreut polou awè l' minme råjhonmint po l' arabe marokin (mots di l' arabe marokin). Mågré ki dj' aveu metou l' contråve pus hôt. Si vos vloz, po programer todi del minme façon, s' i gn a k' on seu mot après d(i) l': spotchî (d'_l'_); s' i gn a deus mots u dpus (atôtchî do cmandeu, arabe marokin), nén spotchî (di l'_).

Li spotchaedje, c' est simpe come bondjoû po les cåzeus natifs (mins ça n' rote nén del minme façon dins tchaeke coine del Walonreye), mins c' est foirt rujhûle a-z erîler po les raprindisses. On moumint, on aveut pinsé fé come e francès, sicrire tote les spotchåvès voyales. Mins adon, ça dene des fråzes pår artificieles come dji ni ti li dirè nén (dji n' tel dirè nén).

Mot-fråze & mot-arinnoe

Bondjoû, dji n' comprind nén vormint l' diferince inte mot-fråze et mot-arinnoe, les deus m' shonnnut esse des « interjections » e francès. Dji croe comprinde ki l' seule diferince est k' li mot-fråze est todi eployî tot seu (come fråze), adon ki l' mot-arinnoe n' l' est djamåy, mins dji n' so nén seur paski dji croe eto comprinde k' on mot-fråze pout ossu bén esse on mot-arinnoe. Ploz m' aidî a mî comprinde, professeur ? :-) Reptilien.19831209BE1 (discussion) 7 di djanvî 2018 a 17:31 (UTC)

Por mi, «mot-fråze» et «mot-criya», c' est deus atuzes foirt vijhenes. C' est po ça ki dj' a rmetou on dobe trepådjnaedje a "mot-fråze". (=> mots-fråzes et mots-criyas); si vos vloz, vos lzès ploz rmete eshonne, asteure k' on voet ki c' est (a pô près) l' minme afwaire. Djusse, dji n' metreu pus come "mot fråze" des intrêyes come "s' i vs plait bén", poy k' i gn a sacwants mots. Adon, dji vs atåvele:

di rmete tos les mots-criyas come mots-fråzes (dj' inme mî ci lomaedje la, ca cwand dj' respon dins ene lete "Amiståvmint", ça n' est waire on criyaedje.
s' i gn a sacwants mots sins loyeure, les mete come {{=wa-bl=}} pu come {{==Dijh-mcf}} k' on pôreut lomer dijhêye-coûte-fråze ? (come «s' i vs plait bén»).

Asteure, les arinnoes. Dji n' les aveu metou come categoreye, mins dji n' a nén porshû. Por mi, c' est des ptits mots ki sont les rmanants do môde vocatif do latén et do gayel. Loukîz a: Arinnoe. I estént foirt vicants dins l' lingaedje espontané (tuzez au francès d' Walonreye: oui, sais-tu!, k' el ratournaedje di «saiss»). Come vos djhoz, i n' plèt måy esse tot seus. Å moens, i sont metou avou «oyi» ! u «nonna» ! (oyi, saiss!, nonna, da!, neni, dai!, siya, edon!, way, enno!, non, ô...)

Kimint les classer? I s' divèt trepådjner cial Mots walons eployîs dins les arinnoes.

A! Dj' a trové, on les pout mete come mots-usteyes {{==MU}} (avou çki), et adon, mete li modele {{arin}} come on modele di dominne. Dji saye avou ô, taiss et saiss.

--Lucyin (discussion) 7 di djanvî 2018 a 18:21 (UTC)

==Dijh-vi & ==Vire

C' est cwè l' diferince inte {{==Dijh-vi}} et {{==Vire}} ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 8 di djanvî 2018 a 14:37 (UTC)

{{==Vire}}, c' est ene vierbire, ki divreut vni e-n on motî (cori evoye = fr s'encourir = nl weglopen = inglès to run away => =={{L|wa}}== come tieslire d' årtike

{{==Dijh-vi}}, c' est ene ratourneure, mins k' on pout dner dizo l' cogne d' èn infinitif, po rashonner tos les codjowas possibes => =={{L|wa|bl}}== come tieslire d' årtike => ele ni doet nén aparexhe come djivion (mot d' diccionaire). C' est diferin di {{==Dijh}} ki dj' sieve po des ôtès ratourneures, båzêyes so on viebe, mins k' on n' pout nén mete a l' infinitif (come: on n' erva nén so ene djambe; u: i vindreut on pû po-z awè s' pea).

des côps k' i gn a, on les pout trover come {{==Dijh-vi}} u come {{==Rim-su}} po "fé avou" on ratournaedje dins èn ôte wiki: «gozî come ene tchåsse» = «awè l' gozî come ene tchåsse» (fr = «avoir le gosier en pente»).

--Lucyin (discussion) 11 di djanvî 2018 a 12:40 (UTC)

cawete / dobe cawete dins les categoreyes

Co ene feye dji n' sai nén so ké pî danser : Categoreye:Viebes avou l' dobe betchete as- tot come Categoreye:Sustantifs avou l' dobe cawete -trê mins Categoreye:Viebes avou l' cawete -ler. Fåt i mete Categoreye:Viebes avou l' dobe cawete -ler ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 15 di djanvî 2018 a 08:13 (UTC)

Categoreye:Viebes avou l' dobe betchete as-: dji voe k' i gn a la des sustantifs (asblawete) => {{dbe|as|v}} + {{dbe|as|s}}. Tins k' on djåze di betchetes, av dedja fwait on modele sintetike? On n' pout nén wårder {{be|}}, ca c' est l' sike do bielorûsse. => {{btch|}}

Loukîz a : « Modele:bet » mins dji boute co dsu. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 16 di djanvî 2018 a 06:46 (UTC)

Categoreye:Sustantifs avou l' dobe cawete -trê: dji n' voe nole rujhe; c' est tos sustantifs => {{dcaw|trê|s}}

Po les cawetes di codjowaedje, dj' a (après on ptit tins) metou TOS modeles Modele:cawco-xxx. Asteure, avou l' novea sistinme, on pôreut schåyî les cawetes d' infinitif et les cis d' codjowas. => {{caw|ler|v}} (=> categorijhî viebes do walon...) / {{caw|reuss|c}} (=> codjowas do walon...)

Dji voe ki vos avoz ddja metou l' cawete {{cawco-ter}} al nouve môde. Oyi, djans! i m' shonne k' i våt mî dvizer di "dobe cawete" vaici = Categoreye:Viebes avou l' dobe cawete -ter; Categoreye:Viebes avou l' dobe cawete -ler...

Asteure, avou l' vî sistinme (mete djusse "cawete"), dji m' houwéve foû del rujhe des dobès cawete u tripès cawetes. Asteure, i fåreut mete Viebes avou l' tripe cawete -tiner.

--Lucyin (discussion) 15 di djanvî 2018 a 11:16 (UTC)

Droets

Bondjoû Lucyin, ci sereut foirt bén por mi si vos ploz candjî mes droets a cisse pådje. :-) Reptilien.19831209BE1 (discussion) 19 di djanvî 2018 a 06:41 (UTC)

Dj' a djusse li droet d' candjî ci-ci: "IP nén rboutåve"; dji l' a fwait. Est ç' çou ki vs ahåye? Po divni manaedjeu, i fåt dmander pus hôt dins l' schålance Wiki.

--Lucyin (discussion) 19 di djanvî 2018 a 10:18 (UTC)

A, dji pinséve ki vos estîz Mwaisse-manaedjeus mins neni... Dji va dmander. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 19 di djanvî 2018 a 15:51 (UTC)

Vos ploz vôter cial, si vos vloz bén. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 19 di djanvî 2018 a 16:54 (UTC)

Gabriyel eyet Gabriyel

Bondjoû Lucyin, come dji n' so nén seur di bén comprinde, dji prefere dimander.

Li roman Gabriyel eyet Gabriyel a stî scrît pa Djôr & Nicolai Staelens sorlon l' coviete mins dji voe dins l' årtike ki les nos c' est Djôr Sfasie et Nicolas Staelens, serént i maryîs ?

Ôte kesse, pocwè « Esplicant motlî do roman » dins Sourdant:Esplicant motlî do roman Gabriyel eyet Gabriyel, gn a-t i on motlî dins live, dji n' l' a nén co atchté... Reptilien.19831209BE1 (discussion) 22 d' djanvî 2018 a 19:41 (UTC)

Oyi, i sont maryîs.

Oyi, gn a on motlî al fén do live, mins foirt tene, et ki n' rascove nén tos les noveas mots k' il ont sayî dins ç' live la. Gn a eto totes sôres di sayes ortografikes divins ki n' ont måy "passé". Adon: rahouca sins pådje si l' mot est al fén. Rahouca avou ene pådje si l' mot est dins l' tecse. Dji vos emile li tecse do live et l' adresse des scrijheus.

--Lucyin (discussion) 22 d' djanvî 2018 a 19:55 (UTC)

mèting’/mèting´

Dji voe ki vos av ricandjî l' apostrofe-crolete « ’ » po mete li cene « ´ » (U+00B4), et dji n' comprin nén pocwè paski c' n' est nén ene apostrofe mins ene cope : espåce (U+0020) + diyacritike F. Accent aigu (U+0301) come li ci k' est dins « é ». Come dji l' [[Copene:Sourdant:Motî d' Bastogne|dijheu cial]], Francard eploye li munute (U+2032) dins les intrêyes mins nén dins les egzimpes (pocwè, c' n' est nén lodjike, trop lourd a scrire putete ?). Si Francard n' a nén metou ès munute pattavå, li pus simpe sereut d' eployî a tchaeke côp l' apostrofe-brokete (u crolete) po n' nén awè des mwaijhès sorprijhes : « ′ » come intrêyes mins « ’ » ou « ' » dins les egzimpes. Dji n' sai nén cwè pinser... Reptilien.19831209BE1 (discussion) 23 d' djanvî 2018 a 17:22 (UTC)

Les "patwincieus" d' asteure (do moens les cis loyîs a ene djin k' a fwait les romanes) eployèt purade ci sene la (´) pol coron-stitchete (munute). Dji l' a metou dins les senes prindåves ådzo del pådje (après "Œ"). C' est insi k' el metnut dins les Cayés walons, El Bourdon, Singulîs et tos les lives ki ces soces la editèt.

Dji voe ki dins l' Francård, c' est ene apostrofe-brokete dins l' modêye .txt: Ou mèting' du Rèks' , mins ene sititchete (´) dins l' mwaisse modêye. Li motî so papî va esse replaidî e 2018.

Coppens ([O4]), c' est ene apostrofe-crolete: puss’, n. m., puits (mins ki n' passe nén si on saye di rcopyî éndjolicmint).

Stasse (E170), pol minme mot, a deus sistinmes (crolete ritournêye po l' intrêye, pus crolete normåle dins l' tecse): pus‘, n. m. : Puits. Dreût d’ pus’, droit de puiser l’eau...

Cwè fé? C' est l' minme rîle Feller, et on a 4 senes diferins ' - ’ - ‘ - ´

Mi idêye disk' asteure, c' esteut d' mete li sistinme "modiene" (´). L' advintaedje, c' est k' i gn a nol ôte plaece k' on l' mete => åjheymint ritrovåve. Mins dji nd a d' keure ké faflotreye eployî, poy ki, por mi, li coron-stitchete, c' est ene des pus grossès tchireyes do sistinme Feller, k' on s' a ehåsté di roister e rfondou (dji boute djustumint sol mot "pousse", sicrît "pous´" e Feller. Dins on papî e francès so les tchantweres, dj' a trové k' il avént riscrît "pous").

Tuzez î, et m' dire cwè.

--Lucyin (discussion) 23 d' djanvî 2018 a 18:33 (UTC)

Gn a ddja ene categoreye avou des sfwaits mots la: Mots scrîts avou ene coron-stitchete

Francard eploye li munute dins les intrêyes mins nén dins les egzimpes

C' est po les apostrofes divintrinnes, k' i wåde djusse po les mots avou an = /an/. Ci n' est nén po les coron-stitchetes.

--Lucyin (discussion) 23 d' djanvî 2018 a 19:52 (UTC)

Oufti kéne afwaire... dji trove ene miete drole di lére dins E170, p. 1 : « La minute (‘) indique qu’une lettre doit impérativement être prononcée, de même on place la minute pour éviter la nasalisation (an‘dîve, can‘dôzer). » Oyi, mi dj' vou bén, M. Stasse, lyi direu dju s' il esteut co-st evike, mins sipepieuzmint li caractere ki vos lomez « minute (‘) » n' est nén ene munute mins on caractere a mete a l' atake d' on ridjhaedje e-n inglès. Merci, M. Stasse, pol pitite rawete di målåjhîsté. Dj' åreu bén vlou aveur eto li shonnance da Pablo... « L' advintaedje, c' est k' i gn a nol ôte plaece k' on l' mete => åjheymint ritrovåve.» dji comprin bén çki vos vloz dire. Ça n' va nén esse simpe çt' istwere. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 23 d' djanvî 2018 a 19:59 (UTC)

Loukîz çou k' dji vén scrire cial, avou les hårdêyes ki vos vnoz d' mi dner po les caracteres: Coron-stitchete (vos ploz radjouter les cenes des apostrophes ' & ’. I m' shonne ki l' munute d' ingue esteut trop hôte po esse metowe å coron d' ene lete (paski les chifes sont pus hôt k' les letes). Adon, avou li scrijhaedje so copiutrece (1990?), i s' ont dandjreus metou d' acoird, inte des romanisses, di prinde ci sene la (´). Dji n' so nén e m' måjhone pol moumint. Cwand dj' î rserè, dji rmontrè mes coleccions des Cahiers walons et do Bourdon po vs dire cwè.

--Lucyin (discussion) 23 d' djanvî 2018 a 20:45 (UTC)

« C' est po les apostrofes divintrinnes, k' i wåde djusse po les mots avou an = /an/. Ci n' est nén po les coron-stitchetes. » Dji n' so nén seur di bén comprinde : « sourcil′ » (avou l' munute) c' est bén on coron-stitchete ?

Reptilien.19831209BE1 (discussion) 23 d' djanvî 2018 a 21:36 (UTC)

Oyi, c' est vos k' a råjhon: sourcil' et meting': ci n' est nén l' minme dins l' intrêye et dins l' tecse !!!

--Lucyin (discussion) 23 d' djanvî 2018 a 22:01 (UTC)

dcawco-yî

Bondjoû, cwè fé avou l' modele {{dcawco-yî}}, gn a rén d' aloyî et gn a ddja l' modele {{dcaw-yî}} ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 27 di djanvî 2018 a 19:52 (UTC)

taiss k' el fåt hiner å diåle. Fwait!

--Lucyin (discussion) 27 di djanvî 2018 a 20:36 (UTC)

et l' ôte sifwaitmint (c' esteut des vîs modeles ki dji tchictéve co; après, totes les cawetes di codjowaedje ont stî fwaites avou l' modele {{cawco-xxx}}

--Lucyin (discussion) 27 di djanvî 2018 a 20:45 (UTC)

pus 1 & pus 2

Bondjoû, cwè çki fåt fé avou ces pådjes la : pus 1 et pus 2 ? Dji n' sai nén si gn a co des sacwès a rprinde et a mete dins pus. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 5 di fevrî 2018 a 06:36 (UTC)

ddja fwait «pus 1»; dji louke li 2 al nute (dj' a d' l' ovraedje estrapant).

--Lucyin (discussion) 5 di fevrî 2018 a 15:22 (UTC)

Les modeles po les oteurs et les sourdants

Dji voe ki vos av ricandjî {{s|TchW}} e {{s|{{TchW}}}}, cwè çki n' aléve nén avou l' novea sistinme ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 6 di fevrî 2018 a 13:28 (UTC)

Oyi, dji voe k' c' est parey. Est çki ça irè avou tos les racourtis d' oteur?

Dj' a sayî avou {{s-rif|JSch}} si caberdouxhe, mins ça n' va nén.

Dji n' a nén co tot fwait, mins oyi on pôrè bénrade li fé avou tos les rahoucas des oteurs et ôtes sourdants. Dji va sayî d' fini li pus tôt possibe. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 6 di fevrî 2018 a 19:43 (UTC)

Bén merci bén ! ça spågnrè mo des tapaedjes. Djusse: loukîz bén po vey çou k' on mete e clintcheyès letes et nén. Loukîz {{TchW}} a glwere ("Bovy" est clintchî, tos les ôtes nén).

gn a co li rawete (ratournant ...) ki s' håynêye e pus hôtès letes (panî).

gn a co {{s-rif|E34}} ki divreut rexhe "Motî d' Vervî" come li Motî Forir:waitîz a "houwer"

O69a & O69b

Bondjoû, fåt i rashonner Sourdant:O69a et Sourdant:O69b e Sourdant:O69, u bén les wårder dseulés ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 7 di fevrî 2018 a 07:38 (UTC)

les rashonner (ci n' est k' on limero del djivêye ([O69] Dascotte, Robert, Les cultures à Seneffe, Les Dialectes de Wallonie, 1972, pp. 7-34 [a], 1973, pp. 5-42 [b]), djusse ki l' motlî a stî eplaidî a deus côps.)

--Lucyin (discussion) 7 di fevrî 2018 a 11:31 (UTC)

Fwait ! Reptilien.19831209BE1 (discussion) 9 di fevrî 2018 a 17:15 (UTC)

diåle/ratourneures

Cwé çki fåt fé avou cisse pådje la ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 7 di fevrî 2018 a 13:29 (UTC)

Soeye-t i li rmete avou "diåle" (mot k' on dvreut rcandjî li rfondaedje diåle => diåle) dins {{==Reu}}, mins ça va fé pezant.

Soeye-t i les mete dins on trepådjnaedje come les sinonimes ("tresorus"). On l' pôreut lomer Ratourneures:diåle; on pôreut fé parey avou Ratourneures:tchén

gn a ene pådje ki rshonne ene miete: Ratourneure-tipe:et_ploure_et_ploure.

--Lucyin (discussion) 7 di fevrî 2018 a 14:58 (UTC)

Jean Faucon(nier)

A! c' est l' minme Jean u nén : Jean Fauconnier & Jean Faucon ?

Por mi, pol deujhinme: c' est Joseph Faucon; Sourdant:JosF => (J. Faucon) => {{s-rif|JosF}}

Dj' a rcandjî les deus modeles, et mete li ptit no.

--Lucyin (discussion) 10 di fevrî 2018 a 11:42 (UTC)

Sourdant:Scrijhaedjes do 18e sieke so les cmeres et l' mariaedje

Cwè çki c' est ? Dji nel trove nén so wikipedia. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 11 di fevrî 2018 a 16:32 (UTC)

Fwait.

--Lucyin (discussion) 12 di fevrî 2018 a 15:15 (UTC)

Merci Reptilien.19831209BE1 (discussion) 12 di fevrî 2018 a 16:46 (UTC)

Biesse, mi: ça î esteut ddja come Modele:VACM; dj' a rashonné les deus (sol Wiccionaire & Wikipedia).

--Lucyin (discussion) 12 di fevrî 2018 a 21:48 (UTC)

Categoreye po les mestîs et dominnes

C' est cwè l' mî :

Motlî des cinsîs do walon
Motlî des cinsîs di l' inglès
Motlî des nos d' plantes do walon
Motlî des nos d' plantes di l' inglès
Motlî des docteurs do walon
Motlî des docteurs di l' inglès

u bén :

Motlî do walon des cinsîs
Motlî d' l' inglès des cinsîs
Motlî do walon des nos d' plantes
Motlî d' l' inglès des nos d' plantes
Motlî do walon des docteurs
Motlî d' l' inglès des docteurs

Reptilien.19831209BE1 (discussion) 21 di fevrî 2018 a 16:33 (UTC)

Dji n' prindreu ni onk ni l' ôte; «motlî des cinsîs do walon» vôreut dire ki l' walon est ene biesse u ene plante di cinse; «motlî do walon des nos d' plantes» vôreut dire ki les «nos d' plantes», c' est des djins ki djåznut walon. Dabôrd, dji freu purade ene emantchåjhe insi:

Motlî do walon po les cinsîs

Motlî do walon po les nos d' plantes

Motlî do walon po les docteurs

MINS: po les lingaedjes ki cminçnut pa ene voyale, motlî d' l' itålyin (/tliː.dli/) n' est nén "beloyant" [euphonique]. Dji rmetreu don li spotchåve voyale, po fé ôre ene pitite ahote après "motlî" cwand on prononce:

Motlî di l' inglès po les cinsîs

Motlî di l' espagnol po les nos d' plantes

Motlî di l' arabe po les docteurs

--Lucyin (discussion) 21 di fevrî 2018 a 17:19 (UTC)

et po les mots d' djeyografeye :

* Motlî do walon po les mots d' djeyografeye

ça soune drole, neni ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 21 di fevrî 2018 a 19:00 (UTC)

nonna: motlî do walon pol djeyografeye, po l' istwere, po les syinces, po l' economeye...

--Lucyin (discussion) 21 di fevrî 2018 a 19:08 (UTC)

Oyi, biesse di gregne ki dj' su ! Reptilien.19831209BE1 (discussion) 21 di fevrî 2018 a 19:19 (UTC)

Share your experience and feedback as a Wikimedian in this global survey

Hello! The Wikimedia Foundation is asking for your feedback in a survey. We want to know how well we are supporting your work on and off wiki, and how we can change or improve things in the future. The opinions you share will directly affect the current and future work of the Wikimedia Foundation. You have been randomly selected to take this survey as we would like to hear from your Wikimedia community. The survey is available in various languages and will take between 20 and 40 minutes.

Take the survey now!

You can find more information about this survey on the project page and see how your feedback helps the Wikimedia Foundation support editors like you. This survey is hosted by a third-party service and governed by this privacy statement (in English). Please visit our frequently asked questions page to find more information about this survey. If you need additional help, or if you wish to opt-out of future communications about this survey, send an email through the EmailUser feature to WMF Surveys to remove you from the list.

Thank you!

WMF Surveys, 29 di måss 2018 a 18:36 (UTC)

Reminder: Share your feedback in this Wikimedia survey

Every response for this survey can help the Wikimedia Foundation improve your experience on the Wikimedia projects. So far, we have heard from just 29% of Wikimedia contributors. The survey is available in various languages and will take between 20 and 40 minutes to be completed. Take the survey now.

If you have already taken the survey, we are sorry you've received this reminder. We have design the survey to make it impossible to identify which users have taken the survey, so we have to send reminders to everyone. If you wish to opt-out of the next reminder or any other survey, send an email through EmailUser feature to WMF Surveys. You can also send any questions you have to this user email. Learn more about this survey on the project page. This survey is hosted by a third-party service and governed by this Wikimedia Foundation privacy statement. Thanks!

WMF Surveys, 13 d' avri 2018 a 01:35 (UTC)

Your feedback matters: Final reminder to take the global Wikimedia survey

Hello! This is a final reminder that the Wikimedia Foundation survey will close on 23 April, 2018 (07:00 UTC). The survey is available in various languages and will take between 20 and 40 minutes. Take the survey now.

If you already took the survey - thank you! We will not bother you again. We have designed the survey to make it impossible to identify which users have taken the survey, so we have to send reminders to everyone. To opt-out of future surveys, send an email through EmailUser feature to WMF Surveys. You can also send any questions you have to this user email. Learn more about this survey on the project page. This survey is hosted by a third-party service and governed by this Wikimedia Foundation privacy statement.

WMF Surveys, 20 d' avri 2018 a 00:44 (UTC)

coxhe (odio)

Bondjoû, gråces po les eredjistrumints odios, c' est foirt plaijhant, dj' espere k' i nd årè co toplin d' ôtes.

Po li ci di coxhe, dji n' so nén on sipeciålisse di l' AFE, mins i m' shonne ki dj' etind purade /kɔx/ u /kɔχ/, u co bén /kɔɣ/, mins nén /kɔç/ (prononçaedje zero-cnoxheu) :

Dji n' sai nén çou ki pablo etind... Reptilien.19831209BE1 (discussion) 29 d' avri 2018 a 19:02 (UTC)

Pol prononçaedje zero-cnoxheu des betchfessîs xh et jh al fén d' ene cloyowe sillabe (al fén u å mitan do mot) on s' a metou d' acoird - pinse dju - po prinde li cogne ixhlåtêye. Adon, li scrire /ç/. Asteure, dji m' a abaiti ki, so l' Hôte Årdene, tchaeke cåzeu a ene manire a pårt di prononcî, ki rascove /ç/ et /x/ - /χ/ (dji n' saveu nén k' gn aveut ene diferince la). Lanawaire, dj' a yeu on forbataedje inte Manfred Lejoly d' Ôvîfa ki prononce cråndimint /ʃ/ (i l' note "sh" dins E165 adon ki li E200, do minme viyaedje, markêye «hy», çou ki mostere èn ixh- u axhlåtaedje). On soçon da sinne, di Zôrbrôt (teyoricmint, li minme walon k' Ôvîfa) nos a prononcî les minmes mots (moxhe, coxhe) axhlåtés.

Li prononçaedje di "coxhe" ki dj' vén d' eplaidî a stî rpiké do diclamaedje da Jean Loos (onk d' après Hu?) del moirt di l' åbe. Si vos schoûtez les deus eredjistrumints ki sont al fén d' l' årtike (gn deus troes côps lo mot "coxhe"), li comere (Jenny d'Inverno?) prononce cråndimint axhlåté.

Come mi feye Souzane prononce bén ixhlåté (schoûtez a "riglatixh"), dji lyi va rfé dire "coxhe". Et on metrè l' ôte come prononçaedje coinrece.

Oyi, dji vén d' atchter on ptit eredjistreu éndjolike, et dji conte fé prononcî toplin des djins ki dji resconterrè, aprume s' il ont on prononçaedje ki respond å zero-cnoxheu (les Lidjwès po les H prumreces et l' betchfessî ae, les Nôr-Lussimbordjwès po l' ixh-låte, les Tchålerwetîs pol betchfessî én. Les Namurwès pol betchfessî ea. Mi-minme u toplin des ôtes (mins nén les Namurwès) pol betchfessî ô... plait-st a Diu, et si on vike co sacwants ans...

--Lucyin (discussion) 30 d' avri 2018 a 09:50 (UTC)

Oyi, mi dj' ô come vos (mins nén [ɣ]).

D' èn ôte costé, les eredjistrumints des sons nelzès mostrèt k' a l' atake ou etur deus voyales; adon k' dins "coxhe" c' est al fén.

Po m' pårt dji l' prononce purade [χ] (al fén; divant voyale purade [x])

Dji n' a nén po-z eredjistrer; mins dji pôreut-st evoyî on messaedje whatsapp

(d' èn ôte costé, dji n' so nén on cåzeu natif)

--Srtxg (discussion) 1î d' may 2018 a 07:23 (UTC)

djustumint, c' est ossu interessant d' aveur des nén cåzeus natifs, poy ki c' est ça, les zero-cnoxheus. Vos, come vos avoz prins sacwants piceures d' après Lidje, c' est dobmint interessant.

--Lucyin (discussion) 1î d' may 2018 a 11:46 (UTC)

ça va mî inla: coxhe#Prononçaedje ?

L' AFE po l' axhlåte almand, est ç' /x/ u /χ/ ?

--Lucyin (discussion) 1î d' may 2018 a 14:04 (UTC)

E201, E202 & J. Hubert

Bondjoû Lucyin,

C'est cwè E201 dins stofe et E202 ? Fåreut eto on novea limero pol motî Hubert (Joseph Hubert) k' on trove cial u co vaici et ki dj' va bénrade mete so Wikisourd (francès). Reptilien.19831209BE1 (discussion) 15 di may 2018 a 14:51 (UTC)

Etroclaedje

(dins les vîs sistinmes)

Dins « ja » (dj’ a) : dj' a metou etroclé prono mins c' est purade l' etroclaedje d' on prono et d' on viebe. Ké tite di hagnon fåreut i mete ? C' est l' minme avou « gna » (gn a) (dins E177 et E203). Reptilien.19831209BE1 (discussion) 29 di may 2018 a 09:18 (UTC)

C' est nén vormint èn etroclaedje (come on l' comprind pol djoû d' ouy), mins purade on "mwais rcôpaedje" (mécoupure). => Mot d' mescôpaedje ?

(po fr. "mécoupure", dji metreu riscôpaedje cwand ça va askepyî on novea mot walon (l'arantoele => la rantoele => rantoele). Cial, come c' est loukî come flotchrece, di metreu "mescôpaedje". Dins cisse categoreye la, on pôreut mete eto "nut" (cawete di codjowaedje namurwesse des rwaitants di l' indicatif prezintrece, sicrîte tote seule, metans pa Leyon Bernus).

--Lucyin (discussion) 29 di may 2018 a 11:29 (UTC)

Iva por mi ! Mot d' mescôpaedje est foirt simpe a comprinde ! Mins po les riscôpaedjes (divnous des noveas mots : rantoele divnou on sustantif) c' est bén dins l’ hagnon etimolodjeye ki fåt mete l' esplicaedje sol riscôpaedje, dji pinse ki c' est çou k' vos vlîz dire... Dji voe eto dins rantoele ki vos eployîz ddja l' mot sbetchaedje, ci n' est nén l' minme ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 29 di may 2018 a 13:34 (UTC)

Taiss k' oyi ! Li riscôpaedje askepeye on novea mot; c' est don ene esplikêye d' etimolodjeye.

Li sbetchaedje, c' est cwand l' betch do mot eva. C' est classike po les nos d' djins come Artur => Tur; Alfonse => Fonse; Albert, Robert => Bert. Loukîz a : Sbetchaedje_. La, totafwait s' passe ådvins do mot.

Categoreyes eyet modeles

Bondjoû. Purade ki d' racmincî a fé tot plin d' modeles po categorijhî (come {{nm-caw-a}}) ça n' sereut nén mî d' radjouter å modele {{nm|<anêye>}} deus valixhances di pus: {{nm|<anêye>|<sôre>|<stitchete>}} ?

--Srtxg (discussion) 31 di may 2018 a 00:37 (UTC)

Dji vou bén, mins l' rujhe, c' est ki les ancyins modeles ni revoynut nén viè l' novea categorijhaedje (metans lanawaire, li categoreye: Categoreye:Sustantifs avou l' cawete -a n' a k' on mot (loya) paski dji l' a fwait lanawaire. Dj' a sayî sacwants côps di disfacer li pådje et di rmete li vî modele, tot rcandjant l' categoreye.

Ça c' est d' l' ovraedje po nosse soçon Giskard Reventlov.

La, tos les eployaedjes di {{caw-a}} ont stî rcandjî po-z eployî l' novea modele.

Dji rsaye co. A ça vént d' esse ricandjî ! Mete "do walon" po tot ?

--Lucyin (discussion) 31 di may 2018 a 00:50 (UTC)

Po l' sûti modele {{nm|<anêye>|<sôre>|<stitchete>}}, ci sereut clapant, mins dji n' so nén afaiti a ces målåjheys modeles la.

--Lucyin (discussion) 31 di may 2018 a 00:55 (UTC)

E133

Bondjoû, dins l' djivêye des motîs, E133 est avou l' BSLW, T.55, 1913, pp. 441-451, mins mi djel voe dins l' T.16, 1891, pp. 105-218 (2inme série, k' est l' minme ki l' T.29 sins conter les séries). C' est on replaidaedje ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 4 di djun 2018 a 16:24 (UTC)

Dj' a l' modêye di 1891 (divant Feller). Po 1913, dji n' a ki l' pårteye "literateure" (1ire "série"). C' est bén possibe k' il åyexhe replaidî avou l' sistinme Feller, k' a skepyî e 1900. Mins come dji note todi les scrijha di dvant Feller, djel va rcandjî dins l' djivêye.

--Lucyin (discussion) 4 di djun 2018 a 16:44 (UTC)

Dji voe eto ki E132 est dins l' BSLW, T.55, 1913, pp. 441-451, come E133. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 4 di djun 2018 a 16:55 (UTC)

Dji vén d' rapontyî l' djivêye des motîs.

Fåreut loukî ci live la; come l' ortografeye sereut candjeye, elzî fårè dner on novea limero; ou purade come E212: E132b, E133b.

--Lucyin (discussion) 4 di djun 2018 a 17:00 (UTC)

Parintaedje

Bondjoû, gn a des côdes nén ricnoxhous avou les modeles p :

dins tchôcmwår : cz (cs ?)
dins brin : ir (ga, mga, pgl, sga ?)

Et dins clame, gn aveut l' modele Modele:Bdjmde : mde (goh, gmh, gml, geh ?) ; todi dins clame li sourdant LJeu ?

Reptilien.19831209BE1 (discussion) 5 di djun 2018 a 06:14 (UTC)

oyi, cz => cs; ir => ga; mde divreut esse "gmh" (mîtrin hôt almand), mins dji n' sai pus la k' dji l' a trové; LJeu: dji va mete tot l' rahouca (gn a bråmint des beas mots, mins ci n' est k' deus pådjes di Rantoele => nén les poennes di fé on rahouca).

--Lucyin (discussion) 5 di djun 2018 a 11:05 (UTC)

eraler come on fonnet

Dins l' fråze da G. Lucy :

I s’ a epifé coume in pourcea, pu il a peté evoye come on fonnet

çou n' est nén purade :

I s’ a epafé come on pourcea, pu il a peté evoye come on fonnet

do viebe epafer ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 8 di djun 2018 a 14:47 (UTC)

ça a l' air d' esse li minme viebe, mins les deus cognes do DTW vinèt d' Lidje => i fåreut vey si l' mot egzistêye tocosté, et l' ké k' on prind come rifondowe. Leyîz todi "epifé" divant d' vey cwè.

--Lucyin (discussion) 9 di djun 2018 a 12:20 (UTC)

Et dins esse come so on nûlea :

« Nosse dame, li rinne, ci serè vos ådjourdu ! ». Elle est rapåjheye, esse come so on nûlea ; les frins sont disserés.

ci n' sereut nén :

« Nosse dame, li rinne, ci serè vos ådjourdu ! ». Elle est rapåjheye, come so on nûlea ; les frins sont disserés.

? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 8 di djun 2018 a 15:57 (UTC)

Neni, li prumî viebe "esse", c' est po "rapåjheye"; li deujhinme fråzlete, ci dreut esse: "ey elle est come so on nûlea", mins li scrijheu a fwait elipe di "elle est".

Co ene ôte ki dji n' so nén seur : fé des ouys come des sårletes. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 8 di djun 2018 a 16:06 (UTC)

Il abroként tertos so leus soûs, et fé des ouys come des sårletes et des boutches come des fors… — Émile Gilliard.

C' est bon; li deujhinme viebe, c' est on codjowant infinitif, ene piceure tipicmint walone, et foirt al môde dins les scrijheus do walon do Mitan; "boutche" divreut esse ene dobe rifondowe di "boke" po-z aconter "boutche" (Årdene nonnrece" & "bouche" (Nameur-Tchålerwè).

--Lucyin (discussion) 9 di djun 2018 a 12:24 (UTC)

hårdî

C' est cwè come åbe : ene sôre di så, ene oizire ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 21 di djun 2018 a 08:27 (UTC)

Dji croe ki dj' m' a brouyî: ci n' est nén èn åbe mins on loyén d' oizire (sinonime di «hårdêye», mins bråmint moens cnoxhou).

--Lucyin (discussion) 21 di djun 2018 a 11:59 (UTC)

Tot conté tot rabatou, dji n' a k' deus rahoucas walons po ç' mot la: li S109 (ardi) (mins Gaston Lucy ramexhnéve eto des mots di l' ôte costé del Simwès, et on pont a Dôhan dins G152 p. 524 (hardé, pont 61). C' est des payis la ki li cawete femrinne (-êye, -îye) n' est nén oyåve. Mins gn a toplin des disfondowes e gåmès, sacwants avou l' cawete femrinne (-îye, -êye). Avou ça ki l' sinse est pår li ci di "hårdêye" (loyén fwait avou ene plante), dji va rsaetchî l' mot "hårdî" do motlî walon.

--Lucyin (discussion) 21 di djun 2018 a 12:18 (UTC)

Dji comprind mia, gråces co 13 côps po vos rcweraedjes. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 21 di djun 2018 a 13:37 (UTC)

Ersachti em page di useu

Bonjou, J'imrai bé resatchi m'page de useu por vir m'page de useu di meta s'affichi automatikemin. Ce s'rai bé dginti d'el fé. En bou djournée ! Lionel Scheepmans (discussion) 25 di djun 2018 a 14:32 (UTC)

Fwait. Est çki ça va, asteure? Oyi, mins dji n' såreu ratourner tot çoula e walon !

--Lucyin (discussion) 25 di djun 2018 a 15:29 (UTC)

Ramexhnaedjes

ramexhné pa J. Haust, c' est dins ké sourdant ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 26 di djun 2018 a 08:29 (UTC)

sovint [E1] (c' est des notules foirt viyes do splitchant motî, di 2000-2001 u avår la); ou c' est motoit cwand i mete on pus vî rahouca (come "dialogues de paysan..." = Cwate vîs scrijhaedjes di ptitès djins d' après Lidje, nén co fwait sol Wiki). C' est tos des lives d' après Lidje del Coleccion Haust di scrijhaedjes e walon. Li motlî est si crås k' on lzî dvreut dner on limero dins l' djivêye.

Dji louke on pô si dj' è ricnoxhe sacwants.

--Lucyin (discussion) 26 di djun 2018 a 10:29 (UTC)

Oyi, dji ricnoxhe tos des mots k' ont stî fwaits tot å cmince di l' esplicant motî (ricopyîs di R9). Vos les ploz replaecî otomaticmint pa {{s-rif|E1}}

--Lucyin (discussion) 26 di djun 2018 a 10:33 (UTC)

Jacques Marquet

... po les sourdants, c' est kî ? Dins djonne et fousbale. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 2 d' djulete 2018 a 09:12 (UTC)

C' est èn ome do payis d' Måmdey, k' a stî assistant d' sociolodjeye a l' UCL,et ki nos a fwait on djoû ene conferince so les "rbastêyès familes" [familles recomposées] (diviè 1998, li noûmot vént d' lu). Li conferince esteut adjinçnêye pa Jean-Pierre Hiernaux. Mins après, on n' a pus oyou djåzer d' lu emey les waloneus. => djusse mete si no, sins rahouca eciclopedike.

--Lucyin (discussion) 2 d' djulete 2018 a 11:18 (UTC)

zinglantiveuzmint

So Wikipedia : w:Motî:zingler, l' egzimpe est dné avou « zinglanteuzmint », nén « zinglantiveuzmint ». C' est ene flotche u bén les deus sont possibes ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 6 di djulete 2018 a 08:03 (UTC)

c' est des noûmots ki n' ont waire sitî rsiervous après leu prumî eplaidaedje. "zinglantiveus" => "zinglantiveuzmint" est pus près di des mots dedja bén spårdous come "grandiveus" => "grandiveuzmint". Adon, dj' a ptchî "zinglantiveuzmint".

--Lucyin (discussion) 6 di djulete 2018 a 10:18 (UTC)

dj' a rassonré l' pådje. Po l' accint tonike: todi sol dierin pî e walon. Gn djusse deus foû-rîles.

G170

C' est cwè G170, po l' mot « wèzène » dins vijhene ? dji pinséve ki c' esteut E170 wice k' on trove vwèzène et wèzine mins eto wèzènes (å pl.) a « clapeter », c' est bén çoula ? C' est l' minme sol DTW « wèzène [E1,G170] » Reptilien.19831209BE1 (discussion) 17 di djulete 2018 a 08:41 (UTC)

Oyi, taiss!; dji m' brouye sovint inte les E et les G, la k' i gn a des rahoucas avou des limeros dins les 100 et 200.

Tins k' on î est, dins les candjmints otomatikes:

Cwand vos veyoz:

(F. Deprêtre & R. Nopère), vos ploz mete {{s-rif|O3}}
(ramexhné pa M. Francard) => {{s-rif|S0}}
(J. Coppens) => {{s-rif|O4}}
(A. Carlier & W. Bal) => {{s-rif|O0}}

(c' est des sistinmes di rahoucaedje siervous tot å cminçmint do splitchant motî (2000-2004).

--Lucyin (discussion) 17 di djulete 2018 a 10:52 (UTC)

Bondjoû,

vola, c' est fwait. --Srtxg (discussion) 17 di djulete 2018 a 17:52 (UTC)

cataplasse

Bondjoû, li mot manke dins l' fråze d' egzimpe (c' est l' minme so Wikipedia et dins R9), ploz taper èn ouy ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 20 d' djulete 2018 a 09:09 (UTC)

Fwait. Si dj' åreu yeu cnoxhance des cognes lidjwesses (catèplåsse, catèplâsse), dj' åreu dmandé di rfonde "cataeplasse" (come camaeråde). Li longowe voyale do coron di ces disfondowes la vinèt di l' assaetchance di "eplåsse", la ki l' A est pår long (fr. emplâtre). => nén a ritni e rfondou.

Come c' est on mot waire siervou, dji mete li cogne «cataeplasse» e "rawårdance"

--Lucyin (discussion) 20 d' djulete 2018 a 10:28 (UTC)

Prononçaedje

Bondjoû, dji voe ki vos av comincî a-z eployî /õ/ po ô dins l' prononçaedje ZC (come vos l' avîz atåvlé å cåbaret). So wikipedia vos avoz ddja candjî l' pådje (cial) dins c' sinse la, mins nén co so Wiccionaire : Wiccionaire:Prononçaedje zero-cnoxheu.

Fwait

Fåt i dmander a Pablo (R. Giskard Reventlov) di candjî tos les /oː/ pa /õ/ dins l' prononçaedje ZC ?

Dj' end a ddja rcandjî bråmint (tos les cis del Categoreye:Mots avou l' betchfessî ô); i m' dimeure sacwants mots dins les dzo-categoreyes. Dj' inme ostant l' fé al mwin, ca li /oː/ åreut polou esse eployî po des calcaedjes do francès avou -eau u -au (chamo, cado, piyano, buro). Asteure, po des sfwaits mots, dji note li prononçaedje zero-cnoxheu /o/. Ces mots la ni s' prononcèt måy avou on rastrindou long O.

Eto, dins Quéne planificåcion po nosse lingädje walon ? p. 13, on pout lére « Le “ i ” n’est d’ailleurs nulle part prononcé pur. » et pitit est scrît e-n AFE /pɪtɪ/. Adon, fåt i todi scrire e-n AFE i /ɪ/ (come dins bit /bɪt/ e l' inglès) ossu bén dins l' prononçaedje ZC ki dins les disfondowes ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 22 d' djulete 2018 a 15:54 (UTC)

Dji n' a nén l' epinse k' i fåt aler pus lon ki çk' on va po noter les prononçaedjes coinreces des voyales. Ôtmint on n' è rexhrè nén. Metans "U", come "I", ni s' prononce nén peur dins toplin des plaeces. Djusse dilé "nozôtes", gn a ene diferince do U inte Glaireuse (/y/ franc), Anloe (/y/ saetchant eviè /ə/, noté pacô ù dins les mapes ALW) et Ôtchamp (u = /ə/). Minme ci /ə/ la, gn a deus liveas dins l' ALW, li pus "foirt" noté e̊ (come après Bouyon). Po vosse goviene, ces viyaedjes la ni sont k' a 3, 4 kilometes di n' onk l' ôte. A Nayômé, a 10 km di m' viyaedje di "né-natif", gn a on prononçaedje a pårt do "è", noté dins l' ALW, KI DJI N' A DDJA MåY OYOU (mågré ki dj' a tchai dins l' "tchôdron do walon" dispu estant tot djonne).

Dji n' rissint nén mi prononçaedje do "i" come li ci di l' inglès bit /bɪt/. Mins c' est seur ki, sol les orires do prononçaedje /ə/ (Roman payis et payis di Smwès), i s' prononce insi (et pår /ɛ/ a Bietris (Bèrtrès).

On n' notrè nén nerén li wårdaedje des vuzlêyès cossounes å coron (10 a 20 viyaedjes astok des tchampnwès), såf on côp u deus come po waibe bén cnoxhou avår la.

Parey po les R: gn a des viyaedjes (come Grå-Fayi la k' tertos prononce R come les Polonès (/r/). End a surmint do costé d' Lidje eto, la k' les cawetes -ire divnèt -î (dji l' a co lî dins ene notule ALW lanawaire).

Åmen, c' est po les beguenes!

--Lucyin (discussion) 22 d' djulete 2018 a 20:52 (UTC)

« Metans "U", come "I", ni s' prononce nén peur dins toplin des plaeces. » Ôtrumint dit, li i s' prononce peur dins sacwantès plaeces, a l' apôzite di çk' est dit dins Quéne planificåcion po nosse lingädje walon ?, mins ki va dins l' sinse del Pitite Croejhete da Hendschel wice k' il est scrît (p. 16 do PDF) ki /ɪ/ po i est li « prononciation normale » mins (p. 39) « Prononciation : comme en français, mais presque toujours plus relâché ([ɪ]). » Çou ki voreut dire ki /i/ est on prononçaedje coinrece ? Ci n' est nén todi simpe di shuve les soudants, va faleur ki dj' atchtêye l' ALW po poleur mi fé ene boune idêye. :-\ Reptilien.19831209BE1 (discussion) 23 d' djulete 2018 a 06:47 (UTC)

Po i, tot conté tot rabatou, on pout scrire /ɪ/ dins les prononçaedjes coinreces, s' i gn a on rahouca (Hendschel u ALW) u èn eredjistrumint. E moes d' octôbe, dji va sayî d' eredjistrer li mot "pitit" avou toplin des cåzants natifs, po nozôtes vey cwè.

Les ALW, end a 10, et ça costêye tchir, eco (100 € onk). Dji les a tertos. Si vos estoz el Walonreye e moes d' octôbe, dji vos les pou rapoirter por vos vey cwè, et les cis les pus interessants a-z aveur dizo les ouys. Dji va sayî di les rloukî avou on novea ouy, asteure ki l' kesse est sol djivå. Si dji trove on mot avou deus "I", dji vos evoye les prononçaedjes e leu sistinme fonetike (nén pår l' AFE).

--Lucyin (discussion) 23 d' djulete 2018 a 10:28 (UTC)

Schoûtez ddja https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Pitite.ogg

(djusse ki l' accint tonike n' est nén el boune plaece)

--Lucyin (discussion) 23 d' djulete 2018 a 10:44 (UTC)

schoûtez ossu https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Raspexhi_rasp%C3%A8chi.ogg (ki l' accint tonike n' est nén bén plaecî nerén). Por mi, li I est franc (/i/). C' est ene cåzeuse native di Bive.

Oyi, por mi eto, dins les deus eredjistrumints dj' ô bén èn /i/ nén /ɪ/. C' est l' minme avou Laurent Hendschel dins Do tins qu’lès sôdars (ki dj' inmreu bén awè l' tecse paski dji n' comprind nén tot)... metans « fizike ». Dins l' mape di l' ALW, li /ɪ/ est scrît « ĕ́ » (dins « lĕ́ ») di l' alfabet Rousselot-Gilliéron ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 24 di djulete 2018 a 19:06 (UTC)

tén

Come fråze d' egzimpe po l' IP1s, i gn a on xhinaedje do xhufla (del mazindje), mins so Wikipedia Xhinaedjes di s' xhufla est on rdjiblaedje viè Xhinaedje di brut. Dji n' comprind nén l' rapoirt inte les deus, li boket

Coucou, mazindje,
Ki ti n’ tén dj’,
T’ as magnî m’ tåte
A brimbådes ;
ti mel rindrès
A ptits bokets
Ou ti m’ dirès
Cwand dji m’ mareyrè.

sereut on xhinaedje (do xhufla) del mazindje ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 25 di djulete 2018 a 05:52 (UTC)

xhinaedje di xhufla: djusse po les oujheas (waitîz des egzimpes po l' ôrimiele

xhinaedje di brut: tos les bruts: metans "tchouf-tchouf" po on trén

ci boket la vént dandjreus di G208 (ki dji n' a nén "sor mi"); il divreut esse rahoukî dins les "miméologismes"; dji n' vos såreu dire si c' est totafwait on xhinaedje d' on long xhuflaedje u purade on rime-rame d' efant. Dji rcandje ene miete.

--Lucyin (discussion) 25 di djulete 2018 a 13:16 (UTC)

Eleccion

Bondjoû, djuse on ptit messaedje po vos dire k' i gn a pus k' deus djous po vôter : Candidateure po wårder m' caskete di manaedjeu. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 27 di djulete 2018 a 05:17 (UTC)

rinme/rin

Dji so ene miete pierdou. Gn a-t i vormint ene diferince inte rinme (R10:2792) et rin#Walon 2 (R10:11258) ? Dji dmande çoula pask' on trove dins C13 « rim » dins l' sinse di rin#Walon 2 (rain [C8]; rangn’ [O4], raine & raime [G0]) ; mins eto paski dins G0 il est scrît ki « raine » (latén « rama ») est l' cogne femrinne di « rain » (latén « ramus ») dins l' sinse di « rinme » mins eto dins l' sinse di rin#Walon 2 « rain d' fago ». Di n' sai nén cwè fé. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 30 di djulete 2018 a 15:26 (UTC)

onk est femrin, l' ôte omrin. Dins l' DTW, dj' elzès va rmete eshonne. Dins l' Wiccionaire, on ndè pout fé ene dobe rifondowe.

Fwait sol DTW.

--Lucyin (discussion) 30 di djulete 2018 a 16:58 (UTC)

A, tot biesmint, gråces Lucyin. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 30 di djulete 2018 a 17:58 (UTC)

c' est ene doblete femrin (rinme) / omrin (rin); come djårtire / djårtî, coyî / coyire, colebî / colebire,...

si on mete tot l' sipepiaedje so ene pådje, adon i fåreut, pinse dju, fé deus tåvleas d' ortografeyes, onk po tchaeke cogne, po bén dispårti

--Srtxg (discussion) 30 di djulete 2018 a 19:55 (UTC)

Sol Wiccionaire, fé l' tåvlea do femrin so "rinme", di l' omrin so "rin".

wårder eto "rame" ki va rispiter dins des mots foirt corants come "ramon" => http://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?p=5947

--Lucyin (discussion) 31 di djulete 2018 a 11:28 (UTC)

Come metou lavola, dji rschåye l' omrin, paski c' est l' seu k' a l' sinse di "baston". Mins dji n' a nén metou l' limero d' pådje di rahoucaedje di "rin" sol pådje di "rinme", et ç' côp la, ele n' est pus drovåve.

--Lucyin (discussion) 1î d' awousse 2018 a 12:41 (UTC)

ⴰⵣⵓⵍ Hi

Hello sir, Please check this talk page--Brahim-essaidi (discussion) 2 d' awousse 2018 a 01:46 (UTC)

raezoe

Dins R13 (a razoe) li mot est ratourné e francès « vairon » ({{sla|Phoxinus phoxinus}}) (blôzete sol DTW), mins chal, il est metou po « vandoise » (ki l’ sincieus no, c’ est : Leuciscus leuciscus) ; come les deus pexhons sont del minme famile et k' nou coridjaedje a stî metou so Berdelaedjes, ni so Wikipedia (pådje d' omonimeye), dji n' sai so ké pî danser. Dj' a dandjî d' vos loumires. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 2 d' awousse 2018 a 18:54 (UTC)

C' est on no ki dj' a mi-minme rilevé a Bouyon, et ki n' a stî metou dins nou motî (S5, S25, G152...). Li pa da Philippe Albert esteut spoté come çoula (lë Razoû). Come c' esteut po l' balter pask' i n' aveut prins nou pexhon, et ki m' temoen m' a espliké ki c' esteut on foirt pitit pexhon, sins valeur el cujhnåjhe, dj' a tuzé ki c' esteut des graevîs (ki l’ sincieus no, c’ est : Phoxinus phoxinus) (a cåze d' ene ôte mocreye po dire k' ene djin n' a waire metou d' tins po magnî: «bén t' as magnî des graevîs». Mins après, li minme temoen a stî ridmander a des pexheus et m' acertiner ki c' esteut ene vandwesse (ki l’ sincieus no, c’ est : Leuciscus leuciscus). I fåt rcoridjî tot la k' c' est scrît «graevî» (et mete so on rcoridjaedje di R13).

--Lucyin (discussion) 2 d' awousse 2018 a 21:27 (UTC)

Marké a rcoridjî so R13: [[w:Copene:Motî_Yoran_walon#Flotches|]].

--Lucyin (discussion) 2 d' awousse 2018 a 22:02 (UTC)

Maridjene

Bondjoû, li rashidaedje e rfondou di Maridjene, c' est vos ki l' av fwait ? Dji dmande çoula paski dji voe l' mot aeyir k' on poreut mete come fråze d'egzimpe. Todi po ç' mot la, dins Li Rantoele lº 60, p. 13, on pout lére : « N' årîz nén sogne di nos î rvey co ene feye, di rprinde dins l' aeyir des beas sondjes po dmwin ? » Dji n' comprind nén l' sinse di aeyir dins cisse fråze la. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 3 d' awousse 2018 a 13:07 (UTC)

Asteme! c' est on vî rfondaedje. Ni våreut i nén mî d' fé come les ôtes vîs rfondaedjes: aeyir?

Oyi, c' est mi ki l' a rmetou e rfondou, d' on rmetaedje e walon da Flipe Antoenne, d' ene tchanson e-n inglès da ??? (on m' l' a dit on djoû ås scoles di Bive mins dji n' a nén ritnou (sereut ç' åk come Billy Joe?).

di rprinde dins l' ayir des beas sondjes po dmwin. Roci, l' ayir = li passé (sustantivaedje); minme djeu ki dins toledjoû. Dji vos l' aprestêye ayir#Sustantif.

--Lucyin (discussion) 3 d' awousse 2018 a 16:26 (UTC)

Oyi, dji sai bén k' c' est on vî rfondaedje, mins come on trove ci mot ci dins des eplaidaedjes so papî (dins R13 et dins Li Rantoele, et putete bén dins Gabriyel & Gabriyel) dji pinse k' i l' fåt vey come on mot normå, ey adon mete tos les hagnons ki vont bén, come e francès la k' i gn a li francès classike et li ci del refôme (rèfôrme dins E1) di 1999. Pask' å moumint d' l' eplaidaedje « aeyir » n' esteut nén flotchrece, c' esteut (et c' est co) do walon. Po les vîs rfondaedjes ki n' ont måy stî eplaidîs so papî, dji n' sai nén si ça sieve a ene sacwè d' elzès mete so Wiccionaire. Dji sereu po rmete li modêye di dvant po aeyir, come dj' a fwait po brén. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 3 d' awousse 2018 a 16:58 (UTC)

C' est vos ki sait, po fé come les ôtes Wiki. Dj' a rmetou les dnêyes so aeyir (apus ki l' parintaedje "divant-aeyir" ki n' a nén l' air d' awè stî eplaidî ene sadju). El vou dj' rindjî dins les betchfessîs ae, halcrosse rîlêye u nén?

--Lucyin (discussion) 3 d' awousse 2018 a 22:02 (UTC)

divant-aeyir est dins R13 come mwaisse intrêye, on l' trove eto dins Li Rantoele lº 54, E fén mitan di l’ Afganistan, p. 3. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 4 d' awousse 2018 a 18:55 (UTC)

Fwait "divant-aeyir"; rimetoz l' fråze del Rantoele, s' i vs plait; al fén des féns, dji fwai ene novele categoreye avou on modele {{BS-ae--}}. Pol les fråzes di l' Aberteke avou des vîs rfondaedjes, ele divrént esse ricoridjeyes => motoit n' mete ki les fråzes coûtcheyes so papî.

--Lucyin (discussion) 5 d' awousse 2018 a 14:06 (UTC)

rimonter ou ramonter ?

Bondjoû,

Dins rimonter i gn a-st on sinse di "fé l' amour", mins l' egzimpe est avou ramonter; sårîz vs vey cwè ?

--Srtxg (discussion) 5 d' awousse 2018 a 22:32 (UTC)

Dj' inme ostant «ramonter» po ç' sinse la, avou valixhance prôpe del betchete ra- (rafoircixhaedje).

--Lucyin (discussion) 6 d' awousse 2018 a 10:44 (UTC)

G151

Dins boshale, dji n' såreu dire c' est cwè ! Reptilien.19831209BE1 (discussion) 16 d' awousse 2018 a 06:04 (UTC)

soeye-t i

Çou n' est nén foirt simpe di saveur çou k' ça poreut esse croejhetmint... dji clintchreu viè ene adjondrece (F. « soit … soit »), mins dins l' prumî egzimpe on direut k' el « i » c' est l' prono pluriyal. Vos ndè pinsez cwè ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 16 d' awousse 2018 a 06:50 (UTC)

oyi, vos! c' est ene cråne idêye del mete come adjondrece.

Neni, minme dins "cesses-lales, soeye-t i...", li tourneure est clawêye. On l' pôreut pår etrocler e «soeyti».

--Lucyin (discussion) 16 d' awousse 2018 a 11:06 (UTC)

Modeles "lang"

I gn a pår trop d' modeles « lang » po plin d' lingaedjes diferins.

I dvrént esse tertos disfacés, eyet eployî seulmint on modele ou deus, ki rçuront l' lingaedje come paramete, eyet eployî l' Module:Lingaedje.

Di cwè avoz vs mezåjhe ? Li no do lingaedje, li no do lingaedje avou on pitit drapea; ôte tchoi ?

On pôreut fé {{lang-n|<côde>}} pol prumî, eyet {{lang-d-n|<côde>}} pol deujhinme (avou l' drapea pa dvant).

--Srtxg (discussion) 18 d' awousse 2018 a 11:32 (UTC)

Soeyti li no tot seu, soeye-ti avou on ptit drapea, mins pacô li taeye do drapea n' est nén l' minme (21px / 19px).

Vloz dire ki, estô di {{Calc|xxx|zgh|ary}}, on metreut {{Calc|xxx|lang-n|zgh|lang-n|ary}}.

--Lucyin (discussion) 18 d' awousse 2018 a 12:48 (UTC)

Li modele Calc n' eploye pont d' drapeas, adon, por lu, i n' årè rén d' candjî.

Mins, el plaece d' eployî trinte-shijh meye modeles {{ar-d}}, {{ary-d}}, {{fr-d}},... {{zgh-d}} (et k' end è mancrè tofer onk) i gn åreut on seu modele: {{lang-d-n|<côde do lingaedje>}} ki rotrè po tos les lingaedjes (tos les cis cnoxhous dins Module:Lingaedje/data).

(et dji l' lomrè pus voltî -d-n pol modele avou l' drapea eyet l' lingaedje; sait on måy, k' on djoû on vôreut poleur håyner rén ki l' drapea)

PS: fåt i l' no do lingaedje avou ene grande lete po cmincî ou nén ? Dj' a rcandjî es-d avou ene pitite lete (on seu houcaedje di fonccion) eyet fr-d avou ene grande lete (troes houcaedjes di fonccion); si l' prumî vos ahåye c' est mî, pinse dju.

Eto, dj' a veyou dins zgh-d ki vos l' eployîz eto poc ategorijhî des etimolodjeyes. C' est nén ene boune idêye di cmaxhî çoula dins on modele ki pôreut esse eployî po d' ôtes sacwès. Li mî sereut on modele {{dijhindant|<code>}} ki lu-minme sereut defini come çouci: {{lang-d-n|{{{1|}}}}}[[CAtegoreye:{{Cat-ling|Mot sourdant etimolodjike|{{{1|}}}}}]] (dj' a riscrît zgh-d come çoula, loukîz ene miete)

--Srtxg (discussion) 18 d' awousse 2018 a 13:44 (UTC)

Dji n' a nén tot léjhou, mins si c' est po les dischindances, i gn a l' modele {{Dischindance}} ki rote avou l' module Module:Ratournaedjes. Si ça pout vs aidî... Reptilien.19831209BE1 (discussion) 22 d' awousse 2018 a 10:53 (UTC)

Mande escuze, dji vén fok di lére çouci (dj' a stî sacwants djoû e condjî di ces trevéns la). Cwè fé ? Prinde li {{Dischindance}} et mete li prumire lete pitite ?

Pol dischindance dji va vey d' eployî l' modele ki va bén;

Mins i gn a motoit d' ôtès uzaedjes des drapeas. Dj' a fwait on djenerike {{lang-d-n}}; eyet dji va replaecî tos les xx-d pa lang-d-n|xx

Srtxg (copene)

Dj' a eto fwait on {{lang-n}} po replaecî les lang:xx restants pa lang-n|xx

vos ploz egurniyî l' sudjet

Srtxg (copene)

MoSt

Motî... ? Eployî come soudant dins houkî (dif). Dji n' sai nén çou k' ça preut esse. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 22 d' awousse 2018 a 10:56 (UTC)

Dji contéve ki c' esteut l' Motî di Ståvleu (E13) k' a bén "su fordwarmi", mins gn a pont d' fråze. Djel rissaetche; dj' a oyou l' fråze téle ké da Jean Lechanteur k' aveut-st arivé tårdou a Suni å prezintaedje do motî tchampnwès da Roger Nicolas.

--Lucyin (discussion) 22 d' awousse 2018 a 18:44 (UTC)

fô-tinkyî

Po fô-tinkyî, come c' est èn aplacaedje ssutantif + addjectif, ça n' duvreut nén esse des "fôs-tinkyîs", ene "sote-tinkieye", des "sotes-tinkieyes" ? --Srtxg (discussion) 2 d' setimbe 2018 a 19:09 (UTC)

Dj' aveu metou insi å cmince, mins dji m' a abaiti ki «tinkyî» n' esteut nén prins come addjectif, mins come viebe; c' est on spotchî aplacaedje di «fô a tinkyî» = «fô a loyî». «tinkyî» dimeure èn infinitif.

Ci sôre di mot la n' est nén ene rålté. Co lanawaire, Blawete sicrijheut: les scrijhaedjes del Rantoele 86 sont blancs-moirt(s) = blancs come on moirt (u blanc come des moirts); veyant l' ci di dvant, dji laireu voltî «moirt» nén candjåve dins blanc-moirt. Parey po blanc-moussî (moussî e blanc); blanc ni divreut nén candjî.

--Lucyin (discussion) 2 d' setimbe 2018 a 19:30 (UTC)

Pierdou redjiblaedje

Cwand vs åroz ene munute a touwer, pôroz taper èn ouy a لمغربية. Gråces. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 6 di setimbe 2018 a 15:36 (UTC)

oyi, dj' a rcandjî sacwants dnêyes:

rimete on «i» dins l' no, dabôrd ki tertos ont l' air d' acoird po scrire li payis «l-maghrib» (nén «l-maghreb») (c' est clair dins l' ralfabetijhaedje / ratournaedje e-n amazir, k' on voet scrît tocosté) => li lingaedje divreut shure bagaedje: l-maghribeyya.
li mot esteut eployî so Uzeus ary-Arab. Mins li deujhinme roye do modele esteut crombe (Ces uzeus chal compurdèt l' لمغربيّة). Dj' a rmetou ene lodjete dins l' modele, come so Uzeus zgh po-z awè l' no do lingaedje e walon. Mins ç' côp la, li mwaisse fråze e-n arabe n' aparexhe pus ! Et gn a pus l' loyaedje di pådje avou «لمغريبيّة».
li no do lingaedje e-n arabe marokin dins l' fråze, c' est «دّريجة لمغريبيّة» (li "patwès" marokin), ca c' est vormint çou k' les djins deynut. Mins gn a ene rujhe po-z apliker les ''' ''': gn a ene atroclêye divancete «ب» divant: بدّريجة لمغريبيّة = be-d-derija l-maghribeyya = (cåznut) avou l' patwès marokin. Dispu ki dj' boute e-n arabe sol Wiccionaire, dji n' a måy arivé a mete e cråsse lete djusse li sustantif, sins l' atroclêye divancete.

--Lucyin (discussion) 6 di setimbe 2018 a 17:26 (UTC)

Dins « لمغربية|هد » i gn aveut l' bår « | » k' on-z eploye po les parametes des modeles (c' est po çoula k' el mwaisse fråze n' aparexheut pus), dji l' a rcandjeye pa « ا » mins dji n' sai si c' est corek, djhoz-mu. Po les cråssès letes, dji n' sai nén co pocwè ça n' rote nén come ça divreut, mins dj' î tuze... Reptilien.19831209BE1 (discussion) 6 di setimbe 2018 a 19:12 (UTC)

Gråces. Oyi, gn aveut ci scrijhaedje la (لمغربية|) avou li båre dressêye ki rshonne å «alif», ki s' vineut mete otomaticmint (et k' esteut d' trop), dandjreus aspité la cwand dji tchictéve avou les '''...''' po mete les cråssès letes. Dji l' a rsaetchî.

--Lucyin (discussion) 6 di setimbe 2018 a 21:19 (UTC)

waxhisse/wachisse

(ddja dmandé cial)

Çou n' est nén l' minme mot ? waxhisse est dins R9, mins dji nel voe nén dins R10. Dji n' sai cwè fé. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 7 di setimbe 2018 a 18:49 (UTC)

Dji voe ki wachisse vént di wache : dins R10 on trove wache et wâche ki serént dins E1, mins dji n' les voet nén ; dji trove watche avou watchis´... Reptilien.19831209BE1 (discussion) 7 di setimbe 2018 a 19:14 (UTC)

C' est on foirt målåjhey rifondaedje: li tayon-bodje, c' est l' norwès ("vikigne") ki vout dire fr. vague. Gn a ene peclêye di mots ki vegnnut did la, li pus sovint avou "-ch-". Mins gn a nole disfondowe lidjwesse avou H; adon, li prumî rfondaedje, waxhisse a stî abandné, po wårder -ch-, et les ôtes cognes (waguer, waclêye, wayî...). => ricoridjîz la k' i fåt eviè wachisse. Li watchisse di Lidje, c' est on forcoridjaedje k' i gn a eto po des ôtes mots (ranxhe => rantche, schaerbote => tchèrbote...)

--Lucyin (discussion) 8 di setimbe 2018 a 13:18 (UTC)

moudri(x)haedje

Comint rfondrîz c' mot la (do viebe moudri avou l' cawete -aedje, F. meurtre, assassinat, meurtrissure), k' on n' trove ki dins des motîs levantreces :

moudrihèdje : E1,E34
moudrihetg : E184
moudriheg : E177,E203
moudrihech : E203

Reptilien.19831209BE1 (discussion) 12 di setimbe 2018 a 12:22 (UTC)

A, dji vén d' vey ki « moudrixhaedje » est eployî deus côps sol wiccionaire : a coixheure et froxhaedje. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 12 di setimbe 2018 a 12:27 (UTC)

oyi, c' est sins manke: moudrixhaedje; djel "sint" minme dins m' vî walon, portant avou on bodje ene miete diferin: musdrichadje (djel radjoute a S117 s' i n' î est nén).

--Lucyin (discussion) 12 di setimbe 2018 a 12:48 (UTC)

N. Martin ?

Trové dins moudréle : sereut ç' Nestor Martin k' on trove eto dins nestorete ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 12 di setimbe 2018 a 15:28 (UTC)

Nonna ! C' est Noëlla Martin mins dji n' ritrove nén si anêye di skepiaedje (dandjreus dins ene des antolodjeyes do Bourdon (po les 100 ans do ptit); dji n' a seu rmete li mwin dsu.

Li rfondaedje n' est nén clair; djel rimete come so O90 (rexhou e 2017).

--Lucyin (discussion) 12 di setimbe 2018 a 17:31 (UTC)

moudri / moudrî ? todi l' minme rujhe (2inme u 4inme sôre)? Dji tape èn ouy ås disfondowes. moudreu (et moudrél) si pouèt corwaitî come cawete -eu 2 (acawêye a on no, teyåtreu, pipsakeu, muzikeu). Vey si on a pus di moudrixhaedje / moudrixheure ki di moudraedje / moudreure

--Lucyin (discussion) 13 di setimbe 2018 a 09:47 (UTC)

Oyi, taiss ! aiwdirotchmint, c' est moudrixhaedje (c' est clair come di l' aiwe di rotche).

--Lucyin (discussion) 13 di setimbe 2018 a 12:52 (UTC)

cotcheu

Sereut ç' ene disfondowe di cotieu ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 15 di setimbe 2018 a 21:35 (UTC)

Oyi, taiss. Tos les shuvions /tjV/ et /djV/ (V = voyale) si prononçnut /ʧV/ et /ʤV/ so l' Årdene (et pacô si scrire inla (Motî d’ Bastogne: djâle, tchèsse = tiesse.

--Lucyin (discussion) 16 di setimbe 2018 a 17:37 (UTC)

Po wikisourd...

Bondjoû Lucyin,

Po les ratournaedjes di MediaWiki po Wikisourd (cial), comint dirîz F. problématique (egz. « page problématique ») : pådje rujhrece ? Dji n' so nén seur ki c' mot la soeye todi eployî avou pådje, ça poreut esse eto scanaedje u ene sacwè dins l' minme djinre. Reptilien.19831209BE1 (discussion) 20 d' setimbe 2018 a 08:29 (UTC)

Et po F. ressource : on trove bén :

r(i)ssource : E1 (come noûmot)

adon, rissource/rsource ; u bén fåt i eployî l' bodje soude/sourd ? Reptilien.19831209BE1 (discussion) 20 d' setimbe 2018 a 09:39 (UTC)

page problèmatique: pådje avou des rujhes (u: avou des eguegnes... Loukîz a : problème) . Todi sayî di replaecî èn addjectif do francès pa ene addjectivire, foirt åjheye a comprinde (Blawete direut: do vraiy walon). Ôtrumint, on a ddja rujhûle. Nén dandjî di fé on noûmot "rujhrece", mins on pôreut...

ressource: dji n' so nén po prinde ene cachonêye di mot francès, plamour k' i sont dins Haust. On a des mots walons po fé: sourdant (toplin siervou), sourd (vos l' av prins po "Wikisourd"); mins eto sourdon, on sinonime vraiy des deus ôtes, mins avou ene tcherpinte ene miete diferinne (cawete -on). Et ci-la, on n' a co nou stindaedje di sinse po.

--Lucyin (discussion) 20 d' setimbe 2018 a 11:43 (UTC)

A! on pôreut eto fé on noûmot foirt naturel: sourdance.

--Lucyin (discussion) 20 d' setimbe 2018 a 11:44 (UTC)

Mouyeure

e francès Mouillure, u Consonne spirante palatale voisée

Comint dirîz F. « L mouillé » pol son /j/ ? Dj' a metou « L mouyî » dins påwion (tot shuvant l' esplicaedje diné dins G0), mins dji n' so nén seur et dji n'a rén trové so Wikipedia. Av ene pitite idêye ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 24 di setimbe 2018 a 06:48 (UTC)

Dj' a lomé çoula li "mouyeye" (dizo disfondowe moyêye) dedja dins ene båke so les bwès d' l' Årdene tôme I (1984). Dji croe k' c' est l' moumint d' "oficialijhî" l' mot (dedja 34 ans sins cnoxhou ardire).

--Lucyin (copene) 24 di setimbe 2018 a 11:28 (UTC)

Nén dandjî d' l' oficialijhî ! ele l' est ddja cial

--Lucyin (copene) 24 di setimbe 2018 a 11:31 (UTC)

moxhion

Gn a co a fé avou ces mots la, mins… on trove metchron dins l' DTW, fåt i l' vey come on sinonime di moxhion ; et metche sinonime di moxhe (nén l' biesse, mins l' F. mèche, lumignon) u co motchete sinonime di moxhete, moxhyî et motchî,... ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 27 di setimbe 2018 a 21:08 (UTC)

Dji n' a nén tos mes motîs cial (dji so e "mitan-condjî éndjolike"). Dji wåde metchron come parint d' metche, et vey e moes d' nôvimbe si "moxhyî" ni s' pôreut nén rfonde "metchî" u "metchyî", ey insi leyî l' bodje "moxh-" po «moxhe» et ses parints.

--Lucyin (copene) 2 d' octôbe 2018 a 17:45 (UTC)

bandit / bandiy‎

On trove bandit dins l' DTW, mins nén bandiy, c' est des dobès rfondowes ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 9 di nôvimbe 2018 a 20:03 (UTC)

"bandit", c' est l' calcaedje (semantike & ortografike) do francès. Li T ni rispite måy e walon (pont d' parintaedje). L' ortografeye pôreut esse "bandi". Come dins des ôtes mots (vraiy, åjhey), i gn a pacô acawaedje d' on Y après ces voyales. Li cogne "bandiy" a stî trovêye dins on no d' plaece di Mårcin, si djel tén bén (Trô do bandiy ?). Ça m' shonnéve pus walon ki "bandit" et moens haemåve po fé des parints (femrin bandiye, bandiyreye). Djel voe eto avou on long I dins l' DTW (bandî).

Mins ça n' a nén co stî metou sol tåve ås acertinaedjes. => Wårdans les deus cognes e-n atindant.

Li mot classike po dire "bandiy", après Lidje, c' est «calin» => «calinreye».

--Lucyin (copene) 10 di nôvimbe 2018 a 14:42 (UTC)

motôⁿ

Bondjoû, pitite kesse po bén comprinde (sortot nos lijheus)… et po-z amidrer li Ralfabetijhaedje dins S38 : dins motoit, vos av metou « motôⁿ » avou S38, la k' on trove « mǫtǫ/u » (hagnon 22 et 98) pask' il est scrît p. xvi « Les sons intermédiaires sont représentés par les signes des deux sons dont ils participent, séparés par un trait vertical. Ainsi […] ǫ/u […] renferment des sons […] entre ǫ et u. » Li son etur ǫ /ɔ/ et u /u/ sereut /õ/ (oⁿ e Feller), et /õː/ longou (ôⁿ e Feller). Djel tén bén u dji n'a rén comprins ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 14 di nôvimbe 2018 a 08:05 (UTC)

Oyi, c' est l' kesse! Kimint scrire e Feller ey e-n alfabet fonetike li betchfessî ô eyet si prononçaedje zero-cnoxheu? Dj' a rashonné des prononçaedjes di sacwants djins di diferinnès coines do payis vaici. Schoûtez les comifåt, et motoit les fé schoûter a des Wikipedyisses fén cnoxheus di l' AFE. Si vos trovez ki li scrijhaedje fonetike divreut esse /õː/, i fåt co rcandjî tos les cis k' on a enawaire fwait passé di /oː/ a /õ/.

Por mi gn a k' on son e walon, sicrît:

ǫ/u dins S38
ô dins "Ène bauke..." (dji sai bén k' on prononce inla.
sifwaitmint "ô" dins "Li Soverdea", Les Cayés walons (on n' sait sawè si c' est /oː/ (sicrijhaedjes d' après Nameur) u /õ/ (sicrijhaedjes da minne et seurmint ossu da André Henin, Joseph Calozet.
ôⁿ dins Singulîs asteure (po les tecses da Mimile Petcheur, metans) et dins tos les lives Gaziaux
ö dins l' sistinme Pierret (S22, S105, Raglenaedjes on pô pattavå
on / om dins les scrijhaedjes da Pierre-Joseph Dosimont, et dins sacwants mots on pô pattavå

Si djel tén bén, les ALW eployèt on O avou deus faflotes ådzeu (ene båre + èn accint sol hintche) <> accint sol droete po /oː/

Li scrijha oⁿ n' a måy sitî siervou dins les eplaidaedjes.

--Lucyin (copene) 14 di nôvimbe 2018 a 11:12 (UTC)

R.A.A Viroux

Dins colnijhaedje (ratourneures), sereut ç' Roger Viroux ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 17 di nôvimbe 2018 a 09:55 (UTC)

Djusse Ogusse !

"culturir" (sol piceure do lidjwès oficiél => rifondou "oficir") n' a nén passé. => culturel.

--Lucyin (copene) 17 di nôvimbe 2018 a 10:24 (UTC)

Candidateure po divni manaedjeu d' eterface

Oyi, eco on vôte : Wiccionaire:Nosse_cåbaret#Candidateure_po_divni_manaedjeu_d'_eterface. Bénrade, va faleur vôter eto po pixhî :-) Reptilien.19831209BE1 (copene) 21 di nôvimbe 2018 a 10:03 (UTC)

Prononçaedje zero-cnoxheu do betchfessî AE

Pocwè li prononçaedje ZC pol betchfessî AE ni sereut ç' nén li son etur a /a/ et è /ɛ/ => ae /æ/ : come po saetchî /sæ.t͡ʃiː/. Ça m' shonnreut pus ricnoxhåve pol walon do Coûtchant la k' on prononce /a/. Pôrîz vs riwaitî dins l' ALW si gn a des prononçaedjes coinreces pol betchfessî AE ki rshonnreut a « aͤ̀ » (on a avou on è padzeu) di l' alfabet Rousselot-Gilliéron ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 26 di nôvimbe 2018 a 11:47 (UTC)

Disk' asteure, gn a waire yeu di bate di dvize sol prononçaedje zero-cnoxheu (a pårt li cene do cminçmint, po vey si on l' dene u nén). Li tchuze a stî fwaite pa Djan Cayron (et kécfeye Yannick Bauthière) pol Motî Yoran Embanner walon (c' est ça ki nos a oblidjî a ascoxhî l' "Rubicon").

On a prins /ɛ/ pol betchfessî ae paski c' est, po Louwis Rmåke, li naiviaedje linwistike k' est tipicmint walon.

Asteure ki dj' a cmincî a mete bråmint des eredjistrumints, si on prind des sons mitan-mitan, gn årè nouk cåzeu né-natif kelzès sårè dire. (Mins dji waite dins l' ALW s' i gn a ç' prononçaedje la. Ça divreut esse dins l' ALW 1 a "viyaedje". Mins dji n' m' î rtrove k' a mitan dins les notåcions fonetikes di l' ALW.)

--Lucyin (copene) 26 di nôvimbe 2018 a 12:05 (UTC)

ALW 1 notule 99 viyaedje. Neni, come dji pinséve, gn a pont d' son mitan-mitan inte a et è. Djusse, a 3 ponts des -è- (k' i scrijhnut "è"), i metèt inte åtchetes "-ɛ" (est çki, por zels, ci sereut motoit /æ/?)

Dins l' Coûtchant walon, c' est todi on long A (a avou ene båre ådzeu); So l' arondixhmint d' Twin, A avou ene båre ådzeu et èn accint sol droete [accent grave]. Cwè çki c' est d' ça on on son? Sereut ç' vosse /æ/? Mins l' arondixhmint d' Twin est pus picård ki walon.

Dj' a sayî d' prononcî "viyaedje" avou çou ki dj' pinse esse li /æ/. C' est vormint laid, et ça n' respond a nouk accint do walon k' dj' a måy oyou.

Mins, tot schoûtant l'eredjistrumint sol wiki francès, dji m' a dit k' dj' aveu bén fwait di prinde ci sene la po l' prononçaedje do betchfessî ea el Hôte Årdene: /ba.ˈtæː/ ^{aschoûtez lu}.

Dji l' sieve eto po les A di l' arabe et d' l' amazir.

--Lucyin (copene) 27 di nôvimbe 2018 a 10:40 (UTC)

Vormint laid, rén k' ça :-) Po l' eredjistrumint, mi dj' etind /bɔ.ˈtɜː/ ^{aschoûtez lu} avou on /ɜ/ nén /ba.ˈtæː/ ! Li /æ/ si prononce come l' inglès, metans dins « and », (ene sôre di /ɛ/ avou l' boke pus drovowe) (so youtube). Reptilien.19831209BE1 (copene) 27 di nôvimbe 2018 a 17:42 (UTC)

S' i vos shonne ki c' est çoula li bon sicrijhaedje AFE di cist accint la, djel vou bén riscrire inla. Foû do betchfessî -ea el Hôte Årdene, gn a li coron -ier so Sint-Houbert (fier, vier, ivier), et tos les -êre dins sacwants coines do Namurwès (prandjêre, pouchêre…). I sont rortografyîs -ë- dins — Motî Gilliard. et -ē- dins les lives da Jean-Jacques Gaziaux.

Fåreut fé des årtikes sol Wikipedia walon so tos ces sons la, mins aplikés ås accints do walon. Mins, pol moumint, dj' a mî l' moyén ki l' tins !!!

--Lucyin (copene) 27 di nôvimbe 2018 a 20:49 (UTC)

éloigner, éloignement

On trove bén seur élwagn’mint dins O4 et l' plinne cogne élwagnemint dins FO4, mins dj' inmreu bén eployî on mot pus walon dins ab-, metans erî u lon. Dj' a metou « metaedje houte » po F. « mise au-delà » et « metaedje pus lon » po élwagn’mint, comint dirîz vos ? Et po l' francès (s’) éloigner : (s’ è) daler erî, (s’ è) daler pus lon, si rsaetchî,… ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 8 di decimbe 2018 a 19:51 (UTC)

ab-: c' est cåzu tertos calcaedjes do francès; «absitroet», c' est on noûmot; li seu "vraiy" vî mot walon avou ab-, c' est dins l' Vauchelet (G152). Li rujhe, c' est k' gn a la, dilé des mots walons, des mots tchampnwès, gåmès et picårds. Dji pinse k' «absire» est walon, ca «sîre», c' est l' viebe «shuve» / «shure» do namurwès et d' l' Årdene nonnrece metous djondant li stindêye des rcwerances da Vauchelet (Årdenes francesses).

éloignement/éloigner/s’éloigner: i fåt ataker på pus «naturel», ki m' avize esse «s’éloigner»: bons ratournaejes dins FC99: dj' elzès mete docô sol pådje.

--Lucyin (copene) 10 di decimbe 2018 a 10:42 (UTC)

s’éloigner: fwait; dji louke å restant al nute. Por mi, èlwagnmint, c' est do francès scrît e Feller, ene piceure di sacwants waloneus (i riscrijhèt les minmes sons k' e francès e Feller). Dji n' croe nén ki, si l' walon rvike vigreuzmint, ci serè l' voye "oficire". U adon, awè deus liveas d' lingaedje, come a on metou moumint, li "hard catalan" (foirt tipike) eyet li "soft catalan" (toprès do catiyan). Li ci ki vicrè co voerè bén cwè.

--Lucyin (copene) 10 di decimbe 2018 a 11:11 (UTC)

fuziyî

... viebe del 2inme sôre : bodje fuzi- (f(u/i)zik) avou l' cawete di codj. -î ; et po l' « y », c' est ene ristitchete di beloyance ? Et po fuziliâtt [E203], fuziliåde [E1], fusillâde [E34], fuziyâde [S0] => fuziyåde ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 10 di decimbe 2018 a 08:07 (UTC)

come criyî: {{-codjow-|troke=2|A=XXXiy|C=XXXey|come=criyî}}.

oyi, vos ploz waitîz li y come ene ristitchete (avou on ristitchî Y po stoper l’ ahiket). U nonna: cial, purade li calcaedje del cawete francesse «-iller» (=> nén basti sol walon «fizik»).

Les Lidjeus rifrancijhèt sovint li shuvion -iy- di cisse sôre la avou -ily- (fuziliâtt [E203], fuziliåde [E1],), metans eto a «croustilion» (miersipepieuzmint e l’ notule ALW 5.a "beignet" . => oyi, fuziyåde.

C' esteut tipike do francès d' Beldjike. Insi a Bietris, k' a «bayî» po «diner», gn a èn ome k' a stî spoté «Balié», dandjreus pask' i djheut tofer: «pouvez-vous me balier...» (èm ploz bayî çouci u ça?).

veyåve eto dins «bråyoe» (pîce do tchår: «bralioû»; ALW 9).

--Lucyin (copene) 10 di decimbe 2018 a 11:25 (UTC)

setchixhaedje

Sol DTW, sètchâdje [O4] est metou come disfondowe di setchixhaedje, fåt i vormint l' vey come çoula, udonbén come on sinonime ? I m' shonne ki l' etcherpetaedje n' est nén l' minme : ni sereut ç' nén purade li calcaedje do francès séchage ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 11 di decimbe 2018 a 06:48 (UTC)

Vos av råjhon: li vraiy parint, c' est «setchixhaedje». Mins våt i les poennes di fé ene rifondowe di rawete po on calcaedje do francès k' a s' fén parey e walon? Disk' asteure, on a purade "riwalnijhî pår": sètchâdje = calcaedje di "séchage" = v. sécher, cawete francesse -age; => v. walon setchi + cawete walone -aedje, cial sol bodje A setchixh-.

Mins, dins l' prumî motî d' l' aberteke: «setchaedje» [o.n.] souwaedje, rissouwaedje, setchixhaedje. Disfondowes: sètchadje, sètchèdje, sètchâdje. Etimolodjeye: calcaedje riwalonijhî do F. séchage.

Minme kesmessaedje po "séchoir", ci-la calké tot setchmint "«sèchwâr»" (c'èst li k'è fwêt l' sèchwâr amon Camile Hanri [fråze di temoen, 1968]) pa les fjheus u eployeus d' «setchixhoes» (å toubak, å grin). Dji rfondreu pus voltî insi.

Minme kesse avou les viebes rifondous sol cwatrinme troke: «sôrtixhaedje», «ofrixhaedje», «ofrixheu», «sofrixhaedje». MINS, po «vinki», on a prins les deus: «vinkixheu» + «vinkeur» (calcaedje di «vainqueur»). Eto «sofrixhance» / «sofrance».

--Lucyin (copene) 11 di decimbe 2018 a 12:41 (UTC)

Dji n' sai nén si vos m' ploz mete cisse pådje cial dizo l' novea sistinme di pådje di copene (come vos avoz, vos et Pablo). Come çoula, on pôreut fé ene hårdêye nén bodjåve [lien permanent] so cisse bate di dvizes cial (et so ds ôtes), po les rtrover åjheymint, si on nd a mezåxhe.

--Lucyin (copene) 11 di decimbe 2018 a 12:52 (UTC)

po l' sistinme di pådje di copene ki ns eployans Pablo et mi minme, i vos fåt daler dins vos preferinces et tchoezi « Discussions structurées sur la page de discussion de l’utilisateur ». Mins dji n' pou nén rmete cisse bate di dvizes sins rfé on novea cåzaedje. Reptilien.19831209BE1 (copene) 18 di decimbe 2018 a 19:02 (UTC)

mivèce

Bondjoû,

Dji n' sai çou k' vos pinsez, mins dji n' trove nén foirt lodjike di vey :

des egzimpes avou l' ortografeye « m(i)vesse » dins l' pådje mivèce
des egzimpes rifondous adon ki c' est ene ortografeye e Feller
des fråzes da Charles Wérotte dins l' hagnon Walon-Feller, adon k' il a morou e 1870 (divant l' sistinme Feller)

gn a-t i ene råjhon a tot çoula ? pout on candjî ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 18 di decimbe 2018 a 18:51 (UTC)

Rassonré pår (avou les spotcheyès cognes) (mivesse / m'vesse; mivèce / m'vèce).

C9 (deujhinme edicion) sicrît a pô près e Feller (Feller-Pirsoul), et rprinde toplin des fråzes da Wérotte, dandjreus riscrîte a ç' nouve môde la (dji n' a nole mwaisse copeye da Wérotte); cial, po «mivesse», come gn a pont d' accint (c' est nén «mivèsse»), dji l' a rmetou dins les vîs sistinmes.

--Lucyin (copene) 18 di decimbe 2018 a 19:40 (UTC)

âtch

Djusse po esse seur, â n'est nén ene lete do rfondou (come on l' pout vey so l' imådje) ? On l' trove dins l' DTW et dins R9. Dins E1 on trove eto tâtch et wâtch po F. pouah. I fåreut k' dji trove des sourdants, mins i m' shonne ki d' èm costé on di purade oûtch, toûtch, woûtch. Mins dji pinse eto ki oûtch si dit cwand on rçût ene doleur. Reptilien.19831209BE1 (copene) 19 di decimbe 2018 a 20:14 (UTC)

Dj' a rfondou «âtch» a «wintch» (come «bintch»!).

Po «oûtch», si c' est d' doleur, purade rifonde avou «ouxh»; Si woûtch est pol disgostance, rifondez l' avou wintch. «tâtch» et «toûtch» eshonne, mins ces-la, dji n' les "sin" nén.

--Lucyin (copene) 19 di decimbe 2018 a 21:55 (UTC)

gayelike escotche

Bondjoû, dji voe dins l' istorike di cron ki Djôr (Sfasie ?) a radjouté dins l' etimolodjeye on parintaedje avou l' gayelike escotche, sereut ç' li minme ki l' gayelike escôswès ki ns avans ddja dins l' djivêye les lingaedjes ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 21 di decimbe 2018 a 11:08 (UTC)

Taiss k' oyi, dandjreus. Dji rcandje. Sayîz di mete cist etimolodjeye la divant l' ôte, ca l' Djôr est ki fwait beacôp des rcweraedjes sol parintaedje do roumin (et do walon) avou l' gayel (il a atchté on motî burton e 10 tômes !!!; loukîz s' papî sol Rantoele 88 ki dji vs a evoyî pa emile, si djel tén bén).

--Lucyin (copene) 21 di decimbe 2018 a 18:50 (UTC)

riwaezner

**Alofômes di r(i)-**
avou ene sipotchåve voyale	avou ene divanceye voyale	sipotcheye cogne
riwaezner	erwaezner	rwaezner

Comint fé po ci mot la avou l' modele {{-spodiv-RI}}, pask' on-z a : riwaezner et rwaezoner (E203 rwazoné) acertinés, mins si dj' eploye el modele, on s' ritrove avou l' sipotcheye cogne rwaezner, c' est possibe çoula ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 21 di decimbe 2018 a 16:15 (UTC)

oyi, gn a sovint ene dobe cogne po les viebes avou dobe cawete -on + -er (braconer / bracner); on rfond pus voltî avou l' sipotcheye cogne, pus tipicmint walone, ca l' cawete -on si spotche voltî dins l' parintêye (loukîz cial: Mots_avou_spotchaedje_del_cawete_-on). C' est on foirt vî clintcha, dedja trové dins les vîs scrijhaedjes (gn a on tchaptrê dins l' live Louwis Rmåke). Loukîz ossu sol Wikipedia.

Et po waezon, avou l' betchfessî AE, c' est sbarant di vey ki, do côp, li prononçaedje li moens spårdou divént li prononçaedje ZC. Reptilien.19831209BE1 (copene) 21 di decimbe 2018 a 17:06 (UTC)

A ! oyi ! Li rujhe avou l' betchfessî "ae", c' est d' sawè la k' on s' doet arester pol mete. Metans des mots riprins roci. Po wazon, dji n' a pont d' mape ALW, mins i s' pôreut bén k' ça soeye tolminme ene grande taetche so l' Hôte et Mîtrinne Årdene (disca Bastogne, todi). Po "waeyén", li /ɛ/ vént disca l' Årdene nonnrece (mape ALW 1.82).

Asteure:

våt mî fonde «rewaezner», avou l' betchete re- (rè-) = fr réen- (pus près do sinsiaedje).
fåreut rfonde "waezoneus" del minme façon ki riwaezner (AVOU u SINS spotchaedje del cawete -on); come dj' a dit k' on a ptchî li spotchaedje, dji rcandje "waezoneus" => "waezneus".

--Lucyin (copene) 21 di decimbe 2018 a 18:41 (UTC)

awaezner => ewaezner fr engazonner.

--Lucyin (copene) 21 di decimbe 2018 a 19:54 (UTC)

tchamburlin

... et pol femrin tchamburlinte (E203 chanberlantt) ? On trove eto l' omrin tschanbrî dins E184 po F. chambellan (ci sreut purade F. chambrier) : tchambrî ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 23 d' decimbe 2018 a 16:19 (UTC)

purade «tchamburlinne», shuvant l' noûmot d' aviè 1900 «tchesturlin» / «tchesturlinne»; kécfeye ki l' femrin pôreut esse racertiné diyalectolodjicmint avou des nos di dmorantes classikes (Maemurlin, Bandurlin, Hevurlin...). Dji sayrè di raguider l' papî da LTchanteu sol cawete -urlin.

Po «tchambrî», ci sereut «tchamburresse» («barakî» / «baracresse»— FG0.; «cinsî» / «cinsresse» — ALW 4 so les måjhons.); a vos d' vey li sinsyince (li cene do vî tins, et motoit edvinter des stindaedjes di sinse po des mestîs d' asteure (mimbe d' ene tchambe di comiece, ene tchambe d' agricoûteure, uzeu(se) d' ene lodje di makiyaedje dins on studio d' fimes, on grand teyåte; ou makiyeu ki dmeure dins cisse lodje la).

--Lucyin (copene) 24 di decimbe 2018 a 11:42 (UTC)

-oke/-ogue

So Wikipedia on trove èn årtike sol Cawete -oke, ey adon on trove des mots come arkeyoloke, mins sol DTW on trove eto astrologue, diyalogue. Dji sreu po dire ki çou n' est nén l' cawete -oke (ki vént d' eyou ?) mins -logue, do grek λόγος, logos (cåzaedje, studiaedje). Fåt i vormint wårder l' adurixhmint do GU, adon k' on scrît bague pol prononçaedje /bak/, evnd ? ~~Dji n' a rén trové so Berdelaedjes~~ trové cial e 2012. Reptilien.19831209BE1 (copene) 26 di decimbe 2018 a 10:54 (UTC)

Dji sai bén. Dj' a tuzé dispu ene tchôke ki li scrijha -gue esteut foirt pezant:

gn a deus letes estô d' ene.
pol cawete -loke, gn a cåzu måy di rispitaedje dins les parints (come ' est l' cas po bague => baguer, bagaedje).
o divant GU clintche sovint après on prononçaedje "ô", come e francès.

Did la l' idêye di rtrover les prumîs scrijhas "espontanés" come asterloke, monoloke, drouke (accepté e rfondou? + gazetes d' après Lidje) <> drogue, fouke (fr. fougue), sicoloke <> psicolôgue

Copurade ki dj' a ptchî des noûmots avou -odjisse pol livea "politicmint comifåt" (sicolodjisse, diyalectolodjisse). Dji rsin — va s' vey pocwè ! — li prononçaedje /ɔk/ ene miete rabaxhant.

Gn a eto aigue, ki dj' wådreu voltî insi (pol djonne, on pôreut calker aiglon u askepyî aigtea, a môde di moultea, la ki l' prononçaedje rissereut /k/).

Mins c' est l' veur k' i fåreut mete ci pont la a on raploû di rfondaedje.

--Lucyin (copene) 26 di decimbe 2018 a 20:04 (UTC)

tourner 2

Come dji voe ki tourneu et tournaedje ont stî metous dins tourner (parintaedje), mins k' i n' sont nén dins w:Motî:tourner, fåt i mete w:Motî:tourner 2 come sinsyince dins tourner ? U bén fåt i mete deus etimolodjeyes ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 27 di decimbe 2018 a 14:24 (UTC)

Dj' inmreu ttostant mete 2 etimolodjeyes; li deujhinme, calkêye do francès, u parint di toû (machine) u di tourneu, li mot ki m' shonne li pus corant dins l' parintêye di "tourner2".

Dj' a fwait «tourneu», avou l' prumî sinse come parint d' "tourner 1", et rassonrer ene miete «tour».

--Lucyin (copene) 27 di decimbe 2018 a 15:36 (UTC)

Iva, on va fé come çoula, adon ! Reptilien.19831209BE1 (copene) 27 di decimbe 2018 a 19:58 (UTC)

betchete s-

Tot sayant d' comprinde l'etimolodjeye do noûmot svierba, dj' a bén comprins k' il a stî fwait avou l' betchete s- (es-/si-, ki mostere li rsaetchaedje). Mins, d' eyou çki ça vént ? do latén « ex- » (ki mostere eto li rsaetchaedje), et k' on rtrove dins des mots come : (la) excorticare → (fro) escorcier → (fr) écorcher / (wa) eschoircî ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 27 di decimbe 2018 a 23:10 (UTC)

oyi, taiss; ôtes sifwaits mots: scawer, smané (manchot), spater / spatlé, snazer, scoirner, sbouxhî, spener… Categoreye:Mots do walon avou l' betchete s- di rsaetchaedje. Dj' a les pinses ki ces mots la ONT STî FOIRDJîS e walon. Les sfwaits mots do francès (et do gåmès & tchampnwès), cwand il egzistêynut, sont-st avou l' betchete é- (écouer, écorner, ébrancher). Dj' a ddja fwait des noûmots (houte di "svierba") avou cisse piceure la: spepionaedje (clitoridectomie), spirer / spiraedje (épierrage).

Mins cwand li ex- egzistéve dedja dins on mot latén, k' a passé tot etir e walon, come po schoircî ki cmince avou on son /k/ (et co des ôtes), li shuvion /sk/ a divnou on H deujhinmrece (Imådje:Rimauke live H.jpg) a Lidje, rifondou xh / jh u sch, sorlon les disfondowes trovêyes e 20inme sieke.

Çou ki dj' n' a måy comprins (mins dji n' kinoxhe nén l' latén), c' est k' el minme betchete ex- a fwait eto des mots avou on rafoircixhant sinse: Mots do walon avou l' rafoircixhante betchete s-. Si vos trovez ene explikêye...

Fåreut eto fé moussî ces dzo-categoreyes la ({{be-s-}} / {{be-s+}}) dins l' modele {{bet}}, si c' est possibe (u fé come li modele {{be-e-ecl}}, dj' ô bén, ene rawete dirî l' modele {{bet}} Loukîz a : elaxhî#Etimolodjeye.

--Lucyin (copene) 28 di decimbe 2018 a 10:47 (UTC)

tchawe-sori / tchåwe-sori

Sol DTW et Wiccionaire tchawe-sori avou tchåwe-sori come viye rifondowe (et tchåwe-soris avou ene s al fén dins R13), mins so Wikipedia c'est l' contråve : tchawe-sori divnou tchåwe-sori ?! Reptilien.19831209BE1 (copene) 30 di decimbe 2018 a 13:20 (UTC)

DTW: Rifondaedje decidé å 2016-02-11

Paski pocwè?

sori sins S (ALW8), dandjreus paski l' ni S ni jh ni rpotchèt dins l' parintêye (et dabôrd gn a nole parintêye).

tchawe: shût li rfondaedje di "tchawe", tîxhon "kawa", court A; li rcomprindaedje «*tchåve-sori», k' a dné l' mot francès, n' a nén stî veyou voltî.

--Lucyin (copene) 30 di decimbe 2018 a 17:20 (UTC)

ada/adè

Sol DTW ada est ene disfondowe di adè, mins cial ada est ene dobe rifondowe avou adiè. Cwè fé ? Reptilien.19831209BE1 (copene) 30 di decimbe 2018 a 22:04 (UTC)

Veyou d' aviè l' walon, c' est tertos des disfondowes di "adiè"; «adè» directumint, pa disdiftongaedje dandjreus e picård (come «biesse» <=> «béte»); «ada», pareymint, prindant l' cogne di l' oyon è/a (come «èssonle» <=> «acheune»).

Come c' est des mots foirt corants (et dandjreus idintitreces), et k' on n' voet pus l' parintaedje (po "ada", todi), on lzès dvreut motoit wårder e rfondou. Avou ça ki "ada" si doet trover eto e gåmès ey e tchampnwès, et "adè" e picård.

Dji rwaite a ça.

--Lucyin (copene) 31 di decimbe 2018 a 10:46 (UTC)

Fwait («adiè» & «ada» come rifondowes, «adè» come disfondowe; mins inte åtchetes dins l' tite dol DTW; a decider).

--Lucyin (copene) 3 d' djanvî 2019 a 21:08 (UTC)

Radjouter on sudjet