si mete e-n alaedje

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Shûte des mots : « si » + « mete » + « e-n » + « aledje »

Vierbire

si mete e-n alaedje (v. sins coplemint)

1. kimincî a roter (tot djåzant d' ene machine, d' èn instrumint).
   • End a ossu des ôtes k' ont tot on waxhelmint, ene botaye di cur, on mesplî, des instrumints ki s' metèt-st e-n alaedje pa les tiers et voyes po vni disk' a sint Rok. — Louis Lagauche (fråze rifondowe).
2. si mete a l' ovraedje avou d' l' exhowe (tot djåzant di djins).
   • Nos djins : omes, femes, efants, brokèt so des traeyins,
     Des fås, des påles, des hepes pwis s' metèt-st e-n alaedje
     Viè l' feu ki mancêye dizo l' shofla do vint !. — Louis Lagauche, "L' inmant", (1947), Li ponne dè gård di bwès, p. 148 (fråze rifondowe).
3. kimincî.
   • Dji vôreu tant serer mes ouys et m' essocter, po n' mi dispierter ki la k' l' ivier s' årè metou e-n alaedje podbon. — Paul-Henri Thomsin (fråze rifondowe).

Sinonimeye

• (kimincî): ataker, si mete e-n erote, demarer, s' escourci.

si mete a l' ovraedje avou d' l' exhowe (tot djåzant di djins)

• si kissaetchî
• patrafter
• ramxhî
• trafter

Ratourneures

1. si rmete e-n alaedje
   • Et i s' a rmetou e-n alaedje sol pazea, sins ddja dire arvey ni rén . — Lorint Hendschel.
   • Metoz vos pus vite e-n alaedje po cweri a poleur esse degne d'esse li pus ptit e Rweyåme do bon Diu. — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri (fråze rifondowe).

Ratournaedjes

kimincî a roter

• Francès : se mettre en route ^(fr)

si mete e-n alaedje

• Francès : s’affairer ^(fr), se mettre en branle ^(fr)

kimincî; Loukîz a : kimincî

• Francès : débuter ^(fr)