lzès

Walon (Rifondou)

Dobès rfondowes

lzès

lzè

Etimolodjeye

Ribetchfessaedje do «S» di «les#»

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /lzɛ/ /zzɛ/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /lzɛ/
• Ricepeures : nén rcepåve

Prono d’ djin coplemint

Alofômes

les

ls

lzès / lzè / elzès

els

lzès omrin et femrin

1. prono del troejhinme djin do pluriyal, droet coplemint, dirî voyale.
   • Way ! t' el vas dire, ki dmwin n årè des ôtès pådjes
     Des longuès pådjes,
     Et k' t' årès må t' pougn a lzès scrire — Léon Warnant (fråze rifondowe).
   • — Dj’ avans bråmint des fotos d’ ivier, mins dji n’ sai nén si ça pout ratinde.
     — Avoyîz lzès todi londi. Dji serè å rlijhaedje so papî.

Mots vijhéns

Pronos d’ djins walons

Nombe	Djin	Djinre	Sudjet	Muroetrece	Acuzatif (droet coplemint)	Datif (coplemint nén direk)	Locatif	Djenitif (pårtixhrê)	Tonike (tot seu ou dirî dvancete)
Singulî	Prumire djin	—	dji, dj’ dju (padrî)	mi, m’, èm	mi, m’, èm (divant l’ viebe) mu, m’ (dirî l’ viebe)	mi, m’, èm (divant l’ viebe) mu, m’ (dirî l’ viebe)	—	—	mi
	Deujhinme djin	—	vos, vs ti, t’, èt tu, -ss (padrî)	vos, vs ti, t’, èt		vos, vis, vs ; ti, t’, èt	—	—	twè, ti, ti-minme, t’-minme, tizôte, etzôte
	Troejhinme djin	Omrin	i, il	si, s’, ès	li, l’, el	lyi	î	è endè, end, ndè, nd	lu
		Feminine	ele, elle		li, l’, el				leye
		Neute	on		—	—	—	—	lu
Pluriyal	Prumire djin	—	nos, ns ; dji, dj’	nos, ns			—	—	nos, nozôtes
	Deujhinme djin	—	vos, vs	vos, vs	vos, vs	vos, vis, vs	—	—	vos, vozôtes, tizôtes, etzôtes
	Troejhinme djin	Omrin	i, il	si, s’	les, ls ; lzès, lzè, elzès	lezî, elzî, lzî	î	è endè, end, ndè, nd	zels, yeusses
		Feminine	ele, elle						zeles, yeusses

Ortografeyes

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• 'zzès : LWar
• l'zè : O4

E rfondou walon :

• lzès : R10 ^(lére)

Li mot n’ est nén dins : R13

Ratournaedjes

lzès

• Inglès : them ^(en)
• Francès : les ^(fr)