Loukîz eto : I, Í, í, Ì, ì, Î, î, Ï, ï, İ, ı, Ī, ī, , , Ι, Į, į, Į́, į́, , i-, -i-, Ɨ, ɨ, ɪ, , , , ℹ⃝, , , , , 𝐈, 𝐢, 𝐼, 𝑖, 𝚤, 𝑰, 𝒊, , 𝒾, 𝓘, 𝓲, , 𝔦, 𝕴, 𝖎, 𝕀, 𝕚, 𝖨, 𝗂, 𝗜, 𝗶, 𝘐, 𝘪, 𝙄, 𝙞, ’í.

Scrijha latén candjî

Lete candjî

pitite lete grande lete
i
U+0069
I
U+0049

i

  1. nouvinme pitite lete et troejhinme voyale di l’ alfabet latén.
  2. chife romin onk.

Note candjî

  Cisse lete cial ni doet nén esse maxheye avou les letes foirt ershonnantes dins d’ ôtes alfabets : і (cirilike) eyet (chérokî).

Waitîz eto candjî

  Lijhoz l’ årtike Lete I so Wikipedia.

Walon (Rifondou) candjî

Etimolodjeye candjî

Tayon-bodje latén «ille» (minme sinse)

Prononçaedje candjî

Prono d’ djin sudjet candjî

divant cossoune divant voyale
omrin i il
femrin ele elle

i omrin

  1. prono sudjet do rwaitant (3inme djin do singulî) metou padvant l' viebe, dizo alofômes "i" (si l' codjowa ki shût atake pa ene cossoune) ou "il" (si l' codjowa ki shût kimince pa ene voyale).
    • I va mori !
    • I est scran.
  2. minme prono, mins metou padrî l' viebe, avou li lete di beloyance -t, apus ki si l' viebe a ddja on "t" å coron.
    • Va-t i mî ?
    • Sint i l' minme pufkene ki mi ?
    • Ki respond-t i, dins s' lete ?
  3. prono sudjet des rwaitants (3inme djin do pluriyal), metou padvant l' viebe.
    • I vont tos les djoûs a l' ospitå.
    • Il ont ddja stî vôté ?
  4. minme prono, mins metou padrî l' viebe (k' a todi on "t" å coron).
    • Vont i mî ?
    • Rôlèt i todi come des ewaerés ?

Notule d’ uzaedje candjî

Pout esse rissaetchî:

  1. divant tolminme ké viebe.
    • A stî pus malén k' twè: i n' î a nén stî (po: il a stî…)
  2. dins l' ratourneure: «a stî on tins»
  3. divant «gn a», «n a», «n' a»
    • Gn aveut k' a l' dire divant (po: i gn aveut k' a…)
    • N a l' cocmwår ki boût (po: i n a…)
  4. divant «endè» u «el», mins çoula s' pout eto comprinde come èn etroclaedje avou rmagnaedje di letes.
    • Et, cwand l' mestré soune, vola k' endè vont Tot marcant les pas sol betchete des pîs Henri Simon (fråze rifondowe). (po: …vola k' il endè vont…
    • El vôreut bén rawè (po: i l' vôreut…).

Sinonimeye candjî

zels

Ortografeyes candjî

(i (pa dvant cossoune), il (pa dvant voyale); kékes sistinmes di scrijhaedje notèt eto l' pluriyal, ou co l' sipotchaedje del voyale ( 'l est)

E li scrîta (1100-1600) :
  • y : E200 (Ôvîfa e 1536)
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Vey eto a G202, p. 98 a 100.

Ratournaedjes candjî

prono sudjet 3inme djin do singulî
prono sudjet 3inme djin do pluriyal

Walon (sistinme Feller) candjî

Adviebe candjî

i

  1. î.
    • Il i va sovint ?

Polonès candjî

Adjondrece candjî

i

  1. et, eyet.