evoyî
(Redjiblé di evoyeuse)
Etimolodjeye
candjîBodje «voye» avou l’ betchete « e- » d’ endalaedje des viebes, avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɛ.vo.jiː/ /ɛ.voː.jiː/ /ɛ.voː.ji/ /a.vo.jiː/ /a.voː.jiː/ /a.vo.ji/ /a.vo.je/ /a.vo.jɛ/ /ɛ̃.vuː.jiː/ (betchfessî oy) (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɛ.vo.jiː/
- Ricepeures : e·vo·yî
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | evoye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | evoyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | evoyans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | evoynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | evoyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | evoyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | evoye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | evoyî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
evoyî
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.
I. [v.c.]
- (li coplemint est on no) mete so voye (ene sacwè, ene sakî, on messaedje) po l' fé ndaler eviè ene plaece å lon.
- Dji lyi a evoyî ene ricmandêye lete.
- Dji n' a seu evoyî vosse paket.
- Vos m' avoyroz vos efants, dji vos evoyrè les minnes.
- Dji lyi evoye on paket på messaedjî.
- Dji vs evoyrè m' fi.
- Po s' disfé des rats i les fåt evoyî amon ene sakî.
- dire å posse, fé passer al televuzion.
- C' esteut ene propagande a-z evoyî so Radio-Catioucha, po les Houtous brokés voye o Kivou, rivni — Lucyin Mahin.
- F. émettre, transmettre.
- evoyî (ene sacwè) foû d' ene sadju: el rissaetchî foû.
- I fåt evoyî l' tchår foû do wachisse.
- F. sortir, extraire.
- (divant on viebe) fé ndaler (ene sakî) å lon po (fé ene sacwè).
- (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « après ») evoyî (ene djin, ene biesse) po nd aler rcweri ene ôte.
- Il a evoyî l' tchén après les vatches.
II. [v.s.c.]
- (mots d' houyeu)
- a) mete les berlinnes dins l' cadje po lzès rimonter.
- b) dins ene clintcheye voye, agritchî les berlinnes å cåbe ki les va rmonter.
- (mot d' radiowisse) evoyî des messaedjes radios.
- Il ont dandjureus distrût li ståcion, ca Srebrenitsa n' evoye pus dispu deus djoûs.
- F. émettre.
Ratourneures
candjî- evoyî foû payis espôrter, epoirter (des martchandijhes).
- F. exporter.
- evoyî å diåle, evoyî al djote, evoyî al surale, evoyî al moståde, evoyî ås soris, evoyî å fote, evoyî å ferfote, evoyî al sint-ferfote, evoyî al miere, evoyî pus lon, evoyî mexhner, evoyî dinguer, evoyî bouler, evoyî pormoenner, evoyî s' neyî, evoyî s' fé pinde
- ni pus schoûter (ene sakî) ki vs dimande tofer siervice, u ki vs anoye toltins.
- F. envoyer paître.
- l' evoyî fé ene sacwè k' on n' såreut fé, po s' mete cwite di lu.
- F. envoyer se faire pendre ailleurs.
- ni pus s' end ocuper.
- F. abandonner.
- ni pus schoûter (ene sakî) ki vs dimande tofer siervice, u ki vs anoye toltins.
- evoyî l' mantche après l' cougneye, evoyî l' råve après l' forgon : evoyî ene sakî po nd aler rcweri onk, dabôrd ki l' prumî est co pus trinneu ki l' deujhinme.
- evoyî ås lurcetes, evoyî tinde ås lurcetes : evoyî (ene sakî) al tchesse a ene biesse ki n' egzistêye nén, po rire di lu.
Parintaedje
candjîContråve
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
candjîfé ndaler eviè ene plaece å lon.
Pårticipe erirece
candjîevoyî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "evoyî".
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | evoyî | evoyîs |
femrin | evoyeye | evoyeyes |
evoyî omrin
- li ci k' a stî evoyî ene sadju po ene metowe sacwè.
Ratournaedjes
candjîF. envoyé (spécial).