Sourdant:Motî Forir

Henri Forir

Dictionnaire liégeois-français
(Motî Forir)

1866

• Rahouca : E203 (Cwè çki c' est ?)
• Alias : MoFo
• Wikipedia
• Wikidata

Tos les mots di ci sourdant ci k' ont ddja stî rahoukîs sol Wiccionaire sont dins cisse categoreye cial.

Prezintaedje

Li Motî da Forir sieve di sourdant å Wiccionaire pa :

• les mots k' il a rashonné, k' î sont scrîts dins ene ortografeye da sinne.
• les fråzes k' i dene come egzimpe.

Ortografeye

L' oteur pinse k' on sene sicrît doet tofer aveur on son; do côp li scrijhaedje est foirt fonetike:

1. Pont d' marke do pluriyal (såf po les loyeures):
   • inn îmâche, dè-z-îmâche ; inn manîre, lè manîre

     ene imådje, des imådjes ; ene manire, les manires

2. Les infinitifs del prumire troke (-er) sont scrîts -é (dj' ô bén, pont d' diferinciaedje å scrijhaedje etur l' infinitif eyet l' pårticipe erirece; parey come les cis del 2inme/3inme/4inme trokes)
   • ni savu koi îmâginé ; inn sakoi d'îmâginé

     ni saveur cwè imådjiner ; ene sacwè d' imådjiné

3. l' adurijhaedje des cossounes al fén est cåzu todi scrît:
   • avou : ovrech (ovraedje), printt (prinde), harink, onk (haringue, ongue)
   • sins : âb, lib, tinb, vignôb (åbe, libe, timbe, vignobe)

Mins nerén, si l' mot shuvant kimince avou ene doûce cossoune, i screye li fén avou l' doûce cossoune eto:

• ovrech sognî, ovreg di min

  ovraedje sognî, ovraedje di mwin

Li son /k/ est cåzu tofer sicrît k; mins pa côps eto c (pa dvant a, o, u); pårticulirmint cwand l' son si rtrouve sacwants côps dins l' mot:

• cok (et nén kok)

Les cossounes ki sont normålmint moyales al fén des mots sont scrîtes ridoblêyes po mostrer k' ele si dvèt prononcî:

• ôtt choi, anbulanss

  ôte tchoi, ambulance

Pol dispårti del naziåle, li shûte voyale + /n/ est scrît avou on dobe "n";

• C’ess-t-inn sakoi d’îmâginé

  C' est ene sacwè d' imådjiné

Pont d' croles po les spotchêyès voyales des mots (come e rfondou):

• li rnâ, ji rlé, ti rvin

  li rnåd, dji rlé, ti rvéns

Les letes di beloyance sont scrites avou des loyeures des deus costés; sicrîtes eto po les cenes ki s' trovèt moyales dins les mots (la ki l' oteur ni les screye nén)

• lè-z-om, lè feum è l'-z-èfan ; c'ess-t-inn sakoi

  les omes, les femes et ls efants ; c' est ene sacwè

Li yod di beloyance pa dvant les mots cminçant pa ene voyale (cwand i shuvèt èn årtike, prono, evnd. ki finixhe pa "i") est scrît, aclapé å mot, eyet l' mot di dvant est noté avou ene crole. (c' est nén seur si l' prononçaedje esteut /ij/ ou /j/)

• a s'iîmâche, m'ièkriteur

  a si imådje, mi ecriteure

Cwand deus spotchîs årtikes si shuvèt, po n' nén aveur trop di croles, li prumire n' est nén scrîte, et ene loyeure eployeye al plaece:

• li min d-l'èfan ; i fât k-l'om ...

  li mwin d' l' efant ; i fåt k' l' ome ...

Les sons /ɛː/, /eː/ (/ê/, /é:/) sont å pus sovint scrîts "ai"; eyet /wɛ/, /we/ (/wè/, /wé/) l' pus sovint "oi":

• Haif, hamai, apoiss, akmoitt, anchoi

  Heve, xhamea, apoisse, acmoide, anchwè

Croejhete

Pont d' moyalès markes do pluriyal:

1. • inn îmâche, dè-z-îmâche ; inn manîre, lè manîre ; inn laitt gin, lè vèiè gin

     ene imådje, des imådjes ; ene manire, les manires; ene laide djin, les viyès djins