spêye
Cogne prumrece (dirî voyale) |
Dispotchaedje (dirî cossoune) |
Divanceye voyale (dirî cossoune) |
---|---|---|
spêye | sipêye | espêye |
-
Spêye di Tchårlumagne
-
danse del sipêye
-
Rapire (sôre di spêye
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « spatha » (longue espêye) pal voye do vî francès « espee », çou ki dene on mot avou l’ cawete « -êye ».
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- /spɛːj/ /spɛj/ /spej/ /spaːj/ /splɛːj/ /splɛj/ /splej/ /spʀɛːj/ /spʀɛj/ /spʀɛːw/ /spʀɛw/ miersipepieuzmint e l’ notule ALW 9.60 et 73 ; (36 prononçaedjes)
- (pa rfrancijhaedje) /ɛpɛj/ /ɛpej/ /ɛpe/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /spɛːj/
- diferins prononçaedjes :
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
spêye | spêyes |
spêye femrin (vî mot)
- (åre) åre do vî tins, del Mîtrinne Ådje, des duwels, di spôrt, avou ene longue lame et ene pougneye.
- Li solo qui flahîv à plin, mètév des blawètes d’ôr so les curasses, les hêmes, les èpêyes— Joseph Mignolet, Li payis des soteas (1926), p.51.
- (mot des mnujhîs et scrinîs) droet long bwès.
- båre ki raloye les deus årmons, et ki l’ londje si vént mete dissu.
- rujhale d’ on tchår.
- båre ki sotént l’ houtche d’ on begnon, et k’ on rsaetche pol fé aler a cou.
- I fåt oister li spêye po pleur tiper l’ begnon a cou. — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- On tchår di cinse aveut shijh pårteyes: li londje, l' årmon, li spêye, li xhamea, li schålea et l' biyete — Georges Michel (fråze rifondowe).
- båre do dossî d’ ene tcheyire.
- Il a aspoyî s’ minton conte li spêye di s’ tcheyire. — Charles Massaux (fråze rifondowe).
- Metoz vos mousmints so so li spêye del tcheyire. — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- bårea d’ ene schåle.
- (mot des cinsîs) droet long bwès.
- schåye-trait (bwès k’ on mete inte les deus traits, po k’ i n’ s’ ecramiexhe nén).
- plantchete metowe di scwere å dbout d’ on djeu (po-z ateler les boûs) (loukîz ALW 9, imådje 42).
- croejhloe ki sotént li tchet del få (loukîz ALW 9, imådje 56).
- bwès d’ triviè so ene îpe.
- (vî mot) (mot des cinsîs) bwès stitchî dins ene båcnire do basti, k’ on rsaetche po leyî on begnon aler a cou.
- (åre) grand long coutea avou ene bele pougneye, li pus corante des åres-blantches, divinltins.
Ratourneures
candjîParintaedje
candjîSinonimeye
candjî- (bårea d’ ene schåle): boûsson, schalon
- (båre do begnon): meskene (!!! a-z aveuri)
- (båre ki raloye les årmons): spêyroûle, spirlêye, soprece, sorlondje
Dizotrins mots
candjî- (åre al longue lame) :
Pwaire minimom
candjîOrtografeyes
candjî(spêye, sipêye, espêye)
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- èpèye : E1, E170
- splèye : G209 p. 133
- èpéye : C1, C8, E21
- splêye : G209 p. 153
- sprèwe : G209 p. 133
- sprèye : G209 p. 133
- spêye / sipêye : E1, G209 p. 133 et 153
- sprêwe : G209 p. 133
- èpêye : E34, O2
- spéye / èspéye : G209 p. 133 et 153, O4
- èpée : C9
- sprêye : G209 p. 153
- spâye : G209 p. 153
- spéye / sipéye : C13, G209 p. 133 et 153
- spléye : C99, C106, G209 p. 153
- spèye / sipèye : E1, G209 p. 133 et 153
- spēye : C65
Ratournaedjes
candjîåre del Mîtrinne Ådje
Waitîz eto
candjîLijhoz l’ årtike spêye (discramiaedje) so Wikipedia