piede
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « perdere » (« perdĕre ») (« distrure, rwiner, piede å djeu»); (avou on diftongaedje) (pè- => piè-).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : (infinitif) /pjɛt/ /pjɛːt/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- diferins prononçaedjes : (codjowas) /pjɛ/ /pjɛʀ/ /pjɛt/ /pjɛːʀ/ /pjɛːt/ /pjat/ /pɛːʀ/ (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pjɛt/
- Ricepeures : nén rcepåve
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | piede |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | pierdoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | pierdans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | piednut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | piedrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | pierdeu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | piede |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | pierdou |
Ôtes codjowaedjes | come piede |
piede
- (viebe å coplemint) èn pus saveur wice ki (ene sacwè, ene sakî) est.
- Dj' a pierdou Carolene, c' est nén ça ki m' tchagrene, c' est k' elle a m'-n abiymint ployî dins on drap d' mwin — Émile Liétard (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) èn pus aveur (ene sacwè d' valeur k' on aveut).
- A ç' moumint la, dji pierdeu dipus d' 10.000 uros.
- Mågré l’ pezanteur des anêyes,
Ele n’ a nén, come li fleur fanêye,
Pierdou çou k’ on admiréve tant. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.60, “A n’belle Vîle Feume” (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) èn pus aveur dilé lu (ene sakî k' a morou).
- Ele vineut d' piede si ome, et la k' ele piede si gamén.
- (viebe å coplemint) emacraler.
- Pus moirt ki vike, i dvént bablou
I pinse k' ene macrale l' a pierdou
— Ep. Martial, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, ‘’Li savtî des recoletes’’, 69-73 (fråze rifondowe).
- Pus moirt ki vike, i dvént bablou
- (v. sins coplemint) èn pus awè çk' on a metou e djeu.
- Li ci ki djowe, i doet sawè piede
- (viebe å prono) : Loukîz a : « si piede ».
Ratourneures
candjî- i freut spès wice k’ i s’ piedreut / i freut spès la k’ i s’ piedreut
- ti n' serès måy mayeur, ti piès tos tes papîs
- ene di pierdowe, dijh di rtrovêyes, onk di pierdou, dijh di rtrovés
- piede li tiesse
Parintaedje
candjîContråve
candjîOmofoneye possibe
candjîOmofoneye possibe
candjîOrtografeyes
candjîRatournaedjes
candjîèn pus saveur wice ki ça est
Codjowa
candjîpiede
- indicatif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « piede ».
- I piede todi totes ses usteyes.
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « piede ».
- I n' fåt nén k' dji piede mi clé.
Omofoneye possibe
candjîcoinreçmint po l' IP13s (dji pièd) :
- /pjɛ/ : pî (piè)
coinreçmint po l' IP13s (dji piêrd) :
- /pjɛːʀ/ : Pire (Piêre)
Ortografeyes
candjîRatournaedjes
candjîItålyin
candjîPrononçaedje
candjî- AFE : /ˈpjɛde/
Sustantif
candjîpiede omrin