shonner
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « simulare » (minme sinse).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʃɔ̃.ne/ /sɔ̃.le/ /soː.le/ /sã.ne/ /ʃɔ.ne/ /ʃɛ.ne/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʃɔ̃.ne/
- Ricepeures : shon·ner
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | shonne |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | shonnez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | shonnans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | shonnnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | shonnrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | shonnéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | shonne |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | shonné |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
shonner (viebe å coplemint)
- awè l' air di esse.
- avou èn addjectif.
- Li tins m' shonne long. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Vos m' shonnoz scran ?
- Ayir,
Sins k’ i nel oizénxhe dire,
I shonnént disbåtchîs,
Les vîs — Jean Guillaume (fråze rifondowe). - Li tchedje nos shonnéve todi pus ledjire ki çou ki ns avéns sopezé dvant. — Léon Gengoux (fråze rifondowe).
- avou on sustantif.
- Po les cis ki n’ veyént k’ l’ ådfoû, li djoye da Victôr avizéve åjheye a comprinde, mins po Toennete et l’ docteur, ele sounéve cråndimint fås : ci riya la shonnéve puvite ene transe k’ on tribolaedje on djoû d’ djama. — Jean Bosly, Li molin d’ å Pré-Bolèt, p. 54 (fråze rifondowe).
- avou èn addjectif.
- (v. sins djin) mostere ene opinion.
- Ça a stî si roed k' i shonne k' on l' a sondjî, et k' ça n' s' a nén passé podbon.
- Vos estoz studyî assez, i m' shonne ciete ki vs pôrîz bén esse porcureu oudon scabén. — Simon li scrinî (fråze rifondowe).
- (v. sins djin) aveur ene impression.
- Djondant d' nosse croes ki s' dischaytêye,
Cwand dji m' adjenixh kékes moumints
I m' shonne sinti les froedès mwins
Di m' pôve viye mere ki m' awaite. — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "Li jou des ames", p.7 (fråze rifondowe). - Ele groumtéve des påters et des åvés k' ele maxhive å no do djonnea et, a foice do repeter ç' no la, i lyi shonnéve vey li valet et s' lyi djåzéve t ele. — Joseph Mignolet, "Vé l’loumîre" (1922) (fråze rifondowe).
- E fén fond d’ lu-minme, Modele:~i lyi shonnéve k’ ene araedjeye lavasse vineut do rispåmer tot l’ prétins del djournêye. — Jean-Denys Boussart (fråze rifondowe).
- Djondant d' nosse croes ki s' dischaytêye,
Ratourneures
candjî- Cwè vs shonne-t i ? : cwè pinsoz ?
- a çki m' shonne : a m' shonnance.
- Dji n' è sai rén, mins a çki m' shonne, c' est on fameus picot.
- Ça shonne drole :
- i mel shonne : a m' shonnance.
- JANETE. – Pinsez vs k’ ele tuze tant a Louwis k’ çoula ?
I mel shonne, todi. — Henri Simon, « Janète » 1911, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.138 (fråze rifondowe).
- JANETE. – Pinsez vs k’ ele tuze tant a Louwis k’ çoula ?
- shonner bon : awè ene boune gosse, tot djåzant d' amougnî.
- Ça vs shonne bon ? Dji n' a måy magnî åk ki m' a shonné si bon.
- F. goûter, plaire.
Parintaedje
candjî- shonnant, shonnance
- eshonne, eshonna
- ashonner, ashonnaedje, ashonna
- rashonner, rashonnaedje, rashonneu, rashonnant
- disrashonner, disrashonnaedje, disrashonnany
- rishonner, rishonnaedje, rishonnance, rishonnant
Sinonimeye
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
candjîCwè vs shonne-t i ?
- Francès : quelle est votre opinion ?
Ça shonne drole
- Francès : c'est bizarre, étrange