rire
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « rīdēre » (minme sinse).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀiːʀ/ (minme prononçaedje pattavå)
- Ricepeures : nén rcepåve
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | rî / reye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | riyoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | riyans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | reynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | rirè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | riyeu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | reye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | rî |
rire
- (v. sins coplemint) fé rexhe on son djoyeus di s' boke, les lepes tindowes e-n erî ey ådzeu, tot cåzant d' ene djin.
- (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « di ») dire ene sacwè ki va fé ki les djins loukèt (ene sakî) come biesse.
- LOUWIS. – Ele si pinséve acsûte del marke. Paski, vos savoz, ele a ses idêyes !
KINÅVE. C’ e-st ene sacwè d’ ricnoxhou, endè fåt nén rire. — Henri Simon, « Li Neûre Poye » 1889, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.91 (fråze rifondowe). - On n’ reyreut nén må d’ onk k’ åreut des bounès djambes divins on payis d’ xhalés. — Arthur Xhignesse, « Bwègnes mèssèdjes » (1905), p.6 (fråze rifondowe).
- Come po s’ moker di çou ki passe,
Di l’ ome k’ endè raléve tot maxhuré d’ poûssire,
Nanti, drenant, n’ è polant pus,
- Et l’ sote muzike k’ a l’ air do rire di lu… — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Li maisse dèl djowe », 1924, p.52-53 (fråze rifondowe). - Li djonnesse di Lidje, voess, roveye li glwere,
Des bleuwès surales et del Djambe di bwès,
Et s' reye-t-ele des omes ki scrijhèt l' istwere,
E nosse deur patwès— Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.11 (1929), "Èl houtche di m’grand-mére" (fråze rifondowe).
- LOUWIS. – Ele si pinséve acsûte del marke. Paski, vos savoz, ele a ses idêyes !
Ratourneures
candjî- rire a sketer ses botnires, rire a s' disfåfiler l' botroûle, peter d' rire
- rire a xhiyî
- I sopèt avou kékès mosses,
Pwis riyèt-st a xhiyî ! — Jean Bury, Joyeux rèspleus (1899), "Les artistes" (fråze rifondowe).
- I sopèt avou kékès mosses,
- våt mî rire ki braire
- i n' fåt nén rire des må-tchåssîs : i gn a des savates po tertos
- rire ås andjes.
- Mins l’ binamé,
Ki totasteure riyeut-st ås andjes
S’ i s’ dispiete måy a, po discandje,
On gros mamé — Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.138, « E corti » (fråze rifondowe).
- Mins l’ binamé,
- fåt bén k' on reye, dit-st i l' ci k' stronnéve si bele-mere didins ene coine : sapinsté.
Parintaedje
candjîMots d’ aplacaedje
candjîSinonimeye
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R11
Ratournaedjes
candjîfé rexhe on son djoyeus di s' boke, les lepes tindowes e-n erî ey ådzeu
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
rire | rires |
rire omrin
Ratourneures
candjîRatournaedjes
candjîPrononçaedje
candjî/ʁiʁ/
Viebe
candjîrire
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
rire | rires |
rire omrin
Waitîz eto
candjîLijhoz l’ årtike rire so Wikipedia