rastrinde
Etimolodjeye
candjîDo viebe « strinde », avou l’ betchete « ra- » des viebes çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -re » des viebes.
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | rastrin |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | rastrinoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | rastrinans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | rastrinnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | rastrinrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | rastrineu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | rastrine |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | rastrinou |
Ôtes codjowaedjes | come ratinde |
rastrinde (å prono : si rastrinde)
- (viebe å coplemint) fé discrexhe.
- I vos fårè rastrinde les costindje des voyaedjes di siervice.
- (mot d' costire) rinde pus stroet (on mousmint).
- Li costire m' a rastrindou m' cote — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) mete (ene sacwè) bén e s' plaece (metans dins ene dresse serêye a clé).
- Rastrindoz vos bagues di dimegne — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- Si vite les schieles rastrindowes et les gamenes revoyes, on s' rimeteut a l' ovraedje — Robert André, dins Del pire di molén al pire d' åté p. 91 (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) rissaetchî çou k' i gn a (sol tåve).
- Ele rastrind l' tåve.
- (viebe å coplemint) mete e-n ene plaece k' on n' è sait pus vni foû.
- I m' faleut rastrinde mes poyetes
Di sogne di tos ces ptits cokeas — Michel Pire (fråze rifondowe).
- I m' faleut rastrinde mes poyetes
- (viebe å coplemint) (djustice) mete e prijhon.
- I s' a fwait rastrinde — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
- (pa stindaedje do sinse) margougnî.
- Et c’ est dvins ene tote pitite prijhon,
Ki les bourias l’ vinèt rastrinde. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.193, “In’ Eximpe à sûre” (fråze rifondowe).
- Et c’ est dvins ene tote pitite prijhon,
- (viebe å coplemint) (mot d' costire) esse bén del minme taeye ki l' coir di (ene djin) tot djåzant d' on mousmint.
- Vosse paltot n' vos rastrind nén bén — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) (mot d' costire) divni pus stroet, po on mousmint k' est lavé.
- Èm cote a rastrindou å lavaedje.
- (v. sins coplemint) (puvite å cmandeu) fé discrexhe çou k' on vént d' dire, ricnoxhe ki c' est des mintes.
- Rastrind, la, valet !
- Rastrind, valet, rastrinde ! — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- Vos m' diroz kécfeye : "ene sacwè d' djinti, don, di dmander ça!". Oyi, hê, rastrind ! — Chantal Denis, Dji vôreu qu’i ploureut, p. 43 (fråze rifondowe).
- Rastrind, hê, cousse, c' est totès carabistouyes — Rawete do Motî Gilliard (fråze rifondowe).
Parintaedje
candjî- rastrindaedje
- rastrindeu
- rastrindou
- rastrindance
- rastrindåve
- rastrindåjhe
- rastrindmint
- strinde; Loukîz a : « strinde »
Sinonimeye
candjîRilomêye do mot
candjîLi mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke
- Rastrind, saiss !: deus lives da Bernard Van Vynckt
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Ratournaedjes
candjîfé discrexhe
- Francès : contracter (fr), restreindre (fr)
rissaetchî çou k' i gn a (sol tåve)
- Francès : débarrasser (fr)
divni pus stroet å lavaedje
- Francès : rétrécir (fr), se rétrécir (fr)
Codjowa
candjîrastrinde
- suddjonctif prezintrece, prumire et troejhinme djins do singulî, do viebe « rastrinde ».
- I fåt k' i rastrinde ses sorteyes.