ovrer
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « operari »
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɔ.vʀe/ /ɔ.vʀɛ/ /u.vʀe/ (oyon O.OU)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɔ.vʀe/
- Ricepeures : o·vrer
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | overe |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | ovrez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | ovrans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | overnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | overrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | ovréve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | overe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | ovré |
Ôtes codjowaedjes | come mostrer |
ovrer
- (v. sins coplemint) fé ene sacwè, sovint po-z esse payî.
- Il overe del nute, nos ovrans do djoû. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Ele rimonta les efants dilé l' viye feme då prumî, ridschinda pate a pate, cora sol Dos la ki s' mame ovréve, po lyi dire ki s' popa vneut do vni. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.49 (fråze rifondowe).
- Gilbert Mottard, ancyin govierneu, pårlumintî et minisse ki scrijheut e walon, ça nd a-st ewaeré pus d’ onk, vos m' poloz croere; mins d’ abôrd, les swessante oteurs vicants k' ont-st ovré avou lu — François Nyns (fråze rifondowe).
- Li ci ki bozéve, k' i n' boze pus, mins k' i s' nåjhixhe tot-z ovrant avou ses mwins, po pleur pårti ene sacwè avou l' ci k' a dandjî — Bernard Louis, ratournant li lete sint På ås djins d' Efeze (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) bén didjerer.
- Mi stoumak overe. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) tournaedje di matires organikes sins pouri, come po fé del gote ou lever l' påsse.
- Li bire, li påsse overe. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) (mot d’ foistî) si gåter, si bîler.
- Do bwès k' overe. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (v. sins coplemint) tourner a creveures.
- Ene paroeze k' overe. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) fé avou årt ene sacwè po lyi dner l' cogne k' on vout.
- Ovrer l' manoye. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Ovrer l' fier, l' årdjint. — Motî Haust (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî- li Bon Diu ni rfuze rén å ci k’ overe
- ovrer al djournêye
- ovrer a martchî : ovrer po èn eterprijhe.
- ovrer a mwaisse : ovrer po on patron.
- ovrer a pîce ou ovrer a ses pîces : esse payî po l' ovraedje prodût et nén a l' eure.
- ovrer pol coucou : fé on måfwait ovraedje.
- ovrer a s’ conte : ovrer po lu-minme.
- ovrer come on foyon
- s’ ovrer l’ åme foû do coir
- s’ ovrer les bresses foû do coir
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjî- bouter, travayî
- (avou ene fråze di noyaedje) : hossî
- (ovrer deur) : xherbiner, greter, aimyî, trîmer, werker, arbeter
- (bouter a des ptits ovraedjes, sovint må fwaits et sins grand wangnaedje) : tchicter, tchipoter, wachoter, brishôder
Contråve
candjîOrtografeyes
candjîRatournaedjes
candjîfé ene sacwè po esse payî
- Arabe : 3amala = عَمَلَ (ar)
- Arabe marokin : khedem = خدم
- Catalan : obrar (ca)
- Almand : arbeiten (de)
- Inglès : to work (en)
- Espagnol : trabajar (es), obrar (es)
- Francès : travailler (fr), ouvrer (fr) (vî mot), œuvrer (fr)
- Itålyin : lavorare (it)
- Neyerlandès : werken (nl)
- Sicilyin : travagghiari (scn)
tournaedje di matires organikes sins pouri, come po fé del gote ou lever l' påsse
si gåter, si bîler (tot djåzant d' bwès)
- Francès : travailler (fr), se déjeter (fr)
tourner a creveures
- Francès : se fissurer (fr), se lézarder (fr)