boerler
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje patwès latén * « bragullare » (criyî) çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes; adon racuzinåve avou l' francoprovinçå « burler » (shofler timpesse, po del nive); mot cité dins l’ FEW 1 491a.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bwɛʀ.ˈle/ /bøːʀ.ˈle/ /byʀ.ˈle/ /bʀøː.ˈle/ /bøː.ˈle/ /bwɛːʀ.ˈlɛ/ /bwɛːʀ.ˈle/ /bwɛː.ˈle/ /bwɛ.ˈlɛ/ /bwaʀ.ˈle/ /bwaːʀ.ˈle/ /bwa.ˈle/ /bwaː.ˈle/ (betchfessî oe) (36 prononçaedjes)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bwɛʀ.ˈle/
- Ricepeures : boer·ler
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | boerlêye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | boerlez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | boerlans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | boerlêynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | boerlêyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | boerléve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | boerlêye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | boerlé |
Ôtes codjowaedjes | come tchicter |
boerler (v. sins coplemint)
- (criyaedje di biesse) criyî normåldimint, tot cåzant d' ene vatche, d' on vea.
- Les vatches boerlèt, cwand k' on n' les sogne nén a l' eure.
- Gn aveut les vatches ki boerlént d' soe.
- criyî foirt, copurade cwand k' ele est må prinjhe, tot djåzant d' ene såvadje biesse.
- criyî foirt, tot cåzant d' ene djin.
- Èn boerlêye nén don insi !
- I boerlêye a renairi tot l' vijhnåve.
- Li martchande di pexhons boerléve «ås mosses d' Anverse, ås belès mosses; les inglitins les harins !».
- I vont co boerler «vive Sint Elwè».
- Ces djins la, on n' direut nén k' i savèt cåzer come les djins: c' est todi hoûler, boerler, rûtyî — Émile Gilliard (fråze rifondowe).
- (pus stroetmint) criyî å moumint d' l' acoutchmint, tot cåzant d' ene feme.
- Dj' a boerlé des beas côps, li djoû ki dj' t' a metou å monde.
- esse mwais et criyî, tot cåzant d' ene djin.
- (mot d’ zolodjeye) criyî après les bixhes, å moumint del tchôde, tot djåzant d' on cier.
- Alans schoûter les ciers ki boerlèt.
- fé on foirt brut a cåze d' on bon feu, tot cåzant d' ene sitouve, tot djåzant d' ene oujhene ki toûne a fond.
- Li grosse sitouve del sicole boerléve, télmint k' on l' aveut tcherdjî.
- Di ç' tins la, t' aveus troes cwate fabrikes ki n' låtchént nén d' boerler.
-
vaetche araedjeye ki boerlêye
-
pareydimint (videyo)
-
cier ki boerlêye
-
vatches ki boerlêynut pask' on vént d' elzî prinde leu vea
Ratourneures
candjî- boerler come on vea
- boerler come ene vatche
- boerler come on cier
- boerler come on vexhåd k’ on lyi a roté so s’ cawe
- boerler come on gayet
- boerler come on fougnant
- boerler come on fô dislaxhî
- awè oyou boerler on vea mins n’ pus sawè dins ké ståve
- si on-z etind boerler on vea, c’ est k’ li ståve n’ est nén vude : dijhêye cwand k' on arive dins ene måjhon, ki les djins criyèt.
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjîcriyî après les bixhes, al tchôde
Mots vijhéns
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
candjîcriyî normåldimint, tot cåzant d' ene vatche