bodjî
Walon (Rifondou)
candjî
Etimolodjeye candjî
S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « bodjî », el pout stitchî vaici.
Prononçaedje candjî
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bɔ.ˈd͡ʒiː/ /bɔd͡ʒɛ/ /bud͡ʒiː/ /bud͡ʒi/ /bud͡ʒe/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bɔ.ˈd͡ʒiː/
Viebe candjî
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | bodje |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | bodjîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | bodjans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | bodjnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | bodjrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | bodjive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | bodje |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | bodjî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
bodjî
- (v. sins coplemint).
- aler d' ene plaece a ene ôte.
- Il est si bén scran k' i n' sait pus bodjî — D.T.W.
- C' est nén åjhey d' ovrer shijh eures sins bodjî — D.T.W.
- Ene sacwè vént do bodjî; ene biesse si winne inte les coxhetes c' e-st ene lovresse — Louis Lagauche, "Li hatche di bronze" (1937), p. 58 (fråze rifondowe).
- si leyî aler, po ene basteye sacwè.
- Li meur a bodjî.
- aler d' ene plaece a ene ôte.
- (v. sins coplemint).
- rissaetchî (si tchapea).
- ricandjî (on tecse, evnd.)
- Dji n' î bodje pus : ki ça soeye elaidî come ça.
- (viebe å prono) : Loukîz a : « si bodjî »..
- candjî d' plaece.
- fé çou ki fåt.
- I n' si vlént nén bodjî et il avént ddja rçû ene lete ; on ls åreut bôré evoye — Les crwès dins les bruwères (fråze rifondowe).
Ratourneures candjî
- i n' bodje nin erî d' leye : i dmeure todi adlé leye, i nel cwite måy.
- bodjî d' ene pate
Parintaedje candjî
Mots d’ aplacaedje candjî
- bodjî foû
- Fât dîre ki c'èst po s'loukî bièsse
Cwand c'èst k'on vint foû d'ine hôte coûr
Wice k' on-z aveût d's ovrîs timpèsse
Dè faleûr printe l'ustèye à s'toûr
Bodjî 'ne courone d'ôr foû di s' tièsse
Po-z-î mète ine canote di pèce
— Camille Gaspard.
- Fât dîre ki c'èst po s'loukî bièsse
- bodjî djus
- Kéne grande hisse vos pôrîz-vs bodjî djus des spales si, å resse d'asteure, vs avîz l'idêye del moirt — Jean Bosly, ratournant L' imitåcion d' Djezus-Cri (fråze rifondowe).
Sinonimeye candjî
Ortografeyes candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
- bogî : E117a
Ratournaedjes candjî
Pårticipe erirece candjî
bodjî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "bodjî", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.