Etimolodjeye

candjî

Tayon-bodje latén « bellus » (nozé, djinti, plaijhant).

Prononçaedje

candjî

Addjectif

candjî
singulî pluriyal
omrin bea beas
femrin padrî bele beles
femrin padvant bele belès

bea omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’  no)

  1. k’ on-z a plaijhi a loukî.
    • bea corti !
    • La on bea ome.
  2. sins nûlêye, tot djåzant do tins.
    • I fwait on bea solea.
  3. bon, k’ est bén, k’ apoite çou k’ on vout.
    • On-z a yeu ene bele samwinnes.
  4. (tot cåzant å rvier) mwais.
    • T’ as co fwait la on bea côp : waite, vla l’ rustea k’ est spiyî.
  5. bea a croxhî.
    • Les crapådes sont beles a croxhî
      Come les madones do grand Rodjî Louis Lagauche, "L' inmant", Tournai, (1947), p. 125 (fråze rifondowe).
    • On vike sins higne-et-hagnes, sins dandjî ;
      Les djins s' î veyèt co voltî ! Louis Lagauche, "L' inmant", Tournai, (1947), p. 125 (fråze rifondowe).

Ratourneures

candjî
  1. on bea côp dé on laid
  2. tot çk’ est novea est bea
  3. aveur ça d’ bea : divant l’ dijhaedje d’ ene cwålité pol sudjet.
    • Il a ça d’ bea : i n’ si vante djamåy.
  4. esse al pus bele: si margayî po saveur kî est l' pus bele

Parintaedje

candjî

Mots d’ aplacaedje

candjî

Sinonimeye

candjî

Contråve

candjî

Omofoneye possibe

candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :


Ratournaedjes

candjî
k’ on-z a plaijhi a loukî

Adviebe

candjî

bea (nén candjåve)

  1. (epolyî inte l' aidant viebe « aveur » et l' mwaisse viebe) mostere ki l' fråzlete n' overe nén come ele li divreut.
    • On a bea tuzer, ratuzer,
      Po s’ rissovni d’ çou k’ est passé,
      Li tins nos fwait piede li sovnanceJoseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.26, “Vîle air” (fråze rifondowe).
    • On-z årè bea préjhî l’ borgogne
      Ou tos les ôtes véns ki vnèt d' ôte pårt;
      Li gosse etrindjir mi cafogne,
      Ossu c' n'est nén çoula k' i m' fåt. Louis Lagauche, "L' inmant", (1947), Li briyolet, Tchanson d’on vî Hutwès, p. 143 (fråze rifondowe).

Ratournaedjes

candjî
bea