ahonti
Etimolodjeye
candjîBodje « honte », avou l’ betchete « a- » des viebes, avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes, lu-minme do vî francès « ahontir » (minme sinse).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.hɔ̃ː.ˈtiː/ /a.hɔ̃ː.tɪ/ /a.ɔ̃ː.ˈtɪ/ (H prumrece)
- (pa rfrancijhaedje) /a.ɔ̃.ˈti/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.hɔ̃ː.tɪ/
- Ricepeures : a·hon·ti
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | ahonti / ahontixh |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | ahontixhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | ahontixhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | ahontixhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | ahontirè / ahontixhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | ahontixheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | ahontixhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | ahonti |
Ôtes codjowaedjes | come prusti |
ahonti (viebe å coplemint)
- riwaitî come måhonteus.
- Fåt-st ahonti cisse djonne feye la : ele est trop cånoye. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- On n’ oize ahonti l’ ritchåd
K’ alowe ses çanses a målvå. — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « C’è-st-ine couyonåde», 1922, p.128 (fråze rifondowe).
- taper l' honte so ene sakî, traitî d' ene honteuse manire.
- Dji l' a-st ahonti dvant tot l' monde. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Dji vos l' di po vs ahonti: dins tos vozôtes, i gn a nén onk k' est comifåt ki pôrè djudjî inte ses frés. — Maurice Debatty, ratournant sint På (lijhåve vaici (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) : Loukîz a : « s’ ahonti ».
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjîriwaitî come måhonteus
Sipårdaedje do mot
candjîOrtografeyes
candjîRatournaedjes
candjîriwaitî come måhonteus
- Francès : blâmer (fr), critiquer (fr), vilipender (fr), culpabiliser (fr)
Pårticipe erirece
candjîahonti omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "ahonti".
Codjowas
candjîDobès rfondowes | ||
---|---|---|
ahonti | ahontixh |
- Do viebe «ahonti»
- indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece
Addjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | hati | hatis |
femrin padrî | hateye | hateyes |
femrin padvant | hateye | hateyès |
ahonti omrin
- riwaitî come måhonteus.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- k' on-z a tapé l' honte dissus, k' on-z traitî d' ene manire honteuse.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.