distrure
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « dēstruō » fwait del betchete «de-» (“dis”) + struō (“dji basti”), çou ki dene on mot avou l’ betchete « dis- » des viebes avou l’ betchete « dis- » di disfijhaedje des viebes ey avou l’ cawete di codjowaedje « -re » des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /dis.ˈtʀyːʀ/ /dys.ˈtʀyːʀ/ /dɛs.ˈtʀyːʀ/ /dœs.ˈtʀyːʀ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /dis.ˈtʀyːʀ/
- Ricepeures : dis·trure
Viebe
candjî| Djin et tins | Codjowa |
|---|---|
| Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | distrû |
| Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | distrujhoz |
| Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | distrujhans |
| Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | distrujhnut |
| Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | distrurè |
| Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | distrujheu |
| Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | distrujhe |
| pårt. erirece (dj’ a, vos av) | distrût |
| Ôtes codjowaedjes | come cure |
distrure
- (viebe å coplemint) mete tot(e) a ptits bokets, k' on n' såreut rmete eshonne.
- Les distrure, li feu,
Avént bea do flaxhî, bea voleur tot distrure
[…]Agnusse moussive el Mouze, rotéve sol cresse d’ on toet
Po-z aler poirter s’ cour å ci ki perixheut. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.47, “Agnuss” (fråze rifondowe). - Les djins djhèt k' c' est l' Grand Mwaisse,
Ki distrûjha l' molén— Joseph Mignolet, "Fleûrs di prétins", p.82 (1929), "Li molin dè vî Stiène" (1925) (fråze rifondowe).
- Les distrure, li feu,
- (viebe å coplemint) touwer.
- Li veye des Coperes fourit branscatêye troes longs djoûs. On broûla ses måjhones, on rviersa ses rampårs, on distrujha ses djins — Joseph Mignolet, Li Tchant di m’Tére, p. 12 (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) :
Loukîz a : « si distrure »..
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjî- (sacwès) : dismoure, remoure, dismoli, sacramenter
- (djins) : speter
- (si touwer esprès) : si mete a fén, fé l' fén d' lu, fé måleur si s' coir, fé måluzance si s' coir, Loukîz a : « si mete a fén »
