Etimolodjeye

candjî

Bodje «dispouye» avou l’ cawete di codjowaedje «  » des viebes.

Prononçaedje

candjî
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) dispouye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) dispouyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) dispouyans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) dispouynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) dispouyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) dispouyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) dispouye
pårt. erirece (dj’ a, vos av) dispouyî
Ôtes codjowaedjes come waitî

dispouyî

  1. (viebe å coplemint) (mot d’ mangon) rissaetchî l' pea (d' ene biesse).
    • On a dispouyî on lapén po l' dicåce.
  2. (viebe å coplemint) prinde (tot çou k' ene sakî a).
    • I n' vént måy chal ki po m' dispouyî. D.T.W.
    • Cisse tchimijhe a tchabot et ç' bea rôlié djilet?
      I fåt ki vos åyoxhe dispouyî kék' Inglès!André Delchef, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, «Li galant de l'siervante», p.45 (fråze rifondowe).
  3. (viebe å coplemint) prinde foû des tchamps (les dinrêyes d' awousse).
    • Dj' a. D.T.W. do bea scweron. D.T.W.
    • E n' semant rén, on n' dispouye rén.
  4. (viebe å coplemint) fé tchaire les foyes d' èn åbe.
    • Est ç' li vî pemî Ki sint l' vint d' angoxhe Kel va dispouyî, Passer dins ses coxhes. Jean Guillaume (fråze rifondowe).
  5. (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « di ») rissaetchî ene sacwè a ene sakî.
    • Sol coûsse d' èn an, li ptit djårdén
      Fourit dispouyî d' totes ses poupêyes,
      Po-z î mete des fenès pinsêyes,
      Des dåliyås, des cwarantins Louis Lagauche, "Les belès-eures" (1928), p. 70.
  6. (viebe å prono) :  Loukîz a : « si dispouyî »..

Parintaedje

candjî

Sinonimeye

candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : S117

Ratournaedjes

candjî
rissaetchî l' pea;  Loukîz a : « peler »
fé tchaire les foyes d' èn åbe