transi
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén "transire" (« aler houte di »).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /tʀã.si/
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | transi / transixh |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | transixhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | transixhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | transixhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | transirè / transixhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | transixheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | transixhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | transi |
Ôtes codjowaedjes | come prusti |
transi (v. sins coplemint)
- aveur peu k' i n' åye arivé åk tot ratindant ene sakî, ene sacwè.
- Dji transi todi, c' est l' vraiy; dji pinse k' il est pus tård k' i n' est. — Roger Viroux (fråze rifondowe).
- Intrez, di-st ele Catrene, i gn a pont d' må ki vs soeyoxhe la; dji transixhéns ddja. — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- tronner d' sogne.
- Dji contéve ki l' tcherete l' aléve sipråtchî, dji transixh todi tote. — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
- On transit todi po ses efants. — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- aveur foirt froed.
- Dji transixh tot. — Motî Haust (fråze rifondowe).
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjî- si formagnî, si cmagnî l' sonk si wôrmagnî, si tracasser, s' endè fé, si fé do mwais sonk, si fé del bîle, esse el five, esse dins l' angoxhe, esse dins les [transes]], èn fé pont d' bén, esse transmouwé, esse emayî, esse ås cwate cints côps
Fås amisse
candjî- li francès "transir" n' a nén li mwaisse sinse di "ratinde".
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- transi : R13
Li mot n’ est nén dins : E203
Ratournaedjes
candjîaveur sogne tot ratindant
aveur foirt froed
- Arabe marokin : i transixh di froed krem bel-berd = كرم بالبرد
- Inglès : to be chilled to the bone (en)
- Francès : transir (fr) (de froid)
Pårticipe erirece
candjîtransi omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "transi".
Addjectif
candjîtransi omrin
- tote rafroedeye tot cåzant d' ene djin.
Sinonimeye
candjîCodjowa
candjîtransi | transixh |
transi
- indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
- Dji transi todi, c' est l' vraiy; dji pinse k' il est pus tård k' i n' est. — Roger Viroux (fråze rifondowe).