Etimolodjeye 1

candjî

Bodje « tûte » (suçote) avou l’ dobe cawete « -ler » des viebes.

Prononçaedje

candjî
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) tûtele
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) tûtlez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) tûtlans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) tûtelnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) tûtelrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) tûtléve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) tûtele
pårt. erirece (dj’ a, vos av) tûtlé
Ôtes codjowaedjes come shofler

tûtler

  1. (viebe å coplemint) boere golafmint.
    • Il ont tûtlé tote li botaye.
    • Il ont tûtlé ås espôrts tote li shijhe Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece, a «espôrt» (fråze rifondowe).
    • Mins on tûtléve ôte tchoi k’ del bire,
      Et sins esse gote èn ebusti Tchåle,
      T’ esteus pé k’ èn assoti ! Henri-Joseph Raxhon (fråze rifondowe).
    • Matante tûtléve cobén on verkin cwand si amagnî fjheut plantchî Philippe Maudoux (fråze rifondowe).
    • Gn a ene sôre di grosse éndjole ki va tûtler t' sonk come on picron— David Blaude, Li Rantoele, l° 106 p. 7.
  2. boere al botaye.
    • Cwand dji di «prinde ene pinte», c’ est po radoûci l’ cayet, a môde d’ ufinmisse, ca voci, on vs sieve ene botaye, et vos n’ avoz k’ a tûtler Lucyin Mahin, (ratournant Christiane Blanjean).
  3. (v. sins coplemint) haetchî so ene tûte, tot djåzant d' on påpåd.
  4. (pa stindaedje do sinse) (v. sins coplemint) haetchî so ene pupe.
    • I saetcha foû del taxhe di s' sårot ene pupe et del toubak; londjinnmint el boura; londjinnmint, i l' esprinda; londjinnmint, i tûtla disk' a tant ki des grossès waplêyes endè vnénxhe foû Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
Sinonimeye
candjî
Parintaedje
candjî

tûtleu

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : E165, S109, R13
Ratournaedjes
candjî
boere golafmint  Loukîz a : flûter
boere al botaye
  •   Francès : boire au goulot (fr), boire à la bouteille
sucî po on påpåd
sucî ene pupe

Etimolodjeye 2

candjî

Mot-brut « tûte#Walon 2 » (brut d' clacson)

Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) tûtele
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) tûtlez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) tûtlans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) tûtelnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) tûtelrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) tûtléve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) tûtele
pårt. erirece (dj’ a, vos av) tûtlé
Ôtes codjowaedjes come shofler

tûtler (v. sins coplemint)

  1. (mot des otos) fé aler l' clacson d' ene oto, li sounete d' on tram.
  2. (muzike) shofler dins èn instrumint d' muzike å vint.
    • I tûtlént a nonne po rapeler les djins po dinner Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
    • Å docsal, les ôres tûtlèt on côp ou deus po sayî André Henin (fråze rifondowe).

Notule d’ uzaedje

candjî

Po l' coirnaedje d' ene oto, on sieve purade «tûter»

Sinonimeye
candjî

coirner

Parintaedje
candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : E165, R13, S109, S117
Ratournaedjes
candjî
tûter mwint côps å clacson  Loukîz a : tûter