piker
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « picus » (vert betche-bos) (avou les rîles di scrijhaedje do son K) avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /pi.ˈke/ /pi.ˈkɛ/ /pi.ˈkiː/ /pœke/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pi.ˈke/
- Ricepeures : pi·ker
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | pike |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | pikez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | picans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | picnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | picrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | pikéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | pike |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | piké |
Ôtes codjowaedjes | come viker |
piker
- (viebe å coplemint) djonde ene sakî, ene sacwè avou on pondant cayet.
- (viebe å coplemint) (mot d’ zolodjeye) stitchî on dår dins l' pea, tot djåzant d’ èn inseke, d' on sierpint.
- N' crindoz nén l' infleure
D' ene grosse wesse ki vs picreut
Åjheymint on l' edeure
Vs n' avoz k' po nouv moes
— François Barillié, divins Li camarad′ dè l'joie, 1852 (fråze rifondowe).
- N' crindoz nén l' infleure
- (viebe å coplemint) (mot d’ medcén) (camaerådreçmint) diner on rméde, èn eploctaedje avou ene sirinke.
- (v. sins coplemint) (cronolodjeye) si mostrer houte del roye do cir, tot djåzant do solea.
Ratourneures
candjî- piker s’ tiesse
- Portant, viè saze cint cwarante troes,
I veyît leu deujhinme pont d’ pire,
Fruzi mågré ses deus cints ans,
Et ci-la k’ esteut si pezant
Pica s’ tiesse el gofe Sitinbire !— Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.12, “Li Bonne Chance fait tot” (fråze rifondowe).
- Portant, viè saze cint cwarante troes,
Parintaedje
candjî- picant, pike, pipike
- picaedje, pikeu, pica, pikeure
- pikete
- picot, picoter, picoteuse
- piket, picter
- picron
- ripiker, ripicaedje
Sinonimeye
candjîOrtografeyes
candjîRatournaedjes
candjîfé moussî ledjirmint ene pondante sacwè
stitchî on dår dins l' pea (inseke...)