berdeler
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje gayel « brito » (djudjmint) avou avou rbetchfessaedje do R et vuzlaedje t>d (minme tayon-bodje ki brete), avou l’ dobe cawete « -ler » des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /bɛʀ.dɛ.ˈle/ /bɛʀ.dɛ.ˈlɛ/ /bɛʀ.dœ.ˈle/ /bɛ.ˈdle/ /bɛ.ˈdlɛ/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /bɛʀ.dɛ.ˈle/ aschoûtez lu
- Ricepeures : ber·de·ler
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | berdele |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | berdelez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | berdelans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | berdelnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | berdelrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | berdeléve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | berdele |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | berdelé |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
berdeler
- (v. sins coplemint) cåzer bråmint, et po n’ nén dire grand tchoi.
- Il est todi a berdeler po n’ rén dire. — D.T.W.
- Pus k’ on påle, pus k’ on-z a soe ! Et come i berdelnut bråmint, c’ est åjhey a comprinde ki les tournêyes ès shuvnut ! — Jean Goffart (fråze rifondowe).
- Les poyes ki grevissént dins les broûs do fossé, dimornut ene munute a djoke, pu ele si metnut a berdeler come des canletes e sôrtant d’ messe. — Willy Bal (fråze rifondowe).
- (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « so », « dissu ») cåzer po mostrer k’ on n’ est nén binåjhe.
- Leyîz l’ berdeler, cwand i nd årè s’ sô, i s’ tairè. — D.T.W.
- I criyive, i djuréve, i berdeléve dissu tot çk’ ele fijheut. — Josée Mathot (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) fé des rprotches a (ene sakî).
- Dji vos vou berdeler et nén vos aschoûter. — Julos Beaucarne (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) cåzer tot repetant (des paroles k’ on n’ comprind nén).
- Li pere Abbasse arivéve did l’ ôte des costés, etot berdelant s’ litaneye. " Måle were !, måsseye aiwe !, troyreye di bôjhe !, pouri tins d’ guernouyes ! ". — Lucyin Mahin, Eviè Nonne (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) dire (des paroles k’ on n’ comprind k’ a mitan).
- Dj’ a vnou avou l’ pus djonne di mes gaméns po vey s’ i gn åreut nén pa des côps èn ôte pitit Walon k’ on pôreut berdeler sacwants mots avou lu e nosse lingaedje. — Lucyin Mahin, Eviè Nonne (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjîParintaedje
candjîSinonimeye
candjî- (cåzer bråmint): Loukîz l’ motyince : cåzer bråmint
- (dire des paroles k’ on n’ comprind nén) : chamårder, Loukîz l’ motyince : cåzer ene langue k’ on n’ comprind nén
Sipårdaedje do mot
candjîw. do Coûtchant, Basse Årdene, w. do Mitan
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : E165
Ratournaedjes
candjîcåzer bråmint Loukîz a : Motyince:cåzer bråmint/walon
cåzer tot fjhant des rprotches a ene sakî
- Francès : gronder (fr), faire des reproches (fr) (à), faire la leçon (fr) (à)
cåzer on lingaedje k’ on n’ comprind nén Loukîz a : Motyince :cåzer ene langue k’ on n’ comprind nén/walon
- Almand : to faseln (de)
- Francès : baragouiner (fr)
Prononçaedje
candjî- AFE : /bɛʁdle/
Viebe
candjîberdeler