ashir
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « assidere » (minme sinse).
Prononçaedje
candjî(ashir & ashide)
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.ˈsiːʀ/ /a.ˈʃiːʀ/ /a.ˈʃiʀ/ /a.ˈsiː/ /a.ˈʃiːt/ (betchfessî sh)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.ˈʃiːʀ/ (waire u nén prononcî insi å 20inme sieke)
- Ricepeures : nén rcepåve
Viebe
candjî| Djin et tins | Codjowa |
|---|---|
| Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | ashî |
| Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | ashioz / ashidoz |
| Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | ashians / ashidans |
| Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | ashidnut |
| Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | ashirè |
| Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | ashieu / ashideu |
| Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | ashide |
| pårt. erirece (dj’ a, vos av) | ashî / ashiou |
| Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
ashir
- (viebe å coplemint) mete li drî d' ene djin so ene tcheyire, ene plantche evnd, les djnos ployî di scwere.
- Il ont-st ashiou l' vî pa so les tcheyires di dvant.
- Dji prind des bagns al wapeur d' aiwe bolante,
Groumiant les dints tos les côps ki dj' m' ashî — Jacques Bertrand (fråze rifondowe). dins «Lolote (tchanson»}}
- astoker ene sacwè podbon.
- Li manoye di Lidje Modele:fourit ashiowe viè 1720, po n' pus waire bodjî disk' al Revolucion francesse — Nicolas Lequarré (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) :
Loukîz a : « s’ ashir ».
- Mètans-n’ à tauve èchone,
Achidoz-vos d’lé mi,
Choûtoz ça come i tone,
Vos-èstoz mia vêci.
Poqwè tron.ner come ça ?
Vos p’loz yèsse sûr qui d’mwin,
Dj’îrè uker vosse pa,
Po lî d’mander vosse mwin
— Chantal Denis.
- Mètans-n’ à tauve èchone,
Parintaedje
candjî- ashidaedje / ashiaedje, ashida / ashia, ashyinne
- rashir, rashidaedje / rashiaedje, rashideu / rashieu, rashidrece
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
