Walon (Rifondou) candjî

Etimolodjeye candjî

Do viebe « schoûter » avou l’ betchete « a- » d’ aprepiaedje des viebes çou ki dene on mot avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes (po les sinses diferins do simpe « schoûter »).

Viebe candjî

Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) aschoûte
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) aschoûtez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) aschoûtans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) aschoûtnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) aschoûtrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) aschoûtéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) aschoûte
pårt. erirece (dj’ a, vos av) aschoûté
Ôtes codjowaedjes come bouter

aschoûter (viebe å coplemint)

  1. aprepyî dilé (ene sakî) po mî ôre çou k' ele dit.
  2. (mot d’ medcén) (noûmot pa stindaedje do sinse) schoûter avou ene aschoûtrece.
    • Vloz aschoûter l' cour et m' dire çou ki vs oyoz ?
  3. ôre eyet prinde asteme a çou k' on-z ôt.
    • Aschoûtez çki dj' vos va dire.
    • Dji vos vou berdeler et n' nén vos aschoûter Julos Beaucarne (fråze rifondowe).
    • Les djins di ç' costé ci, i les fåt aschoûter : des côps c' est co bén vraiy, des côps, c' est des mintreyes Julos Beaucarne (fråze rifondowe).
    • O ! aschoûte bén: «si ti vleus, saiss,
      Ti pôreus bén esse ttossu crås k' mi», respond i l' tchén Léon Bernus, ratournant Jean de Lafontaine (fråze rifondowe).

Notule d’ uzaedje candjî

dins l' Coûtchant walon, "aschoûter" a dvou rmagnî ene erîlêye cogne "*èscoûter", ca l' mot est siervou come li simpe "schoûter", ki n' î egzistêye nén.

Parintaedje candjî

aschoûtaedje, aschoûtrece

Sipårdaedje do mot candjî

Ortografeyes candjî

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes candjî

aprepyî po schoûter
schoûter a l' aschoûtrece

Sourdants candjî

Sinonimeye avou "schoûter" : Sujet:Xkp5cgpoaxgrtzsy