ä

Scrijha latén

Alfabet latén

a

b

c

d

e

f

g

h

i

j

k

l

m

n

o

p

q

r

s

t

u

v

w

x

y

z

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

X

Y

Z

Lete A avou des faflotes

Áá Àà Ââ Ää A̧a̧ Ãã Āā Ăă Ȧȧ Ảả Åå A̋a̋ Ǎǎ A̍a̍ Ȁȁ A̐a̐ Ȃȃ A̓a̓ Ạạ A̤a̤ Ḁḁ Ąą A̭a̭ A̰a̰ A̱a̱ A̲a̲ A᷎a᷎ Ⱥⱥ ᶏ Á̧á̧ Ạ́ạ́ Á̤á̤ Ą́ą́ Á̱á̱ À̧à̧ Ạ̀ạ̀ À̤à̤ Ą̀ą̀ À̱à̱ Ấấ Ầầ Â̧â̧ Ẫẫ Ẩẩ Ậậ Â̤â̤ Ą̂ą̂ Â̱â̱ Ä́ä́ Ä̀ä̀ Ä̂ä̂ Ä̃ä̃ Ǟǟ Ä̌ä̌ Ạ̈ạ̈ Ą̈ą̈ Ä̱ä̱ Ã́ã́ Ã̀ã̀ Ã̂ã̂ Ã̌ã̌ Ã̍ã̍ Ạ̃ạ̃ Ą̃ą̃ Ā́ā́ Ā̀ā̀ Ā̂ā̂ Ā̆ā̆ Ā̊ā̊ Ā̌ā̌ Ạ̄ạ̄ Ā̤ā̤ Ą̄ą̄ Ā̱ā̱ Ắắ Ằằ Ẵẵ Ẳẳ Ặặ Ă̤ă̤ Ǻǻ Å̂å̂ Ą̊ą̊ Å̱å̱ Ǎ̧ǎ̧ Ą̌ą̌ A̤̍a̤̍ Ȧ́ȧ́ Ǡǡ Ą̈̀ą̈̀ Ą̈̂ą̈̂ Ą̈̌ą̈̌ Ą̄́ą̄́ Ā̱́ā̱́ Ą̄̀ą̄̀ Ā̱̀ā̱̀ Ą̄̂ą̄̂ Ā̱̂ā̱̂ Ą̄̌ą̄̌

Ôtès letes

Ɑɑ Ꞛꞛ Ꞵꞵ Ꝯꝯ Ðð Ɖɖ Ꝺꝺ ẟ Əə Ɛɛ Ꝫꝫ ꭡ Ⅎⅎ Ꝼꝼ ɸ ⱷ Ɣɣ Ᵹᵹ Ƣƣ Ꜧꜧ Ƕƕ Ⱶⱶ Ɩɩ Kʼĸ ƛ Ŋŋ ᴖ ᴗ Ɔɔ Ꞷꞷ ꭥ Ꞝꞝ Ȣȣ Ꝛꝛ Ʀʀ Ꞃꞃ Ꝝꝝ ꭅ Ꞅꞅ Ʃʃ Ꝭꝭ ẞß Ꞇꞇ Þþ ꭐ Ʊʊ Ꞟꞟ ꝸ Ʋʋ Ỽỽ Ꝩꝩ Ƿƿ Ꭓꭓ Ȝȝ Ꝣꝣ Ʒʒ Ꜫꜫ Ꜭꜭ Ꜯꜯ Ƨƨ Ƽƽ Ɂɂ ǀ ǁ ǂ ǃ ʘ Ꜣꜣ Ꜥꜥ

Pitites grandès letes

ᴀ ʙ ᴃ ᴄ ᴅ ᴆ ᴇ ⱻ ꜰ ɢ ʛ ʜ Ɪ ɪ ᵻ ᴊ ᴋ ʟ ᴌ ᴍ ꟺ ɴ ᴎ ᴏ ᴐ ꭥ ᴘ ʀ ᴙ ʁ ᴚ ꭆ ꝶ ꜱ ᴛ ᴜ ᵾ ᴠ ᴡ ʏ ᴢ ᴣ ᴁ ɶ ᴕ

Lete

pitite lete	grande lete
ä U+00E4	Ä U+00C4

ä

1. pitite lete latene a avou on trema.

Walon (viye rifondowe)

Etimolodjeye 1

Lete latene a avou on trema. Ci scrijhaedje la a stî abandné avou l’ disfaflotaedje e Rfondou.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /a/ /ɛ/

Lete

pitite lete	grande lete
ä U+00E4	Ä U+00C4

ä

1. vî scrijha do betchfessî ae.
   • ämon (aemon), apwärtädje (apoirtaedje), dägn (daegne), djäne (djaene), lingädje (lingaedje), ovrädje (ovraedje), rqwerädje (rcweraedje), scrîjhädje (scrijhaedje), vilädje,…
2. vî scrijha do betchfessî oi, mins avou wårdaedje del dimeye cossoune w.
   • amwäce (amoice), apwärtädje (apoirtaedje), catwäze (catoize), cwäne (coine), cwär (coir) fwärt (foirt), mwärt (moirt),…

Etimolodjeye 2

S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « ä », el pout stitchî vaici.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /a/

Codjowa

ä

1. indicatif prezintrece, prumire djin do singulî, do viebe « aveur » / « awè ».
   • Vitmint, dj’ä dåré so l’vî Larousse di 1922 poz aprinde ki l’écuanteur, ç’ére li clintchmint k’on dène ås rês des ruwes. — Louwis Bêdjot, Li Rantoele, « Tecnikes èt mèstîs : Cåzans on pô des ruwes… », lº 1, esté 1996.
2. indicatif prezintrece, troejhinme djin do singulî, do viebe « aveur » / « awè ».
   • Èt pocwè don ‘ne gazète è walon ki gn’ä ddja télmint et mo bén fêtes ådzeu do martchi ? — S. Quertinmont, Li Rantoele, « Li Ranteule : paski pocwè ? », lº 1, esté 1996.