tchôdyî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

Bodje « tchôd » avou l’ dobe cawete « -yî » des viebes.

Prononçaedje

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /t͡ʃoː.ˈdjiː/ /t͡ʃoː.ˈdji/ (betchfessî ô, halcrosse rîlêye)
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /t͡ʃõ.ˈdjiː/
• Ricepeures : tchô·dyî

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	tchôdeye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	tchôdyîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	tchôdians
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	tchôdeynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	tchôdeyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	tchôdyive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	tchôdeye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	tchôdyî
Ôtes codjowaedjes	come tcheryî

tchôdyî (v. sins coplemint)

1. (mot d’ zolodjeye) ricweri l' måye, tot djåzant d' ene lexhe, d' ene cavale, et ds ôtès biesses ås tetes.
   • Gn a nosse lexhe ki tchôdeye.
   • No tchene tchôdeye co; i nos l' fårè resserer — Brigitte Hosslet, Ferme et Elevage à Fraire (fråze rifondowe).
2. (mot d’ meteyo) lure tchôdmint, tot djåzant do solea.

Parintaedje

• tchôdiaedje
• Loukîz a : « tchôd »

Sinonimeye

ricweri l' måye

• esse al tchôde, esse a tcholeur
• tchôdler

lure foirt, do solea

• tchåfer
• taper
• pingnî

Mots vijhéns

(esse al tchôde po des ôtès aclevåvès biesses)

• torler / toryî
• gadler
• veråter
• beroter
• råwter, esse a råwe
• aler å måye, å gayet / å torea, å bok
• (honteuzmint) aler al dicåce des gades

Ortografeyes

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• tchôdyî : O102
• tchôdyi : C8, C13, O2
• tchaudyî : O4

E rfondou walon :

• tchôdyî : R10 ^(lére)

Li mot n’ est nén dins : R13

Ratournaedjes

ricweri l' måye

• Francès : être en rut ^(fr), être en chaleurs ^(fr)

Pårticipe erirece

tchôdyî (nén candjåve)

1. Pårticipe erirece do viebe « tchôdyî ».
   • Nosse lexhe a tchôdyî dipus d' ût djoûs.