souker
Etimolodjeye
candjîEtimolodjeye nén seure. Kécfeye d’ on mot brut sok, souk, suk, motoit minme soû et souhe (mot brut po fé rescouler ene biesse) ; mot cité dins l’ FEW 12 507b. Kécfeye racuzinåve avou l’ occitan « suc » (copete del tiesse) ; mot cité dins l’ FEW 13/2 399b.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /su.ˈke/ /sy.ˈke/ /sy.ˈkɛ/ /sy.ˈkiː/ /su.ˈkiː/ /zu.ˈɡe/ /zu.ˈɡiː/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /su.ˈke/
- Ricepeures : sou·ker
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | souke |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | soukez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | soucans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | soucnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | soucrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | soukéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | souke |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | souké |
Ôtes codjowaedjes | come viker |
souker (å prono : si souker)
- (v. sins coplemint) diner åjheymint des côps d’ tiesse, tot djåzant d’ on berå, d’ ene gade.
- Dj’ ans on berå ki souke: n’ intrez nén e paxhi.
- Des gruzlins tocnut ås cwåreas Pacô, l’ bijhe souke come on berå.
- (pa stindaedje do sinse) tot djåzant d' ene djin.
- La dvins, dji flaxhe, dji dåre, dji souke,
Et dj' sins l' exhowe e m' cour brotchî !— Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 123, "Quî dj’ so" (fråze rifondowe).
- La dvins, dji flaxhe, dji dåre, dji souke,
- (v. sins coplemint) (imådjreçmint) cåzer waeraxhmint, sins tuzer, et tchoker les djins.
- Dimefyîz vs des linwes k’ ont stî trimpêyes dins l’ souke ; a ene douce alinne, våt mî, sovint, ene sakî ki souke. — Henri Pétrez (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) bouxhî (so ene sakî) d’ on côp d’ tiesse.
- (viebe å coplemint) diner des côps d’ coines.
- Li vatche m’ a souké on fameus côp.
- (viebe å coplemint) potchî (ene frumele).
- (viebe å coplemint) mete (ene feme) ecinte.
- Elle a stî soukêye d’ ene bele manire.
- (mot d’ djeu) fé rescouler li pîce di l’ ôte djouweu å djeu d’ boutchon.
Ratourneures
candjî- souker moirt : bouxhî (so ene sakî) pol touwer (dins des fråzes di mançaedje).
- Torade, dji t’ va souker moirt !
- c’ est todi les pus laids boks ki soukèt les pus belès gades : dijhêye a ene sakî k’ a agritchî ene bele feme.
Parintaedje
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- souker : R13
Ratournaedjes
candjîdiner åjheymint des côps d’ tiesse
cåzer waeraxhmint
- Francès : être cinglant, poignarder (fr)