stramer
(Redjiblé di si stramer)
Cogne prumrece (dirî voyale) |
Dispotchaedje (dirî cossoune) |
Divanceye voyale (dirî cossoune) |
---|---|---|
stramer | sitramer | estramer |
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « stramen » (strin), avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /stʀa.me/ /stʀa.mɛ/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /stʀa.me/
- Ricepeures : stra·mer
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | strame |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | stramez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | stramans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | stramnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | stramrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | straméve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | strame |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | stramé |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
stramer
- (v. sins coplemint) (vî mot) fé do stramé, tot leyant tchaire håre et hote do fén strin sol diele.
- (viebe å coplemint) (stindaedje sol minme mouvmint) leyî toumer (do strin, do four, des ptitès sacwès) a håre et a hote, sins î prinde asteme.
- Il a stramé tote si axhlêye di trimblene, témint k' il aveut l' tiesse ôte pårt. — Motî d’ Djivet (fråze rifondowe).
- Il a stramé tos ses papîs. — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- Et come on laireut stramer les aweyes d' on canibustea, d' ådzeu, il ahuzèt-st al valêye — Henri-Joseph Raxhon (fråze rifondowe).
- Cint savants dvront ramexhner Çou k' on sot a vlou stramer — Jean-Simon Renier (fråze rifondowe).
- Des dijhinnes di ptits coirs, des cis discwårtulés, des cis mesbridjîs ou strupyîs, sont stramés pattavå l' pazea, pates e l' air, betch å lådje. — Georges Pècheur (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) (pa stindaedje do sinse) fé cnoxhe (ene novele) pattavå.
- Ça n' tådjrè waire do esse sitramé tos costés. — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- Nos eralans e nosse Djeruzalem, e nosse måjhon Po tchanter l' Boune Novele, li stramer po tertos ! — Roger Viroux (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) : Loukîz a : « si stramer ».
- esse metowe d' on costé e d' l' ôte, dins on payizaedje.
- Siermints d’ amour fôrmèt ene tchinnete,
K’ ene seule piele schipe al respounete,
Les ôtes pieles si stramèt avou,
Bea sondje rompou !— Martin Lejeune, "L’ôrlodje du l’amour" (fråze rifondowe). - Gn aveut ene coulêye di Djivet ki ç' n' esteut k' taenreyes, totes sitramêyes li long d' l' Aiwe di Houye. — Lucyin Mahin.
- Siermints d’ amour fôrmèt ene tchinnete,
- esse kinoxhou pattavå, tot djåzant d' ene novele.
- C' est on djoû d' nôvimbe å ptit matén ki l' novele s' a stramé dins tot l' viyaedje. — André Henin (fråze rifondowe).
- rascovri les teres, tot cåzant des aiwes.
- Dinltins, divant k' on n' dresse les digues, tocô ki les aiwes montént, ele si stramént pattavå les voyes et les rouwales — Louis Pierrard (fråze rifondowe).
- esse metowe d' on costé e d' l' ôte, dins on payizaedje.
- stårer
- I m' a stramé deus côps dvant l' gôl. — Lucyin Mahin, ramexhnaedje.
Parintaedje
candjî- stramé, stramêye
- strame (di strime et strame)
- stramaedje, strameu, strama
- ristramer, kistramer
- stramler
Sinonimeye
candjî- (leyî toumer a håre et a hote) : stårer, spåde, spårpiyî, såyî, cossåyî, kissemer.
- (fé cnoxhe tot costé) : stårer, kissemer
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
candjîleyî toumer a håre et a hote
- Arabe marokin : شطّط (ary) = che66e6
- Francès : éparpiller (fr), répandre (fr), disséminer (fr)