pate
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje vî francike * « patta » (dizo do pî).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pat/ (minme prononçaedje pattavå)
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
pate | pates |
pate femrin
- mimbe d' ene biesse (såf li ci d' on tchvå po s' mwaisse).
- Li vea s' cassé ene pate — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Ir al nute, tot rivnant d’ so les tiers, ene loumrote mi shuva disk’ å crucifis. Sene di måleurs ! Tot rintrant cial, dji m’ trebouxha dvins les pates d’ on noer tchet ; di wice vineut i, ç’ laid rowe la ?... — Joseph Mignolet, « Li tchèsturlinne dèl Bèle Rotche, 1922, p.24 (fråze rifondowe).
- On-z oendeut les pates do tchet avou do boure po l' mete a l' ouxh li prumî côp; i letche ça et i rvént — JJGbi (fråze rifondowe).
- Pocwè k' les lives ont les pate di drî pus longues ki les cenes di dvant ? Po n' nén spotchî leus rostons.
- I côpe les cwate pîs do coshet, nén les pate, et l' cushet si boute a cori so les burtons d' ses pates Modele:JOsl
- (rabaxhanmint) dibout do mimbe d' ene djin.
- mwin.
- Rissaetche tes mannetès pates di m' coir.
- Dji lyi råye si filet foû di s’ pate — Jean Rathmès (fråze rifondowe).
- djambe.
- bodje d' ene pate, dji t' casse l' ôte|bodje d' ene pate, dji t' casse l' ôte.
- mwin.
- côp.
- Cwand dj' va rariver, dj' årè troes sôres di tchås: del grogne, del gueuye et del pate. — Gaston Lucy (fråze rifondowe).
- (mot d’ boskiyon) dizo d' èn åbe.
- Dins les hestreles, cwand t' abates et k' i gn a ene pitite divant et k' ele ridjiblèt, gn a des côps kel pate monte hôt, hin — Lucyin Mahin (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî- pate a pate
- Dj' oya nd aler les ôtes sol betchete di leus pîs
Tot nd alant pate a pate, onk ki n' si poléve taire
Djha, s' ele si dispiertéve, nos åréns noste afwaire — Édouard Remouchamps, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, «w:Li savtî», 77-143 (fråze rifondowe). - Drî l’ bisteu ki monte pate a pate li vî tidje do viyaedje, li hierdî aconcoistêye li hiedresse — Henri Simon, "Mès cwate moumints" (1907) (fråze rifondowe).
- Dj' oya nd aler les ôtes sol betchete di leus pîs
- a cwate pates
- Adon Clodimir ès petéve a cwate pates et fé do tchvå godet po distraire si fiyoû. — Félicien Barry (fråze rifondowe).
- so pates
- si rmete so pates, resse so pates
- I s' a abudé å lét po s' poleur rimete so pates.
- hôt so pates
- Elle esteut hôte dissu pate come on coucou d' Malene. — Arthur Masson (fråze rifondowe).
- si rmete so pates, resse so pates
- bodjî d' ene pate
- pate di makêye : dijhêye a po onk ki leye schiper ene sacwè foû d' ses mwins.
- fé l’ pate ås grawes (so ene sacwè) : el haper.
- End a k' ont fwait l' pate ås grawes so li spågne di leus camaerådes.
- pate å talon
Parintaedje
candjî(minme sourdant etimolodjike)
Mots d’ aplacaedje
candjî- cwate-pates
- pate-di-cok (fleur) (!!! a-z aveuri)
- pate-di-leu (fleur) : fr lycopode lb Wolleffouss. Crexhe ås frexhes plaeces, yebes ås malådeyes
- pate-d'-åwe / pate d' åwe
Sinonimeye
candjîPwaire minimom
candjîpåte (dizeu d' ene dinrêye, avou les grins)
Ortografeyes
candjîRatournaedjes
candjîmimbe d' ene biesse