pårtaedjî
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « pars » (« pårt »), did la li francès « part » avou li avou l’ cawete « -age », did la li viebe (minme sinse).
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /pɔːʀ.tɛ.ˈd͡ʒiː/ /pɔːʀ.ta.ˈd͡ʒiː/ /paʀ.ta.ˈd͡ʒiː/ (betchfessî å, halcrosse rîlêye), (betchfessî ae, halcrosse rîlêye)
- (pa rfrancijhaedje) /paʁ.ta.ˈʒe/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /pɔːʀ.tɛ.ˈd͡ʒiː/
- diferins prononçaedjes : /pɔːʀ.tɛ.ˈd͡ʒiː/ /pɔːʀ.ta.ˈd͡ʒiː/ /paʀ.ta.ˈd͡ʒiː/ (betchfessî å, halcrosse rîlêye), (betchfessî ae, halcrosse rîlêye)
- Ricepeures : pår·tae·djî
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | pårtaedje |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | pårtaedjîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | pårtaedjans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | pårtaedjnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | pårtaedjrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | pårtaedjive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | pårtaedje |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | pårtaedjî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
pårtaedjî
- (viebe å coplemint) diner a tchaeke ene pårt, on boket.
- On pårtaedje les pårts. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Pårtaedjî les cwårs. — Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
- Li ci k' overe ni sondje waire nén a djuner,
Pår ki, sins rprotche, dj' a pårtaedjî m' cwatre-eures,
Avou m' planket... Båre, croe m', dji mour di fwin. — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "Bon cour ni pout minti", p.74 (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) fé cnoxhe ene sacwè.
- C' est pocwè dj' a asprové, avou les mexhons ramassés patocosté, di vos fé pårtaedjî l' admiråcion ki dj' a po ciste ome la — Marcel Van Splunter, Emile Botaye (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) viker ene sacwè eshonne.
- Li ptit Sint Djan ni pårtaedjive nén l' djoye,
Ni da Djôzef, ni do cinsî ; — Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "Li mâx d'dints", p.75 (fråze rifondowe). - A pårti d’ ådjourdu, Magrite divrè pårtaedjî s’ destinêye avou totes ces rascråwêyès djins la. — Pol Bossart (fråze rifondowe).
- Li gade, ele pårtaedje li vicaedje des pôvès djins, et elle est sogneye, miloutêye, ureuse avou zels. — Émile Gilliard (fråze rifondowe).
- Li ptit Sint Djan ni pårtaedjive nén l' djoye,
Parintaedje
candjî(minme sourdant etimolodjike)
- Loukîz a : « pårt »
Mots vijhéns
candjîdiner a tchaeke ene pårt
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
- pårtaedjî : R12
Ratournaedjes
candjîfé cnoxhe
- Francès : partager (fr), promouvoir (fr)