mouyî
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje patwès latén « molliare » (minme sinse)
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /mu.ˈjiː/ /mu.ˈjɪ/ /mɔ.ˈje/
- (pa rfrancijhaedje) /mu.ˈji/ /mu.ˈje/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /mu.ˈjiː/
- Ricepeures : mou·yî
Viebe
candjîmouyî (2inme troke) (codjowaedje)
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | mouye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | mouyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | mouyans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | mouynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | mouyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | mouyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | mouye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | mouyî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
- (viebe å coplemint) aiwî on cayet di tolminme ké likide.
- Il a sogne do mouyî ses pîs — Motî Haust (fråze rifondowe).
- C' est ene boune tere, ki l' plouve mouye sins adeuri — Pierre-Joseph Dosimont (fråze rifondowe).
- I mouyént comifåt leu doet, e l’ metant dins leu boke, pu l’ fé tourner dins ene boesse di fén souke et pu l’ sucî. — Arthur Schmitz (fråze rifondowe).
- Cwand on doet rwaitî so on motî po cweri on mot scrît foneticmint, on pout bén prinde on salivet po mouyî l’ pôce, ca on n’ a nén co fini di tourner les pådjes — Louis Baijot (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) (linwince) prononcî ene lete tot-enaiwant l' palå avou on raetchon.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- (sessouwalité) esse ebaleye tot djåzant d' ene kimere.
- (v. sins djin) ploure ledjirmint.
- Vola ene pitite plouve ki mouye — Motî Haust (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî- mouyî l’ lessive.
Parintaedje
candjîMots d’ aplacaedje
candjîSinonimeye
candjîploure ledjirmint
Mots vijhéns
candjîContråve
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes
candjîPårticipe erirece
candjîmouyî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "mouyî".
Addjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | mouyî | mouyîs |
femrin padrî | mouyeye | mouyeyes |
femrin padvant | mouyeye | mouyeyès |
mouyî omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- k' a stî mouyî.
- On mouyî drap — Motî Forir (fråze rifondowe).
- So s’ lepe rôze come ene rôze mouyeye
L’ alinne aride tot bea doûçmint— Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.135, « L’ andje dèl têre » (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî- wice k’ i fwait frexh, i fwait vite mouyî