oxhea
Etimolodjeye
candjîBodje « oxh », avou l’ cawete « -ea »
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ɔ.ʃa/ /ɔ.hɛː/ /ɔ.ʃɛː/ /u.ʃa/ (betchfessî ea), (betchfessî xh)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ɔ.ʃja/
- Ricepeures : o·xhea
-
Oxheas do coir del djin
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
oxhea | oxheas |
oxhea omrin
- (antomeye) deur boket do coir des djins et di sacwantès biesses cronzoxheyes, blanc d' coleur, ki si emantchaedje avou des pareys a lu fwait l' tcherpinte do coir (l' eskelete).
- Li tchén åreut mî inmé èn oxhea a spepyî k' ene medaye, po-z awè schapé les deus alpinisses — Henri Pétrez (fråze rifondowe).
- On s' a fotou sol bidon come troes afamés tchéns d' barakî k' årént atrapé èn oxhea, et l' lård avou — Yvon Laurent (fråze rifondowe).
- Dji m' rafiyive di magnî a rletche-doet l' oxhea cût al sope — Raymond Dambly (fråze rifondowe).
- Oyë, c'èst d'dja on bon comincemint, mins nos-avans trové co mèyeû qu' ça à l' UKT*, après avë faît on fén lon spèpiadje dë l'oucha. Ça costèyerot co branmint mwins' dë caurs èt bén mèyeû po l' planète dè rôler... à r'këlant come dès-ègrèvësses— Noer Boton l° 505, p. 24..
- (pa stindaedje do sinse) sacwè k' espaitche di fé çou k' on vôreu bén.
- Mins, n a todi èn oxhea
ki m’ tchait a spale a ç’ moumint la :
Mes vîs solés ki schapnut,
Li djoû ki s’ pied dins l’ nute
— Jacques Desmet (fråze rifondowe).
- Mins, n a todi èn oxhea
Ratourneures
candjî- Elle a ddja pixhî des oxheas Elle a ddja yeu des efants.
- ni pus awè k' li pea so ls oxheas ou n' aveur ki l' pea so les oxheas : esse foirt maigue, esse foirt mwinre.
- aveur må d' tos ses oxheas aveur må pattavå, come cwand on a l' creva.
- aveur todi må ses oxheasoxheas esse todi malåde; u si dire, si croere malåde. On dit eto: aveur todi pete u vesse.
- si restchåfer les oxheas si mete å solea. F. bronzer, prendre le soleil.
- reschandi ses oxheas si rtchåfer e coulot do feu.
- l' etermint da Matî l' Oxhea ceremoneye po rire li mårdi del dicåce (a Djudla-Mouze et ôte pårt), wice k' on fwait les cwanses d' eterer èn oxhea (do djambon) po dire ki l' tins del fiesse est houte.
- ataker on cråne oxhea po s' ruslî vey trop grand.
- ti freus bén do conter tes oxheas mançaedje.
Mots d’ aplacaedje
candjîSinonimeye
candjîdeure pårteye do coir
espaitchant etrevén
- rujhe, Loukîz a : Motyince:målåjhmince po fé åk/walon
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
candjîoxhea
Waitîz eto
candjîLijhoz l’ årtike oxhea so Wikipedia