Etimolodjeye 1

candjî

Tayon-bodje latén « murus » ‎(« mūrus ») (minme sinse)

Prononçaedje

candjî

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
meur meurs

meur omrin

  1. (mot do bastimint) bastixhaedje e-n on plan fwait di pires, di brikes, di mwelons.
  2. (djeyografeye) hôte rotche.

Ratourneures

candjî
  1. meur d’ intrufind : mur d’ inte-deus
  2. meur mitweyin : po deus vijhéns
  3. a s’ bougnî l’ tiesse å meur, a fote si tiesse å meur
  4. a fé griper ås meurs
  5. pî do meur
    1. mete å pî do meur
    2. c’ est å pî do meur k’ on voet l’ maçon
  6. i rviersêyreut on meur : dijhêye d’ on sô.
  7. i pasreut bén int li papî et l’ meur : dijhêye d’ on tene (maigue).
  8. i n’ letche nén les meurs u : i n’ est nén insi e letchant les meurs : dijhêye po on gros.
  9. ene fåve a claper å meur : a-z afitchî
  10. on traeyin a fé tchaire les meurs : grand brut, ramdam.

Parintaedje

candjî

Sinonimeye

candjî

Dizotrins mots

candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C8

Ratournaedjes

candjî
bastixhaedje di pires e-n on plan

Etimolodjeye 2

candjî
Dobès rfondowes
meur   maweur

Tayon-bodje latén « maturus » (minme sinse).

Prononçaedje

candjî

 Loukîz a : « maweur »

Addjectif

candjî
singulî pluriyal
omrin meur meurs
femrin padrî meure meures
femrin padvant meure meurès

meur omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)

  1. (botanike) presse a esse magnî, tot djåzant d’ on frut.
    • Les ceréjhes sont meures. Motî d’ Djivet (fråze rifondowe).
    • On ledjir vint caressive ses croles, coleur di swele bén meur. Henry Matterne (fråze rifondowe).
    • Li trop meur frut est rade tchamossî ou fraityî. Roger Viroux (fråze rifondowe).
  2. (mot d’ medcén) presse a trawer tot djåzant d’ on clå (abcès).
  3. (pa stindaedje do sinse)
    1. arivé a l’ ådje di råjhon, po ene djin.
      • Di çki shût, vos ndè ploz esse seure : Di vos beatés ouy tote floreyes, Dins waire di tins, seroz mareye Et s’ ritrover blete et trop meure. José Schoovaerts, ratournant Ronsard (fråze rifondowe).
    2. bén tuzé et ratuzé po on pordjet, ene idêye.

Parintaedje

candjî

Mots d’ aplacaedje

candjî

meumeure

Contråve

candjî

vert / vete

Mots vijhéns

candjî

(foirt meur) : blete, avancî

Sipårdaedje do mot

candjî

w. do Coûtchant, w. do Mitan, Basse Årdene

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C13

Ratournaedjes

candjî
presse a esse magnî, tot djåzant d’ on frut  Loukîz a : maweur

Omofoneye possibe

candjî

meure (meumeure, meure di tchén ; frut do meurî)