Etimolodjeye

candjî

S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « manker », el pout stitchî vaici.

Prononçaedje

candjî
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) manke
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) mankez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) mancans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) mancnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) mancrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) mankéve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) manke
pårt. erirece (dj’ a, vos av) manké
Ôtes codjowaedjes come viker

manker

  1. (v. sins coplemint) èn pus esse la (po ene sacwè).
    • I n aveut des tchårreyes di circonstance, mins l’ vén vénve a manker. Lu vî Sprâwe, 2011/2012, p. 9 (fråze rifondowe).
  2. (v. sins coplemint) ni nén adiercî, rater.
    • Il a manké s’ cibe.
    • On a manké l’ trén.
  3. (viebe å coplemint) rissinti del poenne cwand ene sacwè n’ est pus la.
    • Nosse tchén est moirt, i nos manke.
  4. (viebe å coplemint) nén aconter ene sakî comifåt.
    • Mins dji n' vou nin çoula, qwand dji d'vreû vinde mi cote !
      Et, sins v' måker, masseûr, dj'îrè d'lé l' scrignî
      Qu'i fêse po m' pôve vî pére on wahê bin sognî…
      Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), "A l'pwète dès incurâbes" (avri 1878), p.55.
  5. (v. å coplemint nén direk eployî avou li dvancete « di ») (sovint eployî å passé) mostere ki l' fijhaedje åreut bén polou s' passer.
    • Mins ç’ côp la, Diu do Diu ! Cwand dj’ m’ aprepia do lét
      Ki nos prindîs l’ cadåve, k’ esteut si froed, si setche,
      Dji manca do flåwi. Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.25, “Vîx Souv’nir” (fråze rifondowe).
    • Ebén, i fåt aroubi, dj' a manké do dire araedjî, do djalozer pareye veye. Joseph Mignolet, "Milionêre !" (1934), p.42 (fråze rifondowe).

Ratourneures

candjî
  1. a cwè manke : pocwè, a cwè ça sieve, po kéne råjhon.
    • A cwè manke di s’ moster rancuneus, rinde el bén pol må, c’ est l’ meyeu. Motî d’ Nivele, a « rancuneû » (fråze rifondowe).
  2. i n’ mancreut pus k’ ça : dijhaedje cwand on prind consyince k’ ene målåjheye sacwè poreut si vni radjouter a ene afwaire dedja målåjheye ; on dit eto : ça sreut l’ bouquet.

Parintaedje

candjî

Sinonimeye

candjî
rissinti del poenne cwand ene sacwè n’ est pus la

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

candjî
manker
manker di