disvoyî
Walon (Rifondou) candjî
Etimolodjeye candjî
Bodje «voye» avou l’ betchete « dis- » des viebes avou l’ betchete « dis- » di disfijhaedje des viebes ey avou l’ cawete d’ infinitif « -î » des viebes.
Prononçaedje candjî
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /dis.võ.ˈjiː/ /dis.vɔ.ˈjiː/ /dis.vɔ.ˈji/ /dis.võ.ˈjɛ/ /dys.võ.jiː/ /dœs.vɔː.ˈji/ Prononçaedje a radjouter
- prononçaedje zero-cnoxheu : /dis.võ.ˈjiː/
- Ricepeures : dis·vo·yî
Disfondowes: disvôyi, dèsvoyî, dèsvoyi, disvoyî, disvoyi, dusvôyî, dësvoûyî, dusvônyer, dusvoyè, disvwèyî, dèvwayî.
Viebe candjî
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | disvoye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | disvoyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | disvoyans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | disvoynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | disvoyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | disvoyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | disvoye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | disvoyî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
disvoyî
I. [v.c.]
1. fé candjî d' voye. On nos a disvoyî so Kano, e Nidjeria. rl a: disforvoyî. F. dérouter, détourner. disvoyî ene lete el revoyî a ene novele adresse. disvoyî ene bale (fotbale) li fé candjî d' direccion po l' ôte ekipe èn nén l' aveur, u po k' ele ni mousse nén e gôl. F. dévier le ballon.
2. fé rexhe del droete voye. I s' a leyî disvoyî pa ene feme marieye. Il a stî disvoyî k' i n' aveut pont d' ådje. Pinsez, dj' aveu leyî m' feme disvoyî on bråve ome di curé (J. Schoovaerts). rl a: dislaxhî. F. dévoyer, débaucher, pervertir, dépraver.
3. (imådjreçmint) rinde målureus. rl a: discatibuler.
II. si disvoyî [v.pr.]
1. piede si voye. I s' a disvoyî dins l' bwès, ayir a l' brune è vlant nd aler a Slinrî. F. s'égarer.
2. rexhe do droet tchmin. Ele ni frecante pus avou Leyon pask' i s' disvoye. F. se méconduire, se dévoyer.
3. taper al diloujhe, piede l' espwer, si rinde målureus. rl a: si disbåtchî, si diloujhî. F. se désespérer.
4. si mete al plouve, tot cåzant do tins. Li tins est ttafwait disvoyî; Dispu des djoûs, i ploût a rlaye (P. Maudoux). F. se gâter.
Parintaedje candjî
- disvoye
- disvoyaedje, disvoyance, disvoymint, disvoyeu
- Loukîz a : « voye »
Ortografeyes candjî
{{Orto disvoyî C9 | disvoyi = C1 | dèsvoyî = O0 | dèsvoyi = O2, dèsvoyî O0, disvôyi C13 }}
Pårticipe erirece candjî
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | disvoyî | disvoyîs |
femrin | disvoyeye | disvoyeyes |
disvoyî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "disvoyî".
Addjectif candjî
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | disvoyî | disvoyîs |
femrin padrî | disvoyeye | disvoyeyes |
femrin padvant | disvoyeye | disvoyeyès |
disvoyî omrin
1. ki n' sait pus cwè, tot cåzant d' ene djin. Il est tot disvoyî dispoy k' il a pierdou s' feme. Il esteut disvoyî djamåy, l' efant (E. Gilliard). Li viye matante sayive di tchoûler come i fåt k' on tchoûle dins des pareys cas; elle end esteut tote disvoyeye (L. Hendschel). rl a: disbåtchî (eye), disbeli (eye), dizôrné (êye), disnorté (êye), catibulé, discatibulé. F. découragé(e), dérouté(e), perdu(e), égaré, décontenancé(e).
2. mwais (tot djåzant do tins). F. mauvais, instable, abominable, déplorable.
3. (radoûcixhant mot) k' a li schite. rl a: disrindjî. F. dérangé(e).
4. hodé (êye). Dji so tot disvoyî d' aveur woeyî tote nute. F. fatigué(e).
5. k' a cwité l' droet tchmin. F. dévoyé(e).
Sustantif candjî
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | disvoyî | disvoyîs |
femrin | disvoyeye | disvoyeyes |
disvoyî omrin
- pitit(e) voleu(se), djouweu(se) di mwais toûs. F. petit délinquant.
Disfondowes: disvoyî, -îye, dusvoyé, êye.