Loukîz eto : bouwéye, bowêye.

Etimolodjeye 1

candjî

Do viebe « bouwer », avou l’ cawete « -êye ».

Prononçaedje

candjî

Pårticipe erirece

candjî
singulî pluriyal
omrin bouwé bouwés
femrin bouwêye bouwêyes

bouwêye femrin

  1. femrin pårticipe erirece (fok dins ene fråze al vwès passive), do viebe : «bouwer» (laver les lokes).
Ratournaedjes
candjî
p.er. d' on viebe valant « bouwer »

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
bouwêye bouwêyes

bouwêye femrin

  1. operåcion d’ lavaedje des mousmints.
    • Les femes alént fé leu bouwêye å lavoe.
    • - Wou esteuss, hê, twè, ptit laid mårticot, li nute passêye ? (dit-st i l’ Ivier å roytea k’ i vleut edjaler)
      - El rilavreye, ou çk’ on fwait l’ bouwêye. Anatole Marchal, Li Dérène Chîje, p. 152-153 (fråze rifondowe).
  2. totes les lokes ki sont lavêyes d’ on côp, u aprestêyes po ça.
    • Gn a ddja ene fameuse bouwêye po dmwin.
    • Dinez m’ vosse bouwêye si vos nd avoz; dji va fé ene machinêye.
    • On årè co des grossès bouwêyes s’ i djouwèt tos les djoûs å fotbal.
    • Les femes ki vnént spåmer l’ bouwêye
      A Mouze, tot gruzinant ene tchanson. Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.108, “Li Paradis des Ch’vâx” (fråze rifondowe).
    • Djans ! C’ est vos l’ pere des doze ! On s’ ripasse vos messaedjes
      Et vosse måssîte bouwêye n’ irè måy sol curaedje. Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Pasquèye », 1922, p.109 (fråze rifondowe).
    • Alez la ! Dispindoz vosse bouwêye, vos alez co fé sogne a mes colons ! Paul-Henri Thomsin, ratournant "Li vî bleu 2" da François Walthéry & Raoul Cauvin, 1980 (fråze rifondowe).
  3. poude di savon ki sieve a bouwer al machene.
    • Ass veyou li rclame pol novele bouwêye d’ Omo ?
Ratourneures
candjî
  1. esse dins ene måssîte bouwêye : esse må prins. rl a: esse dins l’ prustin. F. être dans le pétrin.
Parintaedje
candjî
Mots d’ aplacaedje
candjî
Sinonimeye
candjî
Dizotrins mots
candjî
Ortografeyes
candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
candjî
operåcion d’ lavaedje des mousmints
totes les lokes ki lavêyes d’ on côp

Etimolodjeye 2

candjî

Calcaedje do francès « buée » (minme sinse).

Sustantif

candjî
singulî pluriyal
bouwêye bouwêyes

bouwêye femrin

  1. (fizike) wapeur ki s' plake ås cwåreas.
    • Avou l' masse, gn av del bouwêye plin mes berikes.
Ratournaedjes
candjî
wapeur

bouwêye

  1. viye rifondowe, ki n’ est pus (waire) eployeye, di « bowêye »