areyî
Etimolodjeye
candjîTayon-bodje latén « aredare », pal voye do vî francès « areer » k' a pris èn ôte sins e walon.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.ʀɛ.ˈjiː/ /aʀ.ˈje/ /a.ʀɪ.ˈjiː/ (betchfessî ae)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.ʀɛ.ˈjiː/
- Ricepeures : a·re·yî
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | areye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | areyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | areyans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | areynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | areyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | areyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | areye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | areyî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
areyî
- (vî mot) (viebe å coplemint) (vî mot) måssî.
- Vos aloz areyî vosse mousseure — Motî Haust (fråze rifondowe).
- Li plouve areye bén vite on tchapea — Motî Forir (fråze rifondowe). & — Motî Haust (fråze rifondowe).
- K’ est-ç’ ki vs fwait flouwi, pôve pitite ?
Ké Djuda s’ mete a l’ apôzite,
Po-z areyî vosse coirsulet ?
— Martin Lejeune, "L’amour vint dè passer", dins « L’année des poètes » (1892), p. 230 (fråze rifondowe).
- (vî mot) (viebe å prono) si covri d' mannestés.
- S' areyî al paroeze — D.T.W.
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjîSipårdaedje do mot
candjîOrtografeyes
candjîE rfondou walon :
Ôtès ortografeyes (avou des sourdants nén rkinoxhous) :
- arié : E89E203
Ratournaedjes
candjîPårticipe erirece
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | areyî | areyîs |
femrin | areyeye | areyeyes |
areyî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "areyî".
Addjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | areyî | areyîs |
femrin padrî | areyeye | areyeyes |
femrin padvant | areyeye | areyeyès |
areyî omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- k' a stî areyî.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.