xheure
Etimolodjeye
candjîBodje francès « skura » (minme sinse), adon racuzinåve avou l' neyerlandès « schuur » et l' almand « Scheuer »; mot cité dins l’ FEW 17 140a.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /høːʀ/ /hœʀ/ /hɛʀ/ /hɔʀ/ /haːʀ/ /çœʀ/ Prononçaedje a radjouter (oyon -eure) (betchfessî xh, halcrosse rîlêye)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʃøːʀ/
- Ricepeures : nén rcepåve
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal |
---|---|
xheure | xheures |
xheure femrin
- (mot do bastimint) (mot des cinsîs) boket del cinse la k' on rintere li four et li strin.
- I s' ont astalé sol daegn del xheure.
- On bateut e l' xheure.
- I sont ki rmetèt l' grin e l' xheure.
- Gn a ostant d' bateus e l' xheure. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Tant k' å waezon, ci n' esteut pus k' ene rossete taetche k' aveut do må do rcovri les pelakes di souwêye tere, plinne di creveures, mins ossu deure ki l' daegn d' ene xheure k' on-z î åreut yeu batou å flayea tot èn ivier. — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- E l' coû di mon Marc Debatty, e l' xheure, i n aveut des sôdårds metous po coujhner po tertos — Jules Leruth (fråze rifondowe).
- Il a s' van è s' mwin, et i neteyrè s' xheure comifåt; i ramasrè s' bon grin divins l' gurnî; mins i broûlrè li strin divins on feu ki n' si distindrè måy — Nicolas Defrecheux, ratournant Sint Matî avou François Bailleux et Auguste Hock; lijhåve vaici (fråze rifondowe).
- (pus stroetmint) pitit bastimint la k' on ressere ses grins; plaece dins ene gregne la k' on mete les grins.
- Riwaitîz e l' gregne, sol xheure et sol cina.
- (industreye) grand hangår d' ene taenreye, d' ene oujhene.
- A Måmdey, tos les taeneus roistént les schoices dins des heures, ene lomêye "Al xheure di sol Fa". — Motî Scius (fråze rifondowe).
- Les xheures d' amon Tchåle ont stî råyeyes djus — Motî Toussaint (fråze rifondowe).
Ratourneures
candjî- bate al xheure et vaner a l' ouxh. :
- el Heure : no d' ene plaece di Rtene.
- Al viye Heure : no d' ene plaece di Måmdiy.
Sinonimeye
candjîOmofoneye possibe
candjî- /høːʀ/
- /hɔʀ/: xhore (usteye po trawer ou piker)
Pwaire minimom
candjîSipårdaedje do mot
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : E165
Ratournaedjes
candjîboket del cinse po les fours Loukîz a : gregne
Waitîz eto
candjîLijhoz l’ årtike xheure so Wikipedia