rimpli
Walon (Rifondou) candjî
Etimolodjeye candjî
Tayon-bodje latén « implere » avou l’ betchete « ri- » des viebes (betchete ri- nén radjoutante)
Prononçaedje candjî
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʀɛ̃.ˈpli/ /ʀɛ̃.ˈplœ/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʀɛ̃.ˈpli/
- Ricepeures : rim·pli
Viebe candjî
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | rimpli / rimplixh |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | rimplixhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | rimplixhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | rimplixhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | rimplirè / rimplixhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | rimplixheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | rimplixhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | rimpli |
Ôtes codjowaedjes | come prusti |
rimpli (viebe å coplemint)
- rinde plin.
- Rimplixhoz les veres, gårçon !
- On vere vude, el fåt rimpli, s' il est plin, fåt k' on l' vude. — Bob Dechamps (fråze rifondowe).
- Rade, il ont gripé d’ssus po lî r’cèper sès cohes,
èt lès hèpes ataquèt. Li crèstê si påhûle
si rimplih d’on grand brut. On ôt crohî lès bwès
qui s’frohèt lot toumant so lès bouhons spatés.
— Henri Simon. - El brune rimpli l' cujhene; l' estouve saetche et flameye
Tins k' l' ome puplote, påjhire, rapetaxhant, mierseu,
Ses ans yet des razans, ses espwers, ses freyeus,
Les beas, les laids moumints di tote si vicåreye
— Henri Van Cutsem, "Clairs di lune" p. 49 (fråze rifondowe).
Parintaedje candjî
- rimplixhaedje, rimplixheu
- Loukîz a : « plin »
Sinonimeye candjî
Ortografeyes candjî
Ratournaedjes candjî
rinde plin
Pårticipe erirece candjî
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | rimpli | rimplis |
femrin | rimpleye | rimpleyes |
rimpli omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "rimpli", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.
Codjowa candjî
Dobès rfondowes | ||
---|---|---|
rimpli | rimplixh |
- Do viebe «rimpli»
- indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
- kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece
Addjectif candjî
singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | rimpli | rimplis |
femrin padrî | rimpleye | rimpleyes |
femrin padvant | rimpleye | rimpleyès |
rimpli omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- plin.
- Po s’ fé cwite do måssotea hanteu, il avént apontyî, on pô dvant s’ vizite, des schåfes d’ oû rimpleyes di totes sôres d' amagnîs k' il avént metou a cure (Philippe Bauduin).