Walon (Rifondou) candjî

Etimolodjeye 1 candjî

Tayon-bodje latén « hŏdĭē » ‎(« hodie ») (minme sinse), lu-minme on spotchî aplacaedje di tayon-bodje latén « hŏc » ‎(« hoc ») tayon-bodje latén « diē » ‎(« die ») (ci djoû cial), adon racuzinåve avou l' vî francès « hui », d' wice vént l' adviebe francès aujourd'hui.

Prononçaedje candjî

Adviebe candjî

ouy (nén candjåve)

  1. li djoû k’ on-z est.
    • Nos estans ouy dimegne Motî Haust (fråze rifondowe).
    • Li djournêye d' ouy est pus froede ki l' cene d' ir Motî Forir (fråze rifondowe).
    • C’ est ouy li fiesse del pårotche.

Ratourneures candjî

  1. ouy al nute, ouy å matén
  2. ci n’ est nén po ouy : çoula n' va nén torade atoumer.
    • Dji sondje ki m' potêye si chtroumfe tote seule, mins ci n' est nén po ouy Paul-Henri Thomsin, ratournant Lès schtroumpfs èt lès bèrikes èmacralêyes, 2021, p. 17 (fråze rifondowe).
  3. pal djoû d’ ouy : e nosse tins.
  4. est-ce po ouy ou po dmwin
  5. ni rmetoz nén a dmwin çou k' vos poloz fé ouy
Mots d’ aplacaedje candjî
Sinonimeye candjî
Omofoneye possibe candjî

/yː/ : , u (ou, oudon-bén), ou (wice)

Sipårdaedje do mot candjî

w. do Levant

Ortografeyes candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes candjî

 Loukîz a : enute

Etimolodjeye 2 candjî

Dobès rfondowes
ouy   iy

Tayon-bodje latén « ŏcŭlus » ‎(« oculus ») (minme sinse)

Prononçaedje candjî

Sustantif candjî

singulî pluriyal
ouy ouys

ouy omrin

  1. (antomeye) organe ki sieve a vey clair.
    • Drovoz vos ouys, vos voeroz clair.
  2. (botanike) tot pitit djeton d’ ene plante.
Sinonimeye candjî
Ratourneures candjî
  1. ouys come ene marcote, ouys di marcote
  2. fé des ouys come des sårletes
  3. èn nén aveur ses ouys el potche
  4. ouy ki rwaite a Lidje po vey si Nameur ni broûle nén
  5. braire ses ouys foû
  6. a l’ ouy: clairmint divant tertos
  7. dizo l’ ouy di : dizo l' awaitaedje di.
Parintaedje candjî
Mots d’ aplacaedje candjî
Sipårdaedje do mot candjî

w. do Levant, w. do Mitan, Basse Årdene

Ortografeyes candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes candjî
organe ki sieve a vey clair
a l' ouy

Waitîz eto candjî

  Lijhoz l’ årtike ouy so Wikipedia