mancî

Walon (Rifondou)

Etimolodjeye

S’ i gn åreut ene sakî ki sepreut cwè åd fwait di l’ etimolodjeye di « mancî », el pout stitchî vaici.

Prononçaedje

Asteme ! Ci mot ci a on scrijha « -an- » ki n’ si prononce nén a môde di naziåle /ã/ mins /an/, çou ki respond a on scrijha Feller « -an′- ».

• AFE :
  • diferins prononçaedjes : /mansiː/ /mansi/ /manse/ /mansɛ/
  • prononçaedje zero-cnoxheu : /mansiː/

Viebe

Djin et tins	Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’)	manceye
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs)	mancîz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns)	mançans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle)	manceynut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’)	manceyrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’)	mancive
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’)	manceye
pårt. erirece (dj’ a, vos av)	mancî
Ôtes codjowaedjes	come schoircî

mancî

1. (viebe å coplemint)
   1. dire k' on va fé do må a (ene sakî).
      • Si l' etrindjir nos vént mancî, waerantixhoz, Diè, nosse patreye! — Nicolas Defrecheux (fråze rifondowe).
      • Insi, rén n' vént mancî l' påjhirté d' nos deus payis. — Lorint Hendschel, So l’ Anuti.
   2. dire k' on va pûni (èn efant).
      • Li mame a tant mancî avou: «Djel dirè a vosse papa...» — Henri Frenay (fråze rifondowe).
      • On l' a mancî d' ene dispoûslêye. — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
      • Po çou k' dj' arivéve fwèrt sovint
        Après lès lèçons d'â-matin.
        I s'mâvréve èt man'céve
        Du m' bûzer...
        — Camille Gaspard.
   3. (imådjreçmint) riloukî al copete les fondreyes tot lzî fjhant sogne.
      • Ses tourètes qu’ahoutèt tofér ine hèrlêye di flîtch’teûs prètes à l’bataye, si boutèt so l’crèstê parèye à n’binde d’adjèyants qu’ont l’êr dè man’cî les tiers — Joseph Mignolet, "Li Payîs des Sotês", 1926, p. 27.
   4. risker do fé do må a (ene sacwè).
      • L' eglijhe do 19inme sieke pinséve ki l' muzike foclorike mancive li moråle et on broûléve co les macrales ! — Charles Massaux (fråze rifondowe).
2. (v. å coplemint nén direk)
   1. (divant on viebe) bén manker di, risker di.
      • Li vint prinda dvins ene aiye et mi ptite avion mança di s' ritourner come ene boûkete. — Yvonne Gendarme (fråze rifondowe).
3. (v. sins coplemint)
   1. risker d' ariver.
      • C' esteut dedja l' crijhe : l' ovraedje ki caléve, li greve ki mancive, et çou k' on loméve "li margaye des lingaedjes". — Paul Renson (fråze rifondowe).

Parintaedje

• mançaedje, manece, manceu

Sinonimeye

(tos les sinses) mastiner

Pwaire minimom

(graficmint, po «mança») : manca (v. manker)

Ortografeyes

Divant 1900 :

• mannsi : E212 ^(lére)
• man’cî : C9a ^(lére)

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

• mènacî / m'nacî : O4
• man’cer : E165
• manecî : C99, C106, E1
• maneci : C13, C60
• man’cî : C99, E1
• mènaci : C8

E rfondou walon :

• mancî : R10 ^(lére), R13

Ratournaedjes

mancî

• Arabe : حدّد ^(ar) =‎ haddada
• Arabe marokin : حدّد =‎ hedded
• Francès : menacer ^(fr), intimider ^(fr)

Pårticipe erirece

mancî omrin

1. Pårticipe erirece omrin do viebe "mancî", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.
   • Li mame a tant mancî avou: «Djel dirè a vosse papa...» — Henri Frenay (fråze rifondowe).

Addjectif

	singulî	pluriyal
omrin	mancî	mancîs
femrin padrî	manceye	manceyes
femrin padvant	manceye	manceyès

mancî omrin

1. ki pôreut bén aler må, tot cåzant d' ene sacwè.

Mots d’ aplacaedje

mancî lingaedje

Pwaire minimom

(graficmint) måssî (sicrît coinreçmint «mansî» /mãsiː/)