Walon (Rifondou) candjî

Etimolodjeye candjî

Mot d' etimolodjeye ricnoxhowe come nén claire come mot cité dins l’ FEW 21 371b & 23 46b; motoit Modele:spo-apl «laire» + «(res)pirer».

Prononçaedje candjî

Viebe candjî

Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) laispi / laispixh
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) laispixhoz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) laispixhans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) laispixhnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) laispirè / laispixhrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) laispixheu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) laispixhe
pårt. erirece (dj’ a, vos av) laispi
Ôtes codjowaedjes come prusti

laispi

  1. (viebe å coplemint) baxhî l' tinkiaedje di.
  2. laire sins loukî a (on målåjhey efant).
  3. (viebe å coplemint) alårdji (on feu).
    • I fåt laispi les braijhes, po aveur ene meyeuse blamêye
  4. (v. sins coplemint) si rlåtchî, si distinkyî.
    • Li nier kimince a laispi Motî Toussaint (fråze rifondowe).
    • Les coides do violon laispixhèt, i les fåreut rtinkyî.
  5. (v. sins coplemint) èn pus rezizter divant pus foirt ki lu.
    • I s' freut puvite touwer ki d' laispi.
  6. (v. sins coplemint) arester.
  7. (v. sins coplemint) fé des pleus, po on mousmint.
    • Si pantalon est bråmint trop long, i laispixhe so ses solés.

Ratourneures candjî

  1. sins laispi

Parintaedje candjî

laispixhaedje

Sinonimeye candjî

Sipårdaedje do mot candjî

Payis d’ Måmdiy, Hôte Årdene, Basse Årdene

Ortografeyes candjî

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : S0, R13

Ratournaedjes candjî

distinkyî (ene coide...)
èn pus rezister divant pus foirt ki lu  Loukîz a : ployî

Pårticipe erirece candjî

singulî pluriyal
omrin laispi laispis
femrin laispeye laispeyes

laispi omrin

  1. Pårticipe erirece omrin do viebe "laispi", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.

Codjowas candjî

Dobès rfondowes
laispi   laispixh
Do viebe «laispi»
  1. indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
  2. kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece