houmer
Etimolodjeye
candjîMot-brut « houm » (movmint d' air), avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /hu.ˈme/ /u.ˈme/ /y.ˈme/ (H prumrece)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /phu.ˈme/
- Ricepeures : hou·mer
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | home |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | houmez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | houmans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | houmnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | houmrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | houméve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | home |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | houmé |
Ôtes codjowaedjes | come alouwer |
houmer (viebe å coplemint)
- noder (ene sacwè d' bon) d' on grand côp d' nez, et nd aveur do plaijhi.
- Si, zels houmèt l' grand air tot l' payant d' leus ritchesses
I dvrént tuzer k' des ôtes djourmåy vikèt la— Louis Lagauche, "L' inmant", Å neûr payîs dè l’ hoye, (1947), p. 129 (fråze rifondowe). - Dj' a fwait houmer les boesses d' amagnî å tchén — Raymond Dambly (fråze rifondowe).
- Si, zels houmèt l' grand air tot l' payant d' leus ritchesses
- magnî (èn oû tot crou) pa on ptit trô l' on fwait al copete.
- Il a houmé on pouri oû.
- boere raddimint.
- So les foûzeures, les cotjhîs n' ont nén sogne di s' astårdjî, li tins d' houmer kékès gotes — GGra (fråze rifondowe).
- Tant k' nos î estans, houmans eco on vere — Édouard Remouchamps, Bultén del Societé d' Lidje, Bulletin de 1858, «w:Li savtî», 77-143 (fråze rifondowe).
- fé avni l' air dins les peumons.
- Shoflez tot dschindant; houmez tot rmontant.
Parintaedje
candjî- fé houmer : acroere.
- C' est ç' poureye biesse la k' a sayî di vs fé houmer tolminme cwè — Paul-Henri Thomsin, ratournant Maigret èt l’danseûse d’å Gai-Moulin, 1994, p. 33 (fråze rifondowe).
Parintaedje
candjîSinonimeye
candjîContråve
candjî- (fé avni l' air dins les peumons): shofler
Ortografeyes
candjîRatournaedjes
candjînoder (ene sacwè d' bon) d' on grand côp d' nez, et nd aveur do plaijhi
boere raddimint
- Francès : avaler (fr), ingurgiter (fr)
fé houmer
- Francès : faire avaler, faire croire