disfoirci
Etimolodjeye
candjîBodje « foirc- » (« foice ») avou l’ betchete « dis- » di disfijhaedje des viebes ey avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /dis.fwaʀ.ˈsi/ /dis.fwɛʀ.ˈsi/ /dis.fwaʀ.ˈsiː/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /dis.fwaʀ.ˈsi/
- Ricepeures : dis·foir·ci
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | disfoirci / disfoircixh |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | disfoircixhoz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | disfoircixhans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | disfoircixhnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | disfoircirè / disfoircixhrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | disfoircixheu |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | disfoircixhe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | disfoirci |
Ôtes codjowaedjes | come prusti |
disfoirci (viebe å coplemint)
- (mot d’ medcén) rastrinde li foice d' ene djin.
- Li maladeye l’ a bråmint disfoirci — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- rastrinde li foice.
- Vos vos alez disfoirci vosse meur avou ç’ trawêye la — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
- fé l' amour a ene, onk ki n' vout nén.
- ll a stî e l' pote po-z aveur disfoirci èn efant — D.T.W.
- rinde sitroupyî.
- C' est ci accidint la ki l' a disfoirci
Ortografeyes
candjî
Cisse pådje u ci hagnon ci est co a scrire, u a mete d’ adrame. Si vos avoz des cnoxhances so l’ sudjet, vos l’ ploz fé vos-minme.
Pårticipe erirece
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | disfoirci | disfoircis |
femrin | disfoirceye | disfoirceyes |
disfoirci omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "disfoirci".
- Si dierinne croke l' a bråmint disfoirci — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
Addjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | disfoirci | disfoircis |
femrin padrî | disfoirceye | disfoirceyes |
femrin padvant | disfoirceye | disfoirceyès |
disfoirci omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- (tecnolodjeye) distinkyî, po on rsôrt.
- Les rsôrts del vweteure sont disfoircis — Motî d’ Vervî (fråze rifondowe).
-
- On s’ aveut tant prusté des côps di spale,
Ki tchaeke manaedje si sinteut disfoirci. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.116, “Li Cholèrâ” (fråze rifondowe).
- On s’ aveut tant prusté des côps di spale,
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | disfoirci | disfoircis |
femrin | disfoirceye | disfoirceyes |
disfoirci omrin
- (mot d’ medcén) onk k' a ene croke po todi.
- (radoûcixhanmint) onk ki n' a nén tote si tiesse.
- C' est nén rén d' bouter avou les disfoircis d' leu tiesse.
Sinonimeye
candjî- (fizicmint): måfotou, måstitchî, målasné, stroupyî, mesbridjî, fali
- (dins l' tiesse): dimey-doûs; Loukîz a : «Motyince:dimey-doûs/walon»