xhimagrawe
Walon (Rifondou)
candjî
Etimolodjeye candjî
Calcaedje do francès « simagrée », lu-minme do bodje «simius» (séndje, mårticot), avou assaetchance di grawe; rifondaedje avou «xh» pa assaetchance des mots del minme etimolodjeye «xhiner».
Prononçaedje candjî
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ʃi.ma.ˈɡʀaw/ /ʃi.ma.ˈɡʀaːw/ (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ʃi.ma.ˈɡʀaw/
- Ricepeures : xhi·ma·grawe
Sustantif candjî
| singulî | pluriyal |
|---|---|
| xhimagrawe | xhimagrawes |
xhimagrawe femrin (pus sovint eployî å pluriyal)
- toirdaedje do vizaedje.
- C' est plaijhant di vey les xhimagrawe et les mawes do pere. — Mariette Chinon (fråze rifondowe).
- Lu, il åreut bén fwait do comike å muzicål, télmint k' il esteut foirt po rprinde les djins, leu cåzaedje et leus xhimagrawe. — Lucyin Mahin.
- K' elle estént lon les xhimagrawes des bordjoeses di Nameur et leus afrontés tchaftaedjes di franskineuses ! — Jean-Pierre Dumont (fråze rifondowe).
- Vos m' pôrîz responde a l' plaece di fé vos xhimagrawes! (Jean-Noël Fays).
- drole di djesse des bresses.
- Cwand l' curé a tot tchanté, i rfwait des xhimagrawe avou l' benite aiwe : trimper s' mwin ddins, î bagnî li bea ciedje et l' rasgoter bén comifåt. — André Henin (fråze rifondowe).
- drole di scrijhaedje.
Sinonimeye candjî
- (toirdaedje do vizaedje): xhinêye, xhene, pote, mawe
- (drole di scrijhaedje): ratchatcha;
Loukîz a : « ratchatcha »
Rilomêye do mot candjî
Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke
- Chimagrâwes: tite d' on live da Emile Gilliard.
Ortografeyes candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Ratournaedjes candjî
- F. grimace, simagrée.
- F. simagrée, manière chichi.
- gribouillis