sansouwer
Etimolodjeye
candjîBodje « sansowe », avou l’ cawete di codjowaedje « -er » des viebes
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | sansowe |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | sansouwez |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | sansouwans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | sansouwnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | sansouwrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | sansouwéve |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | sansowe |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | sansouwé |
Ôtes codjowaedjes | come alouwer |
(viebe å prono) : Loukîz a : « si sansouwer ».
- si touwer (a l' ovraedje), fé bråmint des foices po.
- Et l’ ovrî s’ sansowe, , foircixh,
Afîsse do mete ene pîce sol trô,
Do stoper ses lådjès crevasses. — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.111, “Li Vîx Batai” (fråze rifondowe). - Tant ki l’ dierinne fenaesse ni serè nén stårêye, i s’ sansowrè s’ pôve coir — Henri Simon, "Mès cwate moumints" (1907) (fråze rifondowe).
- Li fåve est foû; valeut i les poennes Di s' sansouwer li coir et l' åme ? — Jean-Pierre Vervier (fråze rifondowe).
- On s' a sansouwé po lzès mete e scole.
- Pocwè si sansouwer cwér èt åme à-z-ovrer qwand lès machines sont là po fé çoula sins fwèce — Guy Fontaine, Vos mi come has' èt roy.
- Mins l’ ci qu’a c’nohou tos lès trôs d’ filîre,
Qui s’ a sansouwé po n’rin d’veûr ås djins,
A l’dreût, come in-aute, di s’morfonde èt d’dîre
Qui l’Monde ni våt pu on trawé skèlin !
— Émile Wiket, Fruzions d' cour, p.167. - Motoit, mins nozôtes, on s' a sansouwé a chtroumfer les pires d' ôr — Paul-Henri Thomsin, ratournant Lès schtroumpfs èt lès bèrikes èmacralêyes, 2021, p. 28 (fråze rifondowe).
- Et l’ ovrî s’ sansowe, , foircixh,
Sinonimeye
candjîtrîmer, s' eschiner, si drener, cherbiner
Ortografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : R13
Sipårdaedje do mot
candjîRatournaedjes
candjîsi touwer a l' ovraedje
- Francès : s’épuiser (fr), s’exténuer (fr), s’éreinter (fr),