Walon (Rifondou) candjî

Etimolodjeye candjî

Bodje «gaiy» avou l’ betchete « ra- » di rindaedje des viebes et avou l’ cawete di codjowaedje « -i » des viebes.

Viebe candjî

Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) ragaiyi / ragaiyixh
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) ragaiyixhoz
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) ragaiyixhans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) ragaiyixhnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) ragaiyirè / ragaiyixhrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) ragaiyixheu
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) ragaiyixhe
pårt. erirece (dj’ a, vos av) ragaiyi
Ôtes codjowaedjes come prusti

ragaiyi

  1. (viebe å coplemint) rinde pus gaiy.
    • Nos avans tapissî po ragaiyi l' måjhone. Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
    • I n' a nén s' parey po ragaiyiene societé. Motî d’ Nivele (fråze rifondowe).
    • Belès orondes, vinoz come tchaeke anêye, Å moes d' avri, ragaiyi l' måjhonêye. Henri Lerutte (fråze rifondowe).
    • Chaque oûhê n’a-t-i nin s’ ramadje ?
      Hoûtez-le, gruziner d’vins l’ bouhon !
      P’on ovrî, n' sèreût-ce nin damadje
      Du n’ saveur règuêyer s’ manhon?
      Martin Lejeune, On såye sès éles, 1895.
    • #:Dj' a schoputer xhilter les clokes ki nos ragaiyixhnut. Jean Guillaume (fråze rifondowe).
  2. (viebe å prono) s' rafiyî.
    • Quand i faît gris
      Faut s’ ragaîyi
      En riyant à tot spiyi
      Émile Hesbois.

Parintaedje candjî

Contråve candjî

disbåtchî;  Loukîz a : « disbåtchî »

Ortografeyes candjî

Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : S36

Ratournaedjes candjî

ragaiyi

Pårticipe erirece candjî

singulî pluriyal
omrin ragaiyi ragaiyis
femrin ragaiyeye ragaiyeyes

ragaiyi omrin

  1. Pårticipe erirece omrin do viebe "ragaiyi", ki pout esse eployî come addjectif et come sustantif.
    • Pocwè-z aveur l' åme si dzôrnêye Cwand vos divrîz esse ragaiyi. Joseph Calozet (fråze rifondowe).
    • Dj' åreu rtchåfé les målureus; Dj' åreu ragaiyi les grigneus. André Henin (fråze rifondowe).

Ratournaedjes candjî

ragaiyi

Codjowa candjî

Dobès rfondowes
ragaiyi   ragaiyixh
Do viebe «ragaiyi»
  1. indicatif prezintrece, prumire djin do singulî
  2. kimandeu prezintrece, deujhinme djin do singulî, fôme camaerådrece

Ratournaedjes candjî

I.P.1s.