Etimolodjeye

candjî

Bodje «gade» avou l’ betchete « ra- » des viebes, et avou l’ dobe cawete « -ler » des viebes; mot cité dins l’ FEW 16 749b.

Prononçaedje

candjî
Djin et tins Codjowa
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) ragadele
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) ragadlez
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) ragadlans
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) ragadelnut
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) ragadelrè
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) ragadléve
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) ragadele
pårt. erirece (dj’ a, vos av) ragadlé
Ôtes codjowaedjes come shofler

ragadler

  1. (v. sins coplemint) dire todi les minmès sacwès.
    • I dvént vî; i ragadele Motî d’ Cînè (fråze rifondowe).
    • Quand v’s-ètindroz mèskëne, lès mots quë dj’ vos r’novèle,
      Dëdja dins voste ovradje avou vos-ouys pèsants,
      Rén qu’a étinde më nom, iront vos dëspièrtant,
      Bènëchants vosse bèle âme dë tot ç’ quë dj’ ragadèle
      — Maujeni, Noer Boton l° 505, p. 9..
    • I n' fåt nén todi ragadler so les vîs cayets; i fåt, aprume, waitî d' rimete li walon a môde d' enute Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
  2. (viebe å coplemint) dire des biessès sacwès.
  3. (v. sins coplemint) ni pus saveur çou k' on dit.
    • On n' si pout pus fiyî a çk' ele dit : ele ragadele tofer Motî Gilliard (fråze rifondowe).
  4. (viebe å prono) si fé gåy, radjuster ses mousseures.
    • Divant l’ finiesse, i s’ ragadlêye,
      Oubén, i fwait raler ses tchveas. Joseph Vrindts, « Pâhûles rîmês » (1897), «Onk comme ènn’a tot plein», p.98 (fråze rifondowe).

Parintaedje

candjî

ragadlaedje, ragadelreye, ragadleu, ragadlåd

Sinonimeye

candjî

Ortografeyes

candjî
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : C62

Ratournaedjes

candjî
dire todi les minmès sacwès  Loukîz a : Motyince:cåzer bråmint/walon
dire des biessès sacwès, èn pus sawè çk' on dit
si fé bea, radjuster ses mousseures