prumî
Etimolodjeye
candjîBodje « prume » avou l’ cawete « -î ».
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes :
- prononçaedje zero-cnoxheu : (divant cossoune) /pʀy.ˈmiː/ (divant voyale) /pʀy.ˈmiːj/
- Ricepeures : pru·mî
Limerotant addjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | prumî | prumîs |
femrin atribut | prumire | prumires |
femrin epitete (todi padvant) |
prumire | prumirès |
prumî omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’ no)
- k’ est dvant tos les ôtes.
- Il est prumî, mi deujhinme.
- Il a todi stî prumî a scole — Motî d’ Cînè (fråze rifondowe et rarindjeye).
- Neil Armstrong, c' est l’ prumî ome k’ a roté sol lune.
- Valentina Terechkova, c' est l’ prumire kimere k’ a stî dins l’ espåce.
Mots vijhéns
candjîdi dvant | Djivêye des nombes walons | d’ après |
---|---|---|
zeroyinme | prumî | deujhinme |
0inme | 1î | 2inme |
Parintaedje
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
- pre̊mi : C18
- prumî, prumîre : E170
- prèmî : C8
- prumêre femrin : C99
- preumère femrin : O0
- prumî, prumîr (divant cossoune) / prumîre (divant voyale) : E34
- prèmî, prèmîre : S0, S117
- prumî (divant cossoune) / prumîr (divant voyale), prumîre : E1
- preumî, premiêre : O0, O90
- prœmî : C8
- prumî : C1, C13, C99
- promî, primière : O4
- preumén : O0
- premî, première : EFran
- preumi, preumière : O4
- preumî : O2
- prumi : C8
Ratournaedjes
candjîk’ est dvant tos les ôtes
Addjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | prumî | prumîs |
femrin atribut | prumire | prumires |
femrin epitete (todi padvant) |
prumire | prumirès |
prumî omrin (come addjecif djondrece, todi metou padvant l’ no)
- foirt bon, foirt capåbe.
- Sayîz m' ci vén ci : c' est on prumî borgogne.
- Waitîz cisse vatche la : c' est ene prumire laeçrece.
Sinonimeye
candjîfoirt bon, po do vén
Ratournaedjes
candjîmeyeu ki ls ôtes
Sustantif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | prumî | prumîs |
femrin | prumire | prumires |
prumî omrin
- ôre ki corespond å limero onk.
- Dji so l’ prumî, et twè l’ deujhinme.
- ome foirt capåbe dins on metou dominne.
- Li djudje di Dinant, c’ est on prumî po kenter, et avou ça, on tiestou d’ Årdinwès — Michel Piette (fråze rifondowe).
- (amagnî) foirt bon, po èn amagnî, ene abwesson.
- Sayîz m' ci cafè la: c' est do prumî.
- Vos n' bevoz nén vosse sope ? Portant c' est del prumire, avou totès verdeures di nosse corti.
Sinonimeye
candjîbon vî vén