kitrågnî
Plinne cogne Lidje-Årdene (betchete sipotchåve) |
Cogne Nameur-Tchålerwè (betchete nén spotchåve) |
Sipotcheye cogne Lidje-Årdene |
---|---|---|
kitrågnî | cotrågnî | ctrågnî |
Etimolodjeye
candjîBodje « trågn- » (« trinner ») (bodje coinrece come « tchinne » a « tchågne ») avou l’ betchete « ki- » des viebes ey avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /ki.tʀɔːɲ.ˈɲe/ /ki.tʀɔː.ˈɲe/ /ky.tʀɔːɲ.ˈɲiː/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /ki.tʀɔː.ˈɲiː/
- Ricepeures : ki·trå·gnî
Viebe
candjîDjin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | kitrågne |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | kitrågnîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | kitrågnans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | kitrågnnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | kitrågnrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | kitrågnive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | kitrågne |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | kitrågnî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
kitrågnî
- (v. sins coplemint) waire bodjî tot dmorant sins rén fé.
- I passe si tins a ctrågnî avå l’ måjhone — Motî Forir (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) apicî et coscheure (avou l' idêye di trinner dins l' poûssire).
- (viebe å prono) : Loukîz a : « si kitrågnî ».
Parintaedje
candjî(minme sourdant etimolodjike)
- Loukîz a : « trinner »
Sipårdaedje do mot
candjîOrtografeyes
candjîAprès 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
- kitråyner : vî rfondaedje (rifondaedje ricandjî enawaire)
- kitrådjner : vî rfondaedje (rifondaedje ricandjî enawaire)
Ratournaedjes
candjîAddjectif
candjîsingulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | kitrågnî | kitrågnîs |
femrin padrî | kitrågneye | kitrågneyes |
femrin padvant | kitrågneye | kitrågneyès |
kitrågnî omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- trinné e poûssire.
- Awè, i riskêye di s' fé broyî l' cour, i riskêye do vey s' no ctrågnî el corote, do vey ses pus doûcès espérances toumer e-n ene blesse. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.17 (fråze rifondowe).
Ratournaedjes
candjîapicî et coscheure (avou l' idêye di trinner dins l' poûssire)
Sourdants
candjîRifondaedje : Bate di dvizes so Berdelaedje